Các món ăn từ côn trùng, đặc biệt là dế, đang dần trở thành một lựa chọn ẩm thực thú vị và giàu dinh dưỡng. Không chỉ mang hương vị béo ngậy, giòn tan độc đáo, dế còn là nguồn cung cấp protein, chất béo và vi chất dồi dào. Bài viết này sẽ hướng dẫn chi tiết cách chế biến món ăn từ dế với 7 công thức đa dạng, giúp bạn tự tin trổ tài và khám phá một nét văn hóa ẩm thực mới lạ ngay tại nhà.
Tóm tắt các bước chế biến món ăn từ dế
- Sơ chế dế: Ngâm dế trong nước muối loãng khoảng 2 phút để chúng nhả hết chất bẩn, sau đó rửa sạch.
- Rang sơ: Cho dế vào chảo rang sơ trên lửa vừa trong khoảng 2 phút cho đến khi thân dế săn lại.
- Làm sạch: Để dế nguội, sau đó nhẹ nhàng rút bỏ phần ruột và cắt bỏ cánh nếu có. Rửa lại lần cuối và để dế thật ráo nước.
- Tẩm ướp gia vị: Ướp dế với các loại gia vị phù hợp theo từng công thức cụ thể để dế thấm đều hương vị.
- Chế biến: Thực hiện các phương pháp nấu như chiên, nướng, rang, kho hoặc trộn gỏi theo hướng dẫn chi tiết cho từng món.
- Trình bày: Bày món ăn ra đĩa cùng các loại rau thơm, đồ ăn kèm và nước chấm để tăng thêm hương vị và sự hấp dẫn.
Dế – Nguồn thực phẩm giàu tiềm năng trong tương lai
Khi nhắc đến côn trùng, nhiều người có thể cảm thấy e dè. Tuy nhiên, trên thực tế, dế đã được tiêu thụ như một nguồn thực phẩm truyền thống ở nhiều nền văn hóa trên khắp thế giới. Ngày nay, với sự quan tâm ngày càng tăng về an ninh lương thực và tính bền vững, dế đang được xem là một siêu thực phẩm của tương lai.
Về mặt dinh dưỡng, dế là một nguồn protein hoàn chỉnh, chứa tất cả các axit amin thiết yếu mà cơ thể con người cần. Hàm lượng protein trong dế có thể sánh ngang với thịt bò, thịt gà nhưng lại chứa ít chất béo bão hòa hơn. Bên cạnh đó, chúng còn cung cấp một lượng lớn các vi chất quan trọng như sắt, canxi, kẽm và vitamin B12. Việc chăn nuôi dế cũng đòi hỏi ít tài nguyên (đất, nước, thức ăn) và tạo ra lượng khí thải nhà kính thấp hơn đáng kể so với chăn nuôi gia súc truyền thống, khiến chúng trở thành một lựa chọn thân thiện với môi trường.
Hướng dẫn sơ chế dế đúng cách và an toàn
Bước sơ chế là khâu quan trọng nhất quyết định chất lượng và sự an toàn của món ăn. Việc làm sạch dế đúng cách sẽ loại bỏ hoàn toàn tạp chất, giúp món ăn có hương vị thơm ngon nhất và tránh được các vấn đề về tiêu hóa.
Đầu tiên, bạn cần ngâm dế sống trong nước muối pha loãng trong khoảng 2-3 phút. Quá trình này không chỉ giúp làm sạch bề mặt mà còn kích thích dế thải hết phân và các chất bẩn bên trong ruột ra ngoài. Sau khi ngâm, vớt dế ra và rửa lại nhiều lần dưới vòi nước sạch.

Có thể bạn quan tâm: Cách Nấu Cháo Mực Tươi Ngọt Thanh Không Tanh?
Tiếp theo, bắc một chiếc chảo sạch lên bếp và để lửa ở mức vừa phải. Cho toàn bộ số dế đã rửa sạch vào rang sơ, đảo đều tay trong khoảng 2 phút. Mục đích của việc này là làm cho thân dế hơi săn lại, giúp cho công đoạn rút ruột sau đó trở nên dễ dàng hơn và giữ được hình dáng nguyên vẹn của con dế.
Khi dế đã rang sơ và nguội bớt, bạn tiến hành công đoạn làm sạch ruột. Một tay cầm chắc thân dế, tay kia dùng móng tay hoặc một chiếc nhíp nhỏ kẹp nhẹ vào phần mẩu đuôi (bộ phận sinh dục của dế) và từ từ rút thẳng ra. Ruột dế sẽ được kéo ra một cách dễ dàng. Đồng thời, bạn có thể vặt bỏ đi phần cánh cứng bên ngoài nếu muốn món ăn mềm hơn. Cuối cùng, rửa lại toàn bộ số dế đã làm sạch một lần nữa và để vào rổ cho thật ráo nước trước khi tẩm ướp gia vị.
1. Dế chiên giòn lá chanh

Có thể bạn quan tâm: Cách Nấu Canh Bắp Cải Ngon Ngọt, Thanh Mát Tại Nhà?
Đây là công thức làm món dế phổ biến và dễ thực hiện nhất, phù hợp cho cả những người lần đầu thưởng thức. Vị béo ngậy của dế kết hợp với hương thơm nồng đặc trưng của lá chanh tạo nên một món ăn vặt hoặc món nhậu vô cùng hấp dẫn.
Nguyên liệu cần chuẩn bị
- 100g dế đã sơ chế sạch và để ráo nước
- 10 lá chanh tươi, rửa sạch, thái chỉ mỏng
- 1 củ gừng nhỏ, băm nhuyễn
- 2 tép tỏi, băm nhuyễn
- 1 cây sả, băm nhuyễn
- Gia vị: 1 thìa cà phê bột nêm, 1/2 thìa cà phê bột ngọt, 1 thìa canh dầu hào, một chút dấm
- Dầu ăn, dưa leo, rau thơm và bánh phồng tôm ăn kèm
Các bước thực hiện

Có thể bạn quan tâm: Cách Nấu Canh Rau Ngót Bình Thường Ngọt Thơm, Không Đắng
- Cho dế đã sơ chế vào một tô lớn. Thêm bột nêm, bột ngọt, dầu hào và một chút dấm vào, trộn đều và ướp trong khoảng 5 phút để dế thấm gia vị.
- Bắc chảo lên bếp, cho một lượng dầu ăn vừa đủ vào đun nóng. Khi dầu sôi, cho dế vào chiên ở lửa vừa cho đến khi dế chín vàng, giòn rụm.
- Vớt dế ra và để trên giấy thấm dầu để loại bỏ dầu thừa.
- Trong một tô sạch, cho phần dế vừa chiên giòn vào, thêm gừng, tỏi, sả băm và lá chanh thái chỉ. Xóc đều tay để các nguyên liệu hòa quyện vào nhau, tạo nên mùi thơm hấp dẫn.
- Bày dế ra đĩa cùng với dưa leo thái lát, rau thơm và bánh phồng tôm.
Cách pha nước chấm
Nước chấm là linh hồn của món ăn này. Bạn pha theo tỷ lệ: 2 thìa canh nước mắm ngon, 1 thìa canh đường, 1 thìa canh nước cốt chanh, 4 thìa canh nước lọc. Khuấy đều cho tan hết đường rồi cho tỏi, ớt, sả băm vào. Nước chấm đạt yêu cầu khi có độ sánh nhẹ, đủ vị chua, cay, mặn, ngọt hài hòa.
2. Dế chiên bột
Món dế chiên bột có lớp vỏ ngoài giòn tan, bên trong vẫn giữ được độ mềm và vị béo đặc trưng. Món này đặc biệt được trẻ em yêu thích và là một cách hay để giới thiệu ẩm thực côn trùng cho người mới bắt đầu.
Nguyên liệu cần chuẩn bị

- 100g dế đã sơ chế sạch
- 70g bột chiên giòn (hoặc bột chiên tôm)
- 1 quả trứng gà
- 30g đậu phộng rang, giã dập
- Rau ăn kèm: xà lách, rau thơm các loại, dưa leo, cà chua
- Gia vị: tiêu, bột nêm, dầu ăn
- Bánh tráng để cuốn
Các bước thực hiện
- Đập trứng gà ra bát, đánh tan cùng một ít tiêu và bột nêm. Cho dế vào hỗn hợp trứng, trộn đều và để khoảng 10 phút cho ngấm.
- Đổ bột chiên giòn ra một đĩa khô. Gắp từng con dế từ bát trứng lăn đều qua lớp bột sao cho bột phủ kín mình dế.
- Đun nóng dầu ăn trong chảo. Dầu phải đủ nóng để khi thả dế vào sẽ nổi lên ngay, giúp lớp bột giòn mà không bị ngấm dầu.
- Thả dế đã tẩm bột vào chiên vàng đều các mặt. Khi dế chín giòn, vớt ra để ráo dầu.
- Trộn phần dế vừa chiên với đậu phộng rang đã giã dập.
- Xếp rau xà lách, rau thơm, dưa leo, cà chua ra đĩa, sau đó bày dế chiên bột vào giữa. Món này ăn kèm với bánh tráng và nước chấm chua ngọt rất ngon.
3. Dế nướng than hoa
Hương thơm của dế nướng trên than hoa có một sức quyến rũ đặc biệt. Lửa than giúp dế chín đều từ bên trong, giữ được vị ngọt tự nhiên và tỏa ra mùi thơm lừng khó cưỡng.
Nguyên liệu cần chuẩn bị
- 100g dế đã sơ chế sạch
- Que tre hoặc vỉ nướng
- Gia vị: 1 thìa cà phê bột nêm, 1/2 thìa cà phê bột ngọt, một ít dầu ăn
- Nước mắm cay ngọt, rau sống, bánh phồng tôm
Các bước thực hiện
- Ướp dế với bột nêm và bột ngọt trong khoảng 10-15 phút.
- Xiên dế vào các que tre theo chiều ngang mình. Nếu dùng vỉ nướng, hãy xếp dế dàn đều trên mặt vỉ. Quét một lớp dầu ăn mỏng lên bề mặt dế để khi nướng không bị khô.
- Chuẩn bị bếp than hoa, đợi than hồng đều. Đặt que xiên hoặc vỉ nướng lên bếp, nướng và lật đều tay cho đến khi dế chín vàng, giòn và tỏa mùi thơm ngậy.
- Trong lúc chờ dế chín, bạn có thể chiên bánh phồng tôm để ăn kèm.
- Bày dế nướng ra đĩa cùng với rau sống và bánh phồng tôm. Thưởng thức khi còn nóng và chấm cùng nước mắm cay ngọt đã pha.
4. Dế rang muối ớt
Dế rang muối ớt là một món ăn đơn giản nhưng hương vị lại vô cùng đậm đà, đặc sắc. Vị mặn của muối, vị cay nồng của ớt quyện cùng vị béo của dế sẽ là một trải nghiệm khó quên, đặc biệt là trong những ngày se lạnh.
Nguyên liệu cần chuẩn bị
- 100g dế đã sơ chế sạch
- 2 thìa canh muối hạt
- 1 thìa canh ớt bột (có thể điều chỉnh độ cay)
- 1 ít lá chanh
- Đồ ăn kèm: dưa chuột, cóc non, xoài xanh
Các bước thực hiện

- Rang muối hạt trên chảo nóng cho đến khi muối khô và nổ lách tách. Sau đó, cho muối vào cối cùng với ớt bột và giã thật nhuyễn.
- Bắc một chiếc chảo khác lên bếp, không cần cho dầu ăn. Cho dế vào rang ở lửa vừa cho đến khi dế khô lại, thân hình săn chắc và có mùi thơm.
- Khi dế đã rang khô, cho phần muối ớt đã giã nhuyễn vào chảo, đảo thật đều tay và nhanh chóng để muối ớt bám đều vào từng con dế. Rang thêm khoảng 2-3 phút nữa trên lửa nhỏ rồi tắt bếp.
- Cho lá chanh vào xóc đều để tạo mùi thơm.
- Bày dế rang muối ra đĩa, ăn kèm với dưa chuột, cóc non hoặc xoài xanh để cân bằng vị giác.
5. Gỏi dế trộn xoài xanh
Món gỏi là sự kết hợp tinh tế giữa vị béo của dế, vị chua thanh của xoài xanh và hương thơm của các loại rau gia vị. Đây là một món khai vị tuyệt vời, giúp kích thích vị giác cho bữa ăn.
Nguyên liệu cần chuẩn bị
- 100g dế đã sơ chế sạch
- 1 quả xoài xanh, gọt vỏ, thái chỉ
- 30g đậu phộng rang, giã dập
- Các loại rau thơm: húng lủi, rau răm, ngò rí
- Gia vị ướp dế: nước mắm, tiêu, hạt nêm, gừng, tỏi băm
- Bánh tráng hoặc bánh phồng tôm
Các bước thực hiện
- Ướp dế với một chút nước mắm, tiêu, hạt nêm, gừng và tỏi băm trong khoảng 15 phút.
- Đun nóng một ít dầu ăn trong chảo, cho dế vào xào nhanh trên lửa lớn khoảng 3-4 phút cho dế chín và thơm. Vớt dế ra để nguội và ráo dầu.
- Chuẩn bị nước mắm trộn gỏi: Pha theo công thức 2 thìa canh nước mắm, 2 thìa canh đường, 2 thìa canh nước cốt chanh, 5 thìa canh nước lọc và tỏi ớt băm.
- Trong một tô lớn, cho xoài xanh thái chỉ, các loại rau thơm cắt nhỏ, dế đã xào và đậu phộng giã dập vào. Rưới từ từ phần nước mắm trộn gỏi vào và trộn đều nhẹ tay.
- Bày gỏi ra đĩa và thưởng thức ngay cùng bánh tráng hoặc bánh phồng tôm để cảm nhận trọn vẹn độ giòn ngon của món ăn.
6. Dế kho tiêu
Dế kho tiêu là món ăn mặn cực kỳ “bắt cơm”. Thịt dế thấm đẫm gia vị đậm đà, cay nồng vị tiêu, béo ngậy, ăn cùng cơm nóng và dưa leo thì không gì sánh bằng.

Nguyên liệu cần chuẩn bị
- 100g dế đã sơ chế sạch
- Gia vị: Nước mắm, đường, hạt nêm, tiêu xay, tỏi, ớt băm
- Một ít dầu ăn và nước màu (nước hàng)
Các bước thực hiện

- Ướp dế với 1 thìa canh nước mắm, 1/2 thìa cà phê đường, 1/2 thìa cà phê hạt nêm, tỏi, ớt băm và thật nhiều tiêu xay. Trộn đều và để khoảng 15 phút.
- Bắc nồi đất hoặc nồi nhỏ lên bếp, cho một ít dầu ăn vào phi thơm tỏi. Cho dế đã ướp vào đảo đều cho săn lại.
- Thêm một ít nước màu và khoảng nửa chén nước lọc vào nồi, đun sôi rồi hạ nhỏ lửa.
- Kho liu riu cho đến khi nước trong nồi cạn sệt lại, quyện vào từng con dế. Nêm nếm lại gia vị cho vừa ăn rồi tắt bếp.
- Múc dế kho tiêu ra đĩa, rắc thêm một lớp tiêu xay lên trên mặt. Món này ăn nóng với cơm trắng, dưa leo và cà chua là ngon nhất.
7. Dế chiên bơ tỏi
Mùi thơm quyến rũ của bơ và tỏi kết hợp với vị béo giòn của dế tạo nên một món ăn có sức hấp dẫn đặc biệt. Đây là một biến tấu hiện đại, dễ dàng chinh phục khẩu vị của nhiều người.
Nguyên liệu cần chuẩn bị
- 200g dế đã sơ chế sạch
- 2 thìa súp bơ lạt
- 1 củ tỏi lớn, bóc vỏ, băm nhuyễn
- 1 quả trứng gà
- 2 thìa súp bột chiên giòn
- Gia vị: bột nêm, tương ớt
Các bước thực hiện
- Đánh tan trứng gà với một chút bột nêm. Cho dế vào ướp khoảng 5-10 phút.
- Vớt dế ra khỏi hỗn hợp trứng, lăn qua một lớp bột chiên giòn khô sao cho bột áo đều.
- Đun chảy bơ trên chảo ở lửa vừa. Khi bơ đã nóng chảy hoàn toàn, cho tỏi băm vào phi thơm vàng.
- Vớt phần tỏi phi ra để riêng, giữ lại phần bơ trong chảo.
- Tăng lửa lớn hơn một chút, cho dế đã tẩm bột vào chảo bơ và chiên nhanh cho đến khi dế vàng giòn.
- Vớt dế ra đĩa, rắc phần tỏi đã phi thơm lên trên và trộn đều. Dọn ra ăn nóng, chấm kèm với tương ớt.
Với 7 cách chế biến món ăn từ dế chi tiết trên đây, hy vọng bạn đã có thêm nhiều ý tưởng để làm phong phú thực đơn gia đình. Đừng ngần ngại thử nghiệm loại thực phẩm độc đáo và bổ dưỡng này. Hãy khám phá thêm nhiều công thức nấu ăn hấp dẫn khác tại cholaithieu.com để truyền cảm hứng cho niềm đam mê bếp núc của bạn.
