Xôi đậu phộng là món ăn sáng quen thuộc, dân dã nhưng lại chứa đựng hương vị đậm đà khó quên của ẩm thực Việt. Sự kết hợp giữa hạt nếp dẻo thơm cùng đậu phộng bùi béo, quyện với chút beo béo của nước cốt dừa tạo nên một món ăn sáng đầy đủ dinh dưỡng và năng lượng. Tuy nhiên, để có được một nồi xôi hoàn hảo, hạt nếp căng bóng, không bị khô hay nhão, đậu phộng mềm vừa tới không phải là điều đơn giản. Bài viết này của cholaithieu.com sẽ chia sẻ chi tiết cách nấu xôi đậu phộng bằng cả xửng hấp và nồi cơm điện, kèm theo những bí quyết nhà bếp để bạn luôn thành công.
Tóm tắt các bước làm xôi đậu phộng
- Chuẩn bị nguyên liệu: Lựa chọn nếp và đậu phộng chất lượng. Vo sạch nếp và ngâm ít nhất 4-6 tiếng. Sơ chế đậu phộng bằng cách ngâm và luộc sơ để đậu mềm.
- Trộn nguyên liệu: Trộn đều nếp đã ngâm ráo nước với đậu phộng và một chút muối để hương vị thêm đậm đà.
- Hấp hoặc nấu xôi: Tiến hành hấp cách thủy bằng xửng hoặc nấu bằng nồi cơm điện theo đúng kỹ thuật để xôi chín đều, không bị nhão.
- Hoàn thành và thưởng thức: Sau khi xôi chín, xới đều cho tơi và thưởng thức nóng kèm muối mè, chà bông hoặc chả lụa.
Bí quyết chọn nguyên liệu làm nên nồi xôi ngon
Chất lượng của món xôi phụ thuộc rất lớn vào khâu chọn lựa nguyên liệu. Một nồi xôi đậu phộng ngon bắt đầu từ những hạt nếp mẩy và những hạt đậu phộng chất lượng. Đây là nền tảng quyết định đến 70% sự thành công của món ăn.
Chọn nếp dẻo thơm
Nếp là linh hồn của món xôi, vì vậy việc chọn nếp cần được chú trọng đặc biệt. Bạn nên ưu tiên chọn nếp cái hoa vàng hoặc nếp nương vì đây là những loại nếp có độ dẻo cao, hương thơm tự nhiên đặc trưng, khi nấu lên hạt xôi sẽ căng bóng và mềm mại.
Một mẹo nhỏ để nhận biết nếp ngon là quan sát hạt nếp. Hạt phải đều, căng mẩy, có màu trắng đục đồng nhất và không bị gãy nát. Khi ngửi, bạn sẽ cảm nhận được mùi thơm nhẹ nhàng, tinh tế của lúa mới. Bạn cũng có thể nếm thử vài hạt, nếu thấy có vị ngọt nhẹ ở đầu lưỡi thì đó chính là nếp ngon. Tuyệt đối không nên mua loại nếp có màu quá trắng hoặc mùi thơm nồng nặc bất thường, vì có thể chúng đã được xử lý qua hóa chất.
Chọn đậu phộng bùi béo
Để món xôi đậu phộng thêm phần hấp dẫn, bạn nên chọn loại đậu phộng ta, hạt nhỏ nhưng chắc và có vỏ lụa màu hồng nhạt. Loại đậu này khi nấu sẽ có vị bùi, béo và thơm hơn hẳn so với các loại đậu phộng lai hạt to.
Khi chọn mua, hãy ưu tiên những hạt đậu có kích thước đều nhau, không có dấu hiệu bị mốc, mọt hay lép. Dùng tay bấm nhẹ vào hạt, nếu cảm thấy chắc và mẩy thì đó là đậu ngon, đã già hạt và chứa nhiều dinh dưỡng. Tránh mua những hạt có màu sắc lạ, vỏ sậm màu hoặc có mùi hôi, vì chúng có thể đã bị hỏng và ảnh hưởng đến hương vị toàn bộ nồi xôi.
Cách nấu xôi đậu phộng bằng xửng hấp (chuẩn vị truyền thống)
Phương pháp hấp bằng xửng là cách làm truyền thống giúp xôi chín đều bằng hơi nước, giữ được hương vị nguyên bản và độ dẻo hoàn hảo. Đây là công thức nấu xôi đậu phộng được nhiều người nội trợ yêu thích vì cho ra thành phẩm chất lượng nhất.
Nguyên liệu cần chuẩn bị
- Nếp ngon: 500g
- Đậu phộng sống: 250g
- Dừa nạo: 200g (để vắt lấy nước cốt)
- Lá dứa: 5-7 nhánh
- Gia vị cơ bản: 1 muỗng cà phê muối, 3 muỗng canh đường (tùy khẩu vị)
Hướng dẫn các bước thực hiện
Bước 1: Sơ chế nếp và đậu phộng

Có thể bạn quan tâm: Cách Nấu Bún Nước Lèo Chuẩn Vị Miền Tây Như Thế Nào?
Đây là bước quan trọng nhất, quyết định độ mềm của đậu và độ dẻo của nếp. Đậu phộng sau khi mua về, bạn cần nhặt bỏ những hạt hư, lép. Sau đó, ngâm đậu trong nước ấm có pha chút muối khoảng 15 phút. Vớt đậu ra, cho vào nồi nước và luộc sơ trong khoảng 15-20 phút cho đến khi hạt đậu vừa mềm tới. Việc luộc sơ này giúp đậu phộng không bị sượng khi hấp cùng nếp. Sau khi luộc, vớt đậu ra xả lại nước lạnh và để ráo.
Đối với nếp, bạn vo nhẹ nhàng khoảng 2 lần nước để loại bỏ bụi bẩn nhưng không làm mất lớp phấn bên ngoài hạt. Sau đó, ngâm nếp trong nước lạnh từ 4 đến 6 tiếng, lý tưởng nhất là ngâm qua đêm. Việc ngâm đủ thời gian giúp hạt nếp ngậm no nước, khi hấp sẽ nhanh chín, mềm dẻo và không bị sượng. Sau khi ngâm, vo sạch nếp lại một lần nữa cho đến khi nước trong veo rồi để thật ráo.
Cuối cùng, trộn đều phần nếp và đậu phộng đã ráo nước cùng với 1 muỗng cà phê muối. Muối không chỉ giúp xôi đậm đà hơn mà còn làm cho hạt nếp thêm chắc và dẻo.
Bước 2: Chuẩn bị nước cốt dừa
Cho 200g dừa nạo vào một túi vải sạch, thêm khoảng 100ml nước ấm rồi vắt mạnh tay để thu được khoảng 50-60ml nước cốt dừa đậm đặc. Hòa tan phần nước cốt này với 3 muỗng canh đường, khuấy đều cho đường tan hết. Hỗn hợp này sẽ được thêm vào xôi ở giai đoạn cuối để tạo độ bóng và vị béo ngậy đặc trưng.
Lá dứa rửa sạch, bó gọn lại. Lá dứa sẽ được cho vào nước hấp để hương thơm của nó quyện vào từng hạt xôi, tạo nên mùi thơm vô cùng hấp dẫn.
Bước 3: Hấp xôi

Có thể bạn quan tâm: Cách Nấu Hủ Tiếu Bò Viên Nước Dùng Trong, Ngọt Thanh?
Đổ khoảng 2 lít nước vào nồi hấp, thả bó lá dứa vào và đun sôi. Khi nước sôi mạnh, bạn cho hỗn hợp nếp và đậu phộng vào xửng. Dùng đũa tạo vài lỗ nhỏ trên bề mặt nếp để hơi nước có thể lưu thông tốt hơn, giúp xôi chín đều từ dưới lên trên.
Đặt xửng hấp lên nồi, đậy kín nắp và hấp ở lửa lớn trong khoảng 15 phút. Sau 15 phút đầu tiên, mở nhanh nắp (nghiêng nắp để nước không nhỏ xuống xôi), dùng đũa xới nhẹ nhàng cho xôi tơi ra. Đậy nắp lại và tiếp tục hấp thêm 15 phút nữa.
Sau tổng cộng 30 phút hấp, mở nắp và rưới từ từ hỗn hợp nước cốt dừa đường đã chuẩn bị vào. Vừa rưới vừa xới đều để nước cốt dừa thấm sâu vào từng hạt nếp. Bước này không chỉ giúp xôi có vị béo ngọt mà còn làm cho bề mặt hạt xôi trở nên căng bóng, mượt mà. Đậy nắp và hấp thêm 5 phút cuối là hoàn thành.
Bước 4: Trình bày và thưởng thức
Xôi chín, bạn lấy ra khỏi xửng, xới đều một lần nữa rồi cho ra đĩa. Món xôi đậu phộng ngon nhất khi ăn nóng, kèm với một chút muối mè rang thơm hoặc ăn cùng chả lụa, lạp xưởng, chà bông để tăng thêm hương vị.
Cách nấu xôi đậu phộng bằng nồi cơm điện (tiện lợi, nhanh gọn)
Nếu không có xửng hấp, bạn hoàn toàn có thể sử dụng nồi cơm điện để nấu xôi đậu phộng. Phương pháp này tuy đơn giản nhưng vẫn cho ra thành phẩm thơm ngon nếu bạn tuân thủ đúng kỹ thuật.
Nguyên liệu cần chuẩn bị
- Nếp ngon: 500g
- Đậu phộng sống: 150g
- Lá dứa: 5 nhánh
- Gia vị: Muối, dầu ăn
Hướng dẫn các bước thực hiện
Bước 1: Sơ chế nguyên liệu
Tương tự như cách trên, đậu phộng cần được rửa sạch và luộc sơ cho mềm. Nếp cũng được vo sạch và ngâm ít nhất 8 tiếng hoặc qua đêm. Sau khi ngâm, bạn vớt nếp ra để thật ráo nước.
Trộn đều nếp với 1 muỗng canh dầu ăn và ½ muỗng cà phê muối. Dầu ăn sẽ giúp hạt nếp tơi, không bị dính vào nhau và tạo độ bóng đẹp sau khi nấu. Sau đó, cho phần đậu phộng đã luộc vào trộn đều cùng nếp.

Có thể bạn quan tâm: Cách Nấu Ốc Om Chuối Đậu Ngon Chuẩn Vị Miền Bắc?
Bước 2: Nấu xôi
Quét một lớp dầu ăn mỏng dưới đáy nồi cơm điện để chống dính. Xếp lá dứa đã rửa sạch xuống đáy nồi, sau đó đổ toàn bộ hỗn hợp nếp và đậu phộng vào.
Phần quan trọng nhất là căn chỉnh lượng nước. Bạn đổ nước sôi vào xâm xấp mặt nếp, khoảng 300ml. Lưu ý không nên đổ quá nhiều nước vì sẽ làm xôi bị nhão. Bấm nút “Cook” (Nấu) như nấu cơm bình thường.
Khi nồi cơm điện chuyển sang chế độ “Warm” (Giữ ấm) được khoảng 10 phút, bạn mở nắp, dùng đũa xới đều xôi từ dưới lên để các hạt nếp được chín đều. Sau đó, đậy nắp lại và tiếp tục bấm nút “Cook” lần thứ hai. Khi nồi nhảy về nút “Warm” lần nữa, hãy để yên thêm khoảng 15 phút cho xôi chín hẳn và ráo mặt.

Bước 3: Trình bày và thưởng thức
Múc xôi ra đĩa và thưởng thức. Món xôi đậu phộng nấu bằng nồi cơm điện vẫn giữ được độ dẻo thơm, hạt đậu mềm bùi, rất thích hợp cho những bữa sáng bận rộn.
Phân tích chuyên sâu: Các lỗi thường gặp và cách khắc phục
Ngay cả những người nội trợ kinh nghiệm đôi khi cũng gặp phải một vài sự cố khi nấu xôi. Hiểu rõ nguyên nhân và cách khắc phục sẽ giúp bạn tự tin hơn trong bếp.
Xôi bị nhão hoặc ướt
- Nguyên nhân: Lỗi phổ biến nhất là do cho quá nhiều nước khi nấu bằng nồi cơm điện, hoặc do nước trên nắp nồi hấp nhỏ xuống làm ướt mặt xôi. Ngoài ra, việc ngâm nếp quá lâu mà không để ráo kỹ cũng là một lý do.
- Cách khắc phục: Nếu hấp bằng xửng, hãy dùng một chiếc khăn sạch phủ lên mặt xửng trước khi đậy nắp. Khăn sẽ hút hết hơi nước ngưng tụ, ngăn không cho chúng rơi xuống xôi. Nếu nấu bằng nồi cơm điện, hãy tuân thủ nghiêm ngặt nguyên tắc cho nước sôi xâm xấp mặt nếp.
Xôi bị khô hoặc sượng

- Nguyên nhân: Do ngâm nếp chưa đủ thời gian, nếp không ngậm đủ nước. Lỗi này cũng có thể xảy ra khi hấp xôi với lửa quá nhỏ, không đủ hơi nước để làm chín đều nếp.
- Cách khắc phục: Luôn đảm bảo ngâm nếp ít nhất 4-6 tiếng. Khi hấp, phải duy trì lửa lớn để hơi nước bốc lên mạnh và liên tục. Nếu phát hiện xôi bị khô, bạn có thể vẩy thêm một chút nước ấm hoặc nước cốt dừa lên bề mặt rồi hấp tiếp trong vài phút.
Đậu phộng bị sượng
- Nguyên nhân: Đậu phộng chưa được luộc sơ hoặc thời gian luộc quá ngắn, đặc biệt là với các loại đậu già, hạt cứng.
- Cách khắc phục: Luôn luộc sơ đậu phộng trong khoảng 15-20 phút trước khi trộn với nếp. Thao tác đơn giản này đảm bảo hạt đậu sẽ mềm bùi hoàn hảo khi xôi chín.
Mẹo thưởng thức và bảo quản xôi đậu phộng đúng cách
Xôi đậu phộng có thể được biến tấu với nhiều cách ăn khác nhau. Cách ăn truyền thống và đơn giản nhất là rắc thêm muối mè rang. Vị mặn mặn của muối, thơm lừng của mè rang kết hợp hoàn hảo với vị ngọt bùi của xôi.
Để bữa ăn thêm phong phú và đủ chất, bạn có thể ăn kèm xôi với chả lụa, lạp xưởng chiên, chà bông hoặc một quả trứng ốp la. Đây là một bữa sáng không chỉ ngon miệng mà còn cung cấp đầy đủ năng lượng cho một ngày dài.
Nếu ăn không hết, bạn có thể bảo quản xôi trong hộp kín và để ở ngăn mát tủ lạnh trong khoảng 1-2 ngày. Khi muốn ăn lại, chỉ cần cho xôi vào xửng hấp lại khoảng 5-7 phút là xôi sẽ mềm dẻo trở lại như mới. Tránh hâm nóng bằng lò vi sóng vì sẽ làm xôi dễ bị khô cứng.
Với những hướng dẫn nấu xôi đậu phộng chi tiết và các mẹo vặt hữu ích trên đây, hy vọng bạn sẽ tự tin vào bếp và thực hiện thành công món ăn dân dã mà vô cùng thơm ngon này để chiêu đãi gia đình và bạn bè.

