Cách nấu canh ngó khoai xương ngon không bị ngứa?

Canh ngó khoai nấu xương là một món ăn dân dã, mang đậm hương vị của đồng quê Bắc Bộ, quen thuộc trong bữa cơm của nhiều gia đình Việt. Tuy nhiên, nhiều người e ngại khi thực hiện cách nấu canh ngó khoai vì lo lắng cảm giác ngứa do loại nguyên liệu đặc trưng này gây ra. Bài viết này sẽ cung cấp một công thức chi tiết, cùng những bí quyết sơ chế khoa học, giúp bạn tự tin nấu một nồi canh ngó khoai mềm ngon, đậm đà và hoàn toàn không gây ngứa.

Tóm tắt các bước nấu canh ngó khoai xương

Có thể bạn quan tâm: Cách Nấu Cháo Cá Biển Ngon Không Bị Tanh Tại Nhà?

1. Sơ chế ngó khoai: Tước vỏ ngó khoai bằng tay, cắt khúc vừa ăn, ngâm ngay vào nước muối loãng. Sau đó, chần sơ qua nước sôi để loại bỏ hoàn toàn nhựa gây ngứa.
2. Sơ chế xương và nguyên liệu khác: Xương sườn rửa sạch, chần qua nước sôi để khử mùi hôi rồi ướp với gia vị. Cà chua, hành khô, rau ngổ rửa sạch và thái nhỏ.
3. Xào xương và nấu nước dùng: Phi thơm hành khô, cho xương vào xào săn lại rồi thêm cà chua vào xào mềm để tạo màu. Đổ lượng nước vừa đủ vào nồi và hầm xương trên lửa nhỏ cho đến khi mềm và ra nước ngọt.
4. Nấu canh và hoàn thành: Khi xương đã mềm, cho ngó khoai đã sơ chế vào nồi, đun sôi trở lại. Nêm nếm lại gia vị cho vừa miệng, cuối cùng thêm rau ngổ, tắt bếp và múc ra bát thưởng thức.

Ngó khoai là gì? Nét dân dã trong ẩm thực Bắc Bộ

Có thể bạn quan tâm: Cách Nấu Mì Gà Tiềm Ngon Đúng Vị Chuẩn Nhà Hàng?

Ngó khoai, hay còn gọi là dãi khoai, là phần thân non mọc dài ra từ gốc của cây khoai nước (một loại cây thuộc họ Ráy). Đây là phần thân mọc vươn lên trên mặt nước hoặc bùn, có màu xanh nhạt, xốp và chứa nhiều nước. Trong cấu trúc của cây khoai, ngó được xem là phần ít gây ngứa nhất, dễ chế biến và được ưa chuộng hơn cả củ hay lá.

Trong văn hóa ẩm thực Việt Nam, đặc biệt là ở các tỉnh miền Bắc, ngó khoai là một nguyên liệu quen thuộc, gắn liền với những món ăn bình dị nhưng lại vô cùng hấp dẫn. Vị giòn nhẹ, thanh mát và khả năng thấm hút gia vị tuyệt vời của ngó khoai khiến nó trở thành thành phần chính trong nhiều món ăn như canh nấu xương, canh mẻ, dưa ngó khoai, ngó khoai xào tỏi hoặc làm gỏi.

Sự hiện diện của món canh ngó khoai trong bữa cơm không chỉ mang đến hương vị thơm ngon mà còn gợi lại ký ức về một miền quê yên bình, nơi những nguyên liệu dân dã được biến tấu thành những món ăn chứa đựng tình cảm gia đình.

Giải mã bí ẩn: Vì sao ngó khoai gây ngứa?

Có thể bạn quan tâm: Cách Hầm Xương Nấu Canh Trong Veo Ngọt Nước?

Cảm giác ngứa rát khó chịu khi ăn hoặc sơ chế các loại cây họ Ráy như khoai môn, khoai sọ hay ngó khoai là một trải nghiệm không mấy dễ chịu. Nguyên nhân khoa học đằng sau hiện tượng này đến từ sự hiện diện của các tinh thể Canxi Oxalat (Calcium Oxalate) hình kim siêu nhỏ trong tế bào thực vật.

Khi chúng ta nhai hoặc tác động vật lý (như dùng dao tước vỏ) lên ngó khoai, các tế bào chứa những tinh thể này sẽ vỡ ra. Hàng ngàn “mũi kim” Canxi Oxalat siêu nhỏ sẽ đâm vào niêm mạc miệng, lưỡi, cổ họng hoặc da tay, gây ra phản ứng kích ứng cơ học. Cơ thể phản ứng lại bằng cách giải phóng histamine, dẫn đến cảm giác ngứa, rát, sưng và khó chịu.

Tuy nhiên, các tinh thể Canxi Oxalat này lại không bền với nhiệt độ cao. Khi được đun nấu kỹ lưỡng, cấu trúc của chúng bị phá vỡ và mất khả năng gây kích ứng. Đây chính là lý do tại sao việc chần ngó khoai qua nước sôi trước khi nấu là một bước cực kỳ quan trọng, giúp vô hiệu hóa tác nhân gây ngứa và đảm bảo an toàn khi thưởng thức.

Bí quyết chọn nguyên liệu tươi ngon cho món canh hoàn hảo

Để có một nồi canh ngó khoai ngon đúng điệu, khâu lựa chọn nguyên liệu đóng vai trò quyết định. Một công thức dù chuẩn đến đâu cũng khó có thể thành công nếu nguyên liệu không đạt chất lượng.

Cách chọn ngó khoai ngon, không già

• Màu sắc: Chọn những nhánh ngó có màu xanh non, tươi sáng, đều màu từ gốc đến ngọn. Tránh những nhánh có màu sẫm, ngả vàng hoặc có nhiều đốm đen, đây là dấu hiệu của ngó đã già hoặc để lâu, khi nấu sẽ bị xơ và dai.
• Kích thước: Nên chọn những nhánh ngó có kích thước vừa phải, không quá to cũng không quá nhỏ. Ngó to thường là ngó già, nhiều xơ, trong khi ngó quá nhỏ lại ít thịt, ăn không đã miệng.
• Độ cứng: Dùng tay bẻ thử một đoạn nhỏ ở phần ngọn. Nếu ngó giòn, dễ gãy thì đó là ngó non và tươi. Nếu ngó dẻo, khó gãy thì có thể đã bị héo hoặc là ngó già.

Cách chọn xương sườn heo tươi

• Màu sắc: Xương sườn tươi ngon sẽ có màu hồng nhạt tự nhiên. Không chọn xương có màu quá sẫm, tím tái hoặc nhợt nhạt, đó có thể là thịt đã để lâu hoặc từ heo bệnh.
• Độ đàn hồi: Dùng ngón tay ấn nhẹ vào phần thịt trên sườn. Nếu thịt có độ đàn hồi tốt, vết lõm nhanh chóng trở lại hình dạng ban đầu thì đó là thịt tươi. Ngược lại, nếu thịt mềm nhũn, để lại vết lõm thì không nên mua.
• Mùi: Xương sườn tươi có mùi tanh nhẹ đặc trưng của thịt, không có bất kỳ mùi hôi hay mùi lạ nào khác.
• Loại xương: Để nấu canh, bạn nên chọn sườn non có nhiều sụn, ít mỡ. Khi hầm, sụn sẽ giòn sần sật và nước dùng sẽ ngọt thanh, không bị ngấy.

Các nguyên liệu khác

• Cà chua: Chọn những quả cà chua chín đỏ tự nhiên, vỏ căng mọng, không bị dập nát. Cà chua chín cây sẽ tạo ra màu sắc đẹp mắt và vị chua dịu nhẹ cho món canh.
• Rau ngổ: Chọn mớ rau ngổ tươi, lá xanh mướt, không bị úa vàng. Đây là loại rau gia vị không thể thiếu, tạo nên hương thơm đặc trưng cho món canh ngó khoai.

Hướng dẫn chi tiết cách nấu canh ngó khoai xương

Dưới đây là hướng dẫn nấu chi tiết từng bước, giúp bạn dễ dàng thực hiện thành công món canh này ngay tại nhà.

Bước 1: Sơ chế ngó khoai và các nguyên liệu khác

Đây là bước quan trọng nhất quyết định món canh có bị ngứa hay không. Bạn cần tuân thủ nghiêm ngặt các lưu ý sau:

• Sơ chế ngó khoai: Đeo găng tay nilon để bảo vệ da tay. Dùng tay tước bỏ lớp vỏ mỏng bên ngoài của ngó khoai, không nên dùng dao vì dễ làm nhựa tiếp xúc với da. Tước đến đâu, cắt khúc dài khoảng 5cm rồi ngâm ngay vào chậu nước có pha một ít muối loãng để ngó không bị thâm đen và ra bớt nhựa. Sau khi tước xong, rửa lại vài lần với nước sạch.
• Loại bỏ chất gây ngứa: Đun một nồi nước sôi lớn, cho ngó khoai vào chần nhanh trong khoảng 2-3 phút. Một mẹo dân gian quan trọng là tuyệt đối không dùng đũa kim loại để khuấy đảo trong quá trình này, thay vào đó hãy dùng muôi hoặc thìa gỗ. Sau khi chần, vớt ngó khoai ra và xả ngay dưới vòi nước lạnh để giữ được độ giòn.
• Sơ chế xương sườn: Xương sườn mua về chặt miếng vừa ăn, rửa sạch với nước muối loãng. Cho xương vào nồi, đổ ngập nước và đun sôi khoảng 2-3 phút để loại bỏ bọt bẩn và mùi hôi. Vớt xương ra, rửa lại một lần nữa cho thật sạch.
• Ướp xương: Cho xương vào tô, ướp với 1 thìa cà phê hạt nêm, 1/2 thìa cà phê muối, một ít tiêu trong khoảng 20-30 phút để xương thấm đều gia vị.
• Sơ chế nguyên liệu còn lại: Cà chua rửa sạch, thái múi cau. Hành khô bóc vỏ, băm nhỏ. Rau ngổ nhặt sạch, rửa và thái nhỏ.

Bước 2: Hầm xương tạo nước dùng

• Bắc nồi lên bếp, cho một ít dầu ăn vào đun nóng. Cho hành khô băm nhỏ vào phi thơm vàng.
• Tiếp theo, cho xương sườn đã ướp vào xào ở lửa lớn cho đến khi bề mặt thịt săn lại. Việc này giúp xương thơm hơn và giữ được độ ngọt bên trong.
• Cho cà chua vào xào cùng. Dùng đũa dằm nhẹ để cà chua ra màu đẹp. Nêm thêm một chút gia vị vào bước này để xương và cà chua đậm đà hơn.
• Khi cà chua đã mềm và tạo thành hỗn hợp sệt màu đỏ đẹp mắt, bạn đổ vào nồi khoảng 1 – 1.5 lít nước lọc (tùy vào lượng ăn của gia đình). Đun sôi rồi hạ nhỏ lửa, đậy vung và hầm xương trong khoảng 30-45 phút cho xương mềm và tiết ra hết chất ngọt. Trong quá trình hầm, thỉnh thoảng hớt bọt để nước dùng được trong.

Bước 3: Hoàn thành món canh

• Khi xương đã hầm đủ thời gian và mềm, bạn tăng lửa lớn trở lại cho nước dùng sôi bùng lên.
• Cho toàn bộ phần ngó khoai đã được sơ chế kỹ lưỡng vào nồi. Đun cho nồi canh sôi trở lại rồi hạ nhỏ lửa, nấu thêm khoảng 5-7 phút cho ngó khoai chín mềm và thấm gia vị. Không nên nấu quá lâu sẽ làm ngó bị nát.
• Nêm nếm lại gia vị lần cuối bao gồm muối, hạt nêm, một chút bột ngọt (nếu thích) cho vừa với khẩu vị gia đình.
• Cuối cùng, cho phần rau ngổ đã thái nhỏ vào nồi, khuấy đều một lượt rồi tắt bếp ngay. Sức nóng của canh sẽ làm rau ngổ chín tới mà vẫn giữ được màu xanh và hương thơm nồng nàn.

Múc canh ra tô lớn, dùng nóng với cơm trắng. Món canh ngó khoai nấu xương đạt chuẩn sẽ có nước dùng trong, ngọt thanh từ xương, vị chua dịu của cà chua, ngó khoai mềm mà không nát, thấm đẫm gia vị và dậy mùi thơm đặc trưng của rau ngổ. Bạn có thể tìm thêm nhiều công thức nấu ăn hấp dẫn khác tại cholaithieu.com.

Mẹo nhỏ giúp món canh ngó khoai của bạn “lên hương”

• Thêm mẻ hoặc dấm bỗng: Để tăng thêm hương vị cho món canh, bạn có thể thêm một chút mẻ hoặc dấm bỗng vào nấu cùng. Vị chua thanh của mẻ sẽ hòa quyện với vị ngọt của xương, tạo nên một hương vị rất đặc trưng và kích thích vị giác.
• Dùng nước vo gạo: Thay vì ngâm ngó khoai trong nước muối, bạn có thể ngâm trong nước vo gạo. Nước vo gạo không chỉ giúp làm sạch nhựa mà còn giúp ngó khoai trắng và giòn hơn.
• Không đậy vung khi nấu ngó: Khi cho ngó khoai vào nấu, bạn không nên đậy vung. Việc này giúp ngó giữ được màu xanh đẹp mắt và không bị quá nhũn.
• Điều chỉnh thời gian hầm xương: Nếu có nồi áp suất, bạn có thể rút ngắn thời gian hầm xương xuống còn khoảng 15-20 phút mà xương vẫn mềm nhừ, tiết kiệm được nhiều thời gian và công sức.

Giá trị dinh dưỡng có trong canh ngó khoai

Canh ngó khoai nấu xương không chỉ là một món ăn ngon miệng mà còn cung cấp nhiều dưỡng chất cần thiết cho cơ thể. Ngó khoai chứa hàm lượng chất xơ dồi dào, rất tốt cho hệ tiêu hóa, giúp ngăn ngừa táo bón. Bên cạnh đó, nó còn cung cấp một lượng nước đáng kể, giúp thanh nhiệt và giải độc cho cơ thể.

Xương sườn heo là nguồn cung cấp protein, canxi và collagen dồi dào, giúp xương khớp chắc khỏe, tốt cho da và tóc. Cà chua giàu Vitamin C, A và Lycopene – một chất chống oxy hóa mạnh mẽ, giúp tăng cường hệ miễn dịch và bảo vệ tế bào khỏi sự tấn công của các gốc tự do. Sự kết hợp của các nguyên liệu này tạo nên một món ăn cân bằng về dinh dưỡng, phù hợp cho mọi lứa tuổi trong gia đình.

Với cách nấu canh ngó khoai chi tiết và những mẹo nhỏ hữu ích được chia sẻ, hy vọng bạn sẽ không còn e ngại khi đối mặt với loại nguyên liệu “khó tính” này. Món canh với vị ngọt thanh của nước hầm xương, vị chua nhẹ của cà chua, miếng ngó khoai mềm thơm và dậy mùi rau ngổ chắc chắn sẽ làm phong phú thêm thực đơn hàng ngày, mang đến một bữa ăn ấm cúng và trọn vẹn cho gia đình bạn.