Món cách nấu gà ác hầm ngải cứu đã trở thành một biểu tượng của ẩm thực dưỡng sinh Việt Nam, được yêu thích không chỉ bởi hương vị đặc trưng mà còn bởi những lợi ích sức khỏe tuyệt vời mà nó mang lại. Đây là một phương thuốc dân gian hiệu quả, được các thế hệ truyền lại để bồi bổ cơ thể, đặc biệt tốt cho người mới ốm dậy, phụ nữ sau sinh hay những ai cần tăng cường sức đề kháng. Bài viết này của cholaithieu.com sẽ đi sâu vào từng khía cạnh của món ăn, từ việc lựa chọn nguyên liệu, bí quyết sơ chế, các bước thực hiện chi tiết cho đến những mẹo nhỏ giúp bạn tạo ra một nồi gà hầm ngải cứu thơm ngon, bổ dưỡng chuẩn vị nhất ngay tại nhà.
Phân Tích Ý Định Tìm Kiếm & Từ Khóa
- Từ khóa chính/trọng tâm: cách nấu gà ác hầm ngải cứu
- Ý định tìm kiếm: Informational (Người dùng đang tìm kiếm thông tin, hướng dẫn cụ thể về cách chế biến món ăn này).
I. Giới Thiệu Chung Về Gà Ác Hầm Ngải Cứu: Món Ăn “Vàng” Cho Sức Khỏe
Cách nấu gà ác hầm ngải cứu không chỉ là một công thức nấu ăn đơn thuần mà còn là cả một bài thuốc quý trong y học cổ truyền. Món ăn này kết hợp hài hòa giữa thịt gà ác – loại gà có giá trị dinh dưỡng cao, được mệnh danh là “gà thuốc” – và ngải cứu, một loại thảo mộc với vô vàn công dụng chữa bệnh. Từ xa xưa, các cụ đã biết dùng gà ác hầm ngải cứu để tẩm bổ, phục hồi sức khỏe, đặc biệt là trong những thời điểm cơ thể suy nhược hoặc cần tăng cường năng lượng. Mục đích của bài viết này là cung cấp một hướng dẫn toàn diện, giúp bạn dễ dàng chế biến món ăn bổ dưỡng này, đồng thời hiểu rõ hơn về giá trị mà nó mang lại cho sức khỏe.
II. Gà Ác và Ngải Cứu: Sự Kết Hợp Dưỡng Sinh Hoàn Hảo

Có thể bạn quan tâm: Hướng Dẫn Nấu **gà Ác Hầm Đậu Đen** Ngon Bổ Dưỡng Từ A Đến Z
Để hiểu rõ giá trị của món gà ác hầm ngải cứu, chúng ta cần tìm hiểu về những thành phần chính làm nên nó. Sự kết hợp giữa thịt gà ác và lá ngải cứu không chỉ tạo nên hương vị độc đáo mà còn mang lại một liệu pháp dinh dưỡng tuyệt vời theo quan niệm Đông y.
1. Gà Ác – “Gà Thuốc” Trong Ẩm Thực Việt
Gà ác, hay còn gọi là gà đen, gà chân chì, là giống gà đặc trưng với toàn thân màu đen từ lông, da, xương cho đến nội tạng. Không phải ngẫu nhiên mà gà ác được mệnh danh là “gà thuốc”. Các nghiên cứu hiện đại và kinh nghiệm y học cổ truyền đều chỉ ra rằng thịt gà ác có giá trị dinh dưỡng vượt trội so với các loại gà thông thường.
- Hàm lượng dinh dưỡng cao: Thịt gà ác chứa nhiều protein, lipid và 18 loại axit amin thiết yếu mà cơ thể không tự tổng hợp được. Đặc biệt, nó giàu các nguyên tố vi lượng như sắt, kẽm, đồng, mangan, phốt pho và các vitamin nhóm B (B1, B2, B6, B12), vitamin E, PP. Hàm lượng cholesterol trong gà ác cũng thấp hơn, giúp những người có vấn đề về tim mạch có thể an tâm sử dụng.
- Công dụng theo Đông y: Theo Đông y, gà ác có vị ngọt, tính bình, đi vào các kinh can, thận, tỳ. Nó có công dụng bổ can thận, ích khí huyết, điều kinh, chữa đau lưng mỏi gối, ra mồ hôi trộm, suy nhược cơ thể. Đây là lý do chính khiến gà ác được ưu tiên dùng để bồi bổ cho người già, người ốm, phụ nữ mang thai hoặc sau sinh.
2. Ngải Cứu – Thảo Dược Đa Năng
Ngải cứu (Artemisia vulgaris L.) là một loại cây thân thảo quen thuộc trong cả ẩm thực và y học dân gian Việt Nam. Lá ngải cứu có mùi thơm hắc đặc trưng và vị hơi đắng, nhưng chính những đặc tính này lại tạo nên giá trị y học của nó.
- Thành phần hóa học: Ngải cứu chứa nhiều tinh dầu (cineol, thujon), flavonoid (artemisin, absinthin), coumarin, adenin, cholin, và các axit amin. Những hợp chất này đóng vai trò quan trọng trong các tác dụng dược lý của ngải cứu.
- Công dụng theo Đông y: Ngải cứu có vị đắng, cay, tính ấm, đi vào các kinh can, tỳ, thận. Nó được sử dụng để ôn kinh, tán hàn, cầm máu, an thai, giảm đau nhức xương khớp, điều hòa kinh nguyệt, và giúp kích thích tiêu hóa. Đặc biệt, ngải cứu có tác dụng giải cảm, giảm đau đầu và hỗ trợ lưu thông khí huyết.
- Khử độc và thanh lọc: Một số nghiên cứu cho thấy ngải cứu có khả năng hỗ trợ chức năng gan, giúp thải độc cơ thể.
3. Sức Mạnh Tổng Hợp: Gà Ác Hầm Ngải Cứu

Có thể bạn quan tâm: Hướng Dẫn Nấu Gà Đông Tảo Hầm Sả Thơm Ngon, Chuẩn Vị Tại Nhà
Khi gà ác và ngải cứu được kết hợp trong món hầm, chúng tạo nên một “cặp đôi” hoàn hảo, phát huy tối đa công dụng của nhau.
- Bồi bổ khí huyết toàn diện: Gà ác bổ khí huyết, ngải cứu ôn kinh tán hàn, giúp khí huyết lưu thông tốt hơn. Điều này đặc biệt có lợi cho phụ nữ có chu kỳ kinh nguyệt không đều hoặc phụ nữ sau sinh cần phục hồi thể trạng và tăng cường sản xuất sữa.
- Tăng cường miễn dịch và phục hồi sức khỏe: Các vitamin, khoáng chất và axit amin từ gà ác cùng với tinh dầu, flavonoid từ ngải cứu giúp cơ thể tăng cường sức đề kháng, đẩy nhanh quá trình hồi phục sau bệnh hoặc phẫu thuật.
- Giảm đau nhức, mệt mỏi: Tính ấm của ngải cứu kết hợp với khả năng bồi bổ của gà ác giúp giảm các triệu chứng đau nhức xương khớp, đau đầu, và mệt mỏi do suy nhược.
- Hỗ trợ tiêu hóa: Ngải cứu kích thích tiêu hóa, giúp cơ thể hấp thu tốt hơn các dưỡng chất từ thịt gà ác.
Tóm lại, cách nấu gà ác hầm ngải cứu không chỉ là một món ăn ngon mà còn là một liệu pháp tự nhiên để nâng cao sức khỏe, hỗ trợ phòng ngừa và phục hồi nhiều vấn đề sức khỏe phổ biến.
III. Chuẩn Bị Nguyên Liệu Cho Món Gà Ác Hầm Ngải Cứu Bổ Dưỡng
Để có một nồi gà ác hầm ngải cứu thơm ngon đúng điệu và phát huy tối đa công dụng, việc lựa chọn và chuẩn bị nguyên liệu đóng vai trò then chốt. Dưới đây là danh sách chi tiết và những lưu ý khi chọn mua.
1. Nguyên Liệu Chính
- Gà ác: 1 con (khoảng 1 – 1.2 kg), nên chọn gà tơ để thịt mềm và ngọt hơn.
- Ngải cứu: 2 bó lớn (khoảng 300-500g). Chọn loại lá tươi non, xanh đậm, không bị dập nát hay úa vàng.
- Gừng: 1 củ lớn (khoảng 50g).
- Nghệ tươi: 1 củ nhỏ (khoảng 20g) hoặc 1 thìa cà phê bột nghệ.
- Rượu trắng: 2 muỗng canh (khoảng 30ml) – dùng để sơ chế và tạo mùi thơm.
- Hạt nêm, muối, tiêu, đường: Vừa đủ, tùy theo khẩu vị.
- Nước dùng gà/nước hầm xương: Khoảng 1.5 – 2 lít (nếu có sẽ giúp món ăn ngon và đậm đà hơn, nếu không có thể dùng nước lạnh).
2. Các Nguyên Liệu Gia Tăng Giá Trị (Tùy Chọn)
Để món gà hầm ngải cứu thêm phần bổ dưỡng và phong phú, bạn có thể bổ sung thêm các loại thảo mộc hoặc hạt khác. Đây là những nguyên liệu thường được dùng trong các bài thuốc Đông y để tăng cường hiệu quả bồi bổ.
- Đậu đen: 100g (đã ngâm mềm). Đậu đen có tác dụng bổ thận, giải độc, làm đen tóc.
- Táo đỏ (Jujube): 5-7 quả. Táo đỏ giúp bổ máu, an thần, tăng cường miễn dịch và tạo vị ngọt tự nhiên cho món hầm.
- Kỷ tử (Goji berry): 1-2 muỗng canh. Kỷ tử bổ gan, thận, sáng mắt, chống oxy hóa.
- Hạt sen tươi/khô: 50g. Hạt sen giúp an thần, dễ ngủ, bổ tỳ vị.
- Đẳng sâm: 1-2 lát nhỏ. Đẳng sâm bổ khí, tăng cường sức khỏe tổng thể.
- Long nhãn: 1 ít. Long nhãn có tác dụng an thần, bổ huyết.
- Thuốc bắc: Một gói thuốc bắc nhỏ dùng cho món gà tiềm (mua ở tiệm thuốc bắc). Gói này thường chứa các vị như xuyên khung, đương quy, thục địa, ý dĩ, đẳng sâm… giúp tăng cường hương vị và dược tính.
3. Dụng Cụ Thực Hiện
- Nồi hầm (nồi đất, nồi áp suất, nồi hầm điện tử).
- Thớt, dao, bát, đũa, vá.
- Túi lọc trà (nếu dùng thân ngải cứu già hoặc thuốc bắc).
4. Bí Quyết Lựa Chọn Nguyên Liệu

Có thể bạn quan tâm: Cách Nấu Gân Bò Hầm Sả Thơm Ngon, Mềm Thấm Vị Đậm Đà Tại Nhà

- Chọn gà ác tươi ngon:
- Nên chọn gà sống, khỏe mạnh, linh hoạt, mắt sáng, lông mượt.
- Nếu mua gà làm sẵn, chọn gà có da sáng, không có vết bầm tím hay mùi lạ. Thịt gà phải săn chắc, có độ đàn hồi.
- Tránh chọn gà quá gầy hoặc quá béo. Gà tơ khoảng 1-1.2kg là lý tưởng.
- Chọn ngải cứu:
- Ưu tiên ngải cứu vườn, lá non, màu xanh đậm, có mùi thơm đặc trưng rõ rệt.
- Tránh ngải cứu bị dập úa, sâu bệnh, hoặc lá quá già (sẽ rất đắng).
- Để giảm độ đắng, có thể chọn những bó ngải cứu có lá non nhiều hơn.
- Gia vị và thảo mộc:
- Gừng, nghệ nên chọn củ tươi, không bị hỏng, dập.
- Các loại thảo mộc khác như táo đỏ, kỷ tử, hạt sen… nên mua ở các cửa hàng uy tín để đảm bảo chất lượng và an toàn vệ sinh thực phẩm.
Việc chuẩn bị kỹ lưỡng các nguyên liệu không chỉ đảm bảo hương vị thơm ngon mà còn tối ưu hóa giá trị dinh dưỡng của món cách nấu gà ác hầm ngải cứu.
IV. Hướng Dẫn Chi Tiết Cách Nấu Gà Ác Hầm Ngải Cứu Chuẩn Vị
Món cách nấu gà ác hầm ngải cứu đòi hỏi sự tỉ mỉ trong từng bước, từ sơ chế đến hầm, để đảm bảo hương vị thơm ngon, thịt gà mềm ngọt và ngải cứu giữ được dược tính. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết từng công đoạn.
1. Sơ Chế Nguyên Liệu – Chìa Khóa Để Món Ăn Hoàn Hảo


Sơ chế đúng cách sẽ loại bỏ mùi tanh của gà và giảm vị đắng của ngải cứu, tạo nên hương vị tinh tế cho món ăn.
-
Sơ chế gà ác:

Thành phẩm - Làm sạch: Gà ác sau khi mua về, bạn cắt tiết, nhổ sạch lông, mổ bỏ nội tạng (có thể giữ lại bộ lòng nếu thích).
- Khử mùi tanh: Đây là bước quan trọng nhất.
- Dùng muối hạt xát đều khắp mình gà cả bên trong lẫn bên ngoài, xát kỹ các kẽ da và phần bụng. Sau đó rửa lại thật sạch dưới vòi nước chảy.
- Tiếp theo, dùng rượu trắng và gừng đập dập xát lại một lần nữa. Rượu và gừng sẽ giúp khử mùi tanh hiệu quả, đồng thời làm thịt gà thơm hơn. Rửa sạch lại lần cuối.
- Để ráo: Để gà ráo nước hoàn toàn hoặc dùng khăn sạch thấm khô.
-
Sơ chế ngải cứu:
- Nhặt và rửa: Ngải cứu nhặt bỏ lá già úa, sâu bệnh. Chỉ lấy phần lá và ngọn non. Phần thân già cứng bạn có thể cắt nhỏ, cho vào túi lọc trà để hầm cùng (giúp tăng hương vị mà không bị nát).
- Rửa sạch: Rửa ngải cứu nhiều lần dưới vòi nước chảy mạnh để loại bỏ đất cát và bụi bẩn.
- Giảm độ đắng (tùy chọn): Nếu không quen ăn đắng, bạn có thể chần sơ ngải cứu qua nước sôi có pha một chút muối trong khoảng 1-2 phút, sau đó vớt ra ngâm ngay vào nước đá lạnh để giữ màu xanh và độ giòn. Tuy nhiên, việc chần có thể làm giảm một phần dược tính của ngải cứu. Với ngải cứu non và tươi, không nhất thiết phải chần.
- Để ráo nước.
-
Sơ chế các nguyên liệu khác:
- Gừng, nghệ: Gọt vỏ, rửa sạch, đập dập hoặc băm nhỏ.
- Đậu đen (nếu dùng): Ngâm đậu đen trong nước ấm khoảng 2-4 tiếng hoặc qua đêm cho mềm, đãi sạch.
- Táo đỏ, kỷ tử, hạt sen: Rửa sạch. Hạt sen khô cần ngâm nước cho nở mềm.
- Thuốc bắc (nếu dùng): Rửa sơ qua để loại bỏ bụi bẩn.
2. Ướp Gà – Nâng Tầm Hương Vị
Ướp gà đủ thời gian sẽ giúp thịt gà thấm đều gia vị, khi hầm sẽ đậm đà và thơm ngon hơn.
- Chuẩn bị hỗn hợp ướp: Trong một cái bát, trộn đều 1 thìa canh muối, 1 thìa canh hạt nêm, 1/3 thìa cà phê tiêu xay, một nửa phần gừng và nghệ băm nhỏ.
- Ướp gà: Dùng hỗn hợp gia vị này xoa đều khắp mình gà, cả bên trong lẫn bên ngoài bụng.
- Thời gian ướp: Để gà ngấm gia vị ít nhất 30 phút. Nếu có thời gian, bạn có thể ướp 1-2 tiếng hoặc qua đêm trong tủ lạnh để gà thấm vị sâu hơn.
3. Các Bước Hầm Gà Ác Ngải Cứu – Tạo Nên Sự Mềm Ngọt, Đậm Đà
Việc lựa chọn nồi và phương pháp hầm sẽ ảnh hưởng đến thời gian và chất lượng món ăn.
-
Bước 1: Nhồi ngải cứu và thảo mộc (nếu có)
- Lấy một phần lá ngải cứu đã sơ chế (khoảng 1/2 đến 2/3 tổng lượng ngải cứu), nhồi chặt vào bụng con gà.
- Nếu dùng đậu đen, táo đỏ, kỷ tử, hạt sen hoặc thuốc bắc, bạn cũng có thể nhồi một phần vào bụng gà.
- Dùng tăm tre hoặc chỉ buộc chặt phần bụng gà lại để nhân không bị rơi ra ngoài khi hầm.
-
Bước 2: Xếp gà vào nồi hầm
- Xếp phần ngải cứu còn lại (và phần thân ngải cứu già trong túi lọc trà nếu dùng) xuống đáy nồi. Điều này giúp gà không bị cháy dưới đáy và ngấm đều hương vị ngải cứu.
- Đặt gà đã nhồi lên trên lớp ngải cứu.
- Rải đều phần gừng, nghệ còn lại và các nguyên liệu thảo mộc khác (nếu còn) xung quanh gà.
- Đổ nước dùng gà hoặc nước lạnh vào nồi sao cho ngập khoảng 2/3 con gà. Nếu muốn nước hầm cô đặc hơn thì đổ nước vừa đủ.
-
Bước 3: Hầm gà
- Sử dụng nồi thường/nồi đất:
- Đun sôi nước với lửa lớn. Khi nước sôi, hớt bỏ bọt để nước hầm trong.
- Hạ nhỏ lửa, đậy vung và hầm liu riu trong khoảng 1.5 – 2 tiếng. Thỉnh thoảng kiểm tra mực nước và thêm nếu cần.
- Kiểm tra độ mềm của gà bằng cách dùng đũa xiên vào đùi gà, nếu thịt dễ dàng tách ra là được.
- Sử dụng nồi áp suất:
- Sau khi đun sôi và hớt bọt, đậy nắp nồi áp suất.
- Đun với lửa lớn cho đến khi van áp suất kêu, sau đó hạ nhỏ lửa và hầm thêm khoảng 20-30 phút tùy độ lớn của gà.
- Tắt bếp, chờ nồi xả hết áp suất hoàn toàn mới mở nắp. Nồi áp suất giúp thịt gà mềm nhanh hơn và giữ được nhiều dưỡng chất hơn.
- Sử dụng nồi hầm điện tử/nồi nấu chậm:
- Đặt chế độ hầm chậm (slow cook) từ 4-6 tiếng, hoặc chế độ hầm nhanh (fast cook) tùy loại nồi. Đây là phương pháp tiện lợi, không cần canh chừng nhiều.
- Sử dụng nồi thường/nồi đất:
-
Bước 4: Nêm nếm và hoàn thiện
- Khi gà đã chín mềm, nêm nếm lại gia vị (muối, hạt nêm) cho vừa ăn.
- Cho 1-2 muỗng canh rượu trắng vào nồi. Rượu trắng sẽ làm món ăn dậy mùi thơm đặc trưng, tăng thêm hương vị và làm ấm bụng. Đun thêm khoảng 5 phút.
- Món cách nấu gà ác hầm ngải cứu phải dậy mùi thơm của ngải cứu và các loại thảo mộc, thịt gà mềm ngọt, nước dùng trong và đậm đà.
4. Thành Phẩm và Thưởng Thức
Gà ác hầm ngải cứu ngon nhất khi thưởng thức nóng. Món ăn này có thể dùng kèm với cơm trắng, bún hoặc ăn trực tiếp như một món canh bổ dưỡng. Khi ăn, bạn có thể xé thịt gà thành từng miếng vừa ăn, dùng kèm với nước hầm và lá ngải cứu. Vị hơi đắng nhẹ của ngải cứu sẽ hòa quyện với vị ngọt của thịt gà và các loại thảo mộc, tạo nên một trải nghiệm ẩm thực độc đáo và tốt cho sức khỏe.
V. Các Mẹo Nhỏ Để Món Gà Ác Hầm Ngải Cứu Thơm Ngon Hơn
Để món cách nấu gà ác hầm ngải cứu của bạn đạt đến độ hoàn hảo, không chỉ ngon miệng mà còn phát huy tối đa công dụng, hãy lưu ý những mẹo nhỏ sau đây. Những bí quyết này được đúc rút từ kinh nghiệm của nhiều đầu bếp và chuyên gia ẩm thực.
1. Giảm Độ Đắng Của Ngải Cứu
Ngải cứu có vị đắng đặc trưng, và đây cũng là một phần tạo nên giá trị của nó. Tuy nhiên, nếu bạn hoặc gia đình không quen ăn đắng, có một số cách để làm dịu vị này:
- Chọn ngải cứu non: Lá ngải cứu càng non thì vị đắng càng ít. Ưu tiên chọn những bó có nhiều lá xanh tươi, không quá già.
- Chần sơ qua nước sôi: Đây là phương pháp phổ biến. Đun sôi một nồi nước có pha chút muối, cho ngải cứu vào chần nhanh khoảng 1-2 phút rồi vớt ra ngâm ngay vào nước lạnh. Nước lạnh sẽ giúp giữ màu xanh và độ giòn của lá. Tuy nhiên, lưu ý rằng việc chần có thể làm giảm một phần tinh dầu và dược tính của ngải cứu.
- Tăng cường các vị ngọt tự nhiên: Thêm táo đỏ, kỷ tử, hoặc một chút đường phèn vào nồi hầm. Vị ngọt sẽ làm dịu đi vị đắng của ngải cứu một cách tự nhiên.
- Chia nhỏ lượng ngải cứu: Thay vì nhồi tất cả vào bụng gà, bạn có thể chia ngải cứu thành hai phần: một phần nhồi vào gà, một phần cho vào nồi hầm khi gà gần chín hoặc chỉ hầm với thân già, lá non dùng sau.
2. Bí Quyết Hầm Gà Mềm Mà Không Nát
Thịt gà mềm mọng, không bị khô hay nát là yếu tố quan trọng quyết định độ ngon của món ăn.
- Chọn gà tơ: Gà ác tơ khoảng 1-1.2kg có thịt mềm và ngọt hơn so với gà già.
- Không hầm quá lâu: Thời gian hầm lý tưởng là từ 1.5 – 2 tiếng với nồi thường và 20-30 phút với nồi áp suất (tính từ lúc van kêu). Hầm quá lâu sẽ khiến thịt gà bị nát và mất đi độ ngọt tự nhiên.
- Ngâm gà sau khi hầm: Sau khi tắt bếp, bạn nên để gà ngâm trong nồi nước nóng thêm khoảng 20-30 phút (đối với nồi thường) hoặc chờ nồi áp suất tự xả hết hơi. Nhiệt độ dư sẽ tiếp tục làm chín mềm gà mà không làm mất nước, giúp thịt gà mọng nước và ngon hơn.
- Đảm bảo nhiệt độ ổn định: Khi hầm, duy trì lửa nhỏ và ổn định để gà chín đều từ từ.
3. Tăng Cường Hương Vị và Dưỡng Chất
Để món cách nấu gà ác hầm ngải cứu không chỉ bổ dưỡng mà còn hấp dẫn, bạn có thể thêm các nguyên liệu sau:
- Nước dùng xương gà: Thay vì dùng nước lã, sử dụng nước dùng xương gà sẽ làm món hầm đậm đà và ngọt thanh hơn rất nhiều.
- Thảo mộc đa dạng: Ngoài ngải cứu, thêm táo đỏ, kỷ tử, đậu đen, hạt sen, hoặc gói thuốc bắc (chứa đẳng sâm, đương quy…) không chỉ tăng thêm hương vị mà còn bổ sung nhiều dưỡng chất quý giá, nâng cao dược tính của món ăn.
- Gừng và nghệ: Gừng và nghệ không chỉ khử mùi tanh mà còn tăng cường hương vị ấm nồng, đặc biệt tốt cho sức khỏe. Đừng bỏ qua chúng.
- Rượu trắng: Một chút rượu trắng cho vào cuối cùng sẽ làm dậy mùi thơm đặc trưng, giúp món ăn thêm phần hấp dẫn và có tác dụng làm ấm cơ thể.
4. Sơ Chế Gà Thật Kỹ
Việc loại bỏ hoàn toàn mùi tanh của gà là rất quan trọng. Ngoài muối và gừng, bạn có thể dùng một chút giấm hoặc chanh xát kỹ lên mình gà sau khi đã làm sạch lông và nội tạng, sau đó rửa lại bằng nước sạch. Điều này giúp thịt gà trắng sạch và không còn mùi hôi.
5. Lựa Chọn Nồi Phù Hợp
- Nồi đất: Giúp giữ nhiệt tốt, hầm gà chín đều và giữ được hương vị truyền thống.
- Nồi áp suất: Tiết kiệm thời gian, gà nhanh mềm và giữ được nhiều vitamin, khoáng chất hơn do ít bay hơi.
- Nồi hầm điện tử (slow cooker): Tiện lợi, có thể hầm trong thời gian dài mà không cần canh chừng, thích hợp cho những người bận rộn.
Áp dụng những mẹo nhỏ này, bạn sẽ tự tin hơn trong việc chế biến món gà ác hầm ngải cứu tại nhà, biến nó thành một món ăn dưỡng sinh không chỉ ngon mà còn vô cùng có lợi cho sức khỏe của cả gia đình.
VI. Các Biến Tấu Của Món Gà Ác Hầm Ngải Cứu
Món cách nấu gà ác hầm ngải cứu cơ bản đã rất bổ dưỡng, nhưng để đáp ứng khẩu vị đa dạng và tăng cường thêm lợi ích sức khỏe, bạn hoàn toàn có thể sáng tạo với những biến tấu phong phú. Dưới đây là một số gợi ý phổ biến và được yêu thích.
1. Gà Ác Hầm Ngải Cứu Thuốc Bắc
Đây là biến tấu phổ biến nhất và được đánh giá cao về giá trị dinh dưỡng lẫn dược tính.
* Nguyên liệu bổ sung: Một gói thuốc bắc nhỏ dùng cho món gà tiềm (thường bao gồm các vị như đẳng sâm, đương quy, xuyên khung, thục địa, táo đỏ, kỷ tử, ý dĩ…). Các gói này dễ dàng tìm mua ở các tiệm thuốc bắc hoặc siêu thị lớn.
* Cách làm: Sơ chế các vị thuốc bắc bằng cách rửa sạch. Có thể ngâm một số loại thảo mộc cứng như đẳng sâm, đương quy trong nước ấm khoảng 15-30 phút cho mềm. Thực hiện các bước sơ chế gà và ngải cứu như thông thường. Nhồi một phần ngải cứu và các vị thuốc bắc vào bụng gà, phần còn lại cho vào nồi hầm cùng. Hầm theo thời gian quy định.
* Lợi ích: Tăng cường khả năng bồi bổ khí huyết, an thần, điều hòa cơ thể, đặc biệt tốt cho người suy nhược, thiếu máu.
2. Gà Ác Hầm Ngải Cứu Đậu Đen
Đậu đen không chỉ là một loại thực phẩm bổ dưỡng mà còn là một vị thuốc quý trong Đông y.
* Nguyên liệu bổ sung: 100-150g đậu đen xanh lòng.
* Cách làm: Đậu đen rửa sạch, ngâm trong nước ấm ít nhất 4 tiếng hoặc qua đêm cho nở mềm (có thể ninh đậu đen riêng trước nếu muốn nhanh mềm). Nhồi đậu đen cùng ngải cứu vào bụng gà hoặc cho vào nồi hầm cùng lúc với gà.
* Lợi ích: Đậu đen có tác dụng bổ thận, bổ máu, giải độc, làm đẹp da, và giúp đen tóc. Sự kết hợp này rất tốt cho người có vấn đề về thận, tóc bạc sớm hoặc cần thanh lọc cơ thể.
3. Gà Ác Hầm Ngải Cứu Nước Dừa
Nếu muốn món gà hầm có vị ngọt thanh tự nhiên và hương thơm đặc biệt, nước dừa là một lựa chọn tuyệt vời.
* Nguyên liệu bổ sung: 1-2 trái dừa tươi lấy nước.
* Cách làm: Thay thế một phần nước dùng bằng nước dừa tươi. Nước dừa sẽ tạo độ ngọt tự nhiên, giúp món hầm không cần thêm nhiều đường. Cách sơ chế và hầm vẫn tương tự.
* Lợi ích: Vị ngọt của nước dừa giúp món ăn dễ uống hơn, đồng thời bổ sung thêm các khoáng chất và điện giải tự nhiên.
4. Gà Ác Hầm Ngải Cứu Hạt Sen, Táo Đỏ, Kỷ Tử
Đây là một biến tấu nhẹ nhàng, bổ dưỡng và có hương vị hài hòa.
* Nguyên liệu bổ sung: 50g hạt sen (tươi hoặc khô đã ngâm), 5-7 quả táo đỏ, 1-2 muỗng canh kỷ tử.
* Cách làm: Sơ chế hạt sen, táo đỏ, kỷ tử sạch. Nhồi một phần vào bụng gà cùng ngải cứu, phần còn lại cho vào nồi hầm cùng.
* Lợi ích: Hạt sen giúp an thần, dễ ngủ, táo đỏ bổ máu, kỷ tử bổ gan thận. Món này rất phù hợp cho người mất ngủ, căng thẳng hoặc cần bồi bổ sức khỏe toàn diện.
5. Gà Ác Hầm Ngải Cứu Với Nấm
Thêm các loại nấm vào món hầm không chỉ tăng thêm hương vị umami mà còn bổ sung nhiều vitamin và khoáng chất.
* Nguyên liệu bổ sung: Nấm đông cô, nấm hương (khô hoặc tươi), nấm kim châm, nấm đùi gà…
* Cách làm: Nấm rửa sạch. Nấm khô cần ngâm nở. Cho nấm vào nồi hầm cùng gà khi đã gần chín để nấm không bị nát và giữ được độ giòn.
* Lợi ích: Nấm cung cấp protein thực vật, chất xơ, vitamin nhóm B và các khoáng chất, giúp tăng cường hệ miễn dịch và hương vị món ăn.
Khi thử các biến tấu này, điều quan trọng là vẫn giữ được tinh thần dưỡng sinh và sự hài hòa giữa các nguyên liệu. Mỗi biến tấu sẽ mang lại một trải nghiệm hương vị và lợi ích sức khỏe riêng, giúp món cách nấu gà ác hầm ngải cứu luôn mới mẻ và hấp dẫn.
VII. Những Lưu Ý Quan Trọng Khi Sử Dụng Món Gà Ác Hầm Ngải Cứu
Mặc dù cách nấu gà ác hầm ngải cứu là món ăn bổ dưỡng và lành tính, nhưng để phát huy tối đa công dụng và tránh những tác dụng không mong muốn, bạn cần lưu ý một số điểm quan trọng sau đây.
1. Đối Tượng Nên Dùng
Gà ác hầm ngải cứu đặc biệt tốt cho:
* Người suy nhược cơ thể, mới ốm dậy: Giúp phục hồi sức khỏe, tăng cường năng lượng.
* Phụ nữ sau sinh: Bồi bổ khí huyết, giúp sữa về nhiều và nhanh hơn, phục hồi thể lực.
* Người già yếu: Tăng cường sức đề kháng, giảm đau nhức xương khớp, hỗ trợ giấc ngủ.
* Người thiếu máu, xanh xao: Cải thiện tình trạng thiếu máu, giúp da dẻ hồng hào.
* Người bị đau đầu, mất ngủ do căng thẳng: Ngải cứu có tác dụng an thần, giảm đau.
* Người muốn tăng cường sức khỏe tổng thể: Món ăn này là nguồn bổ sung dinh dưỡng tuyệt vời.
2. Đối Tượng Cần Hạn Chế Hoặc Tránh
Dù rất tốt, nhưng không phải ai cũng phù hợp với món gà ác hầm ngải cứu:
* Phụ nữ mang thai trong 3 tháng đầu: Ngải cứu có tính ấm, đôi khi được dùng trong Đông y để điều hòa kinh nguyệt, nhưng với phụ nữ mang thai 3 tháng đầu, việc sử dụng ngải cứu cần thận trọng, tốt nhất nên tham khảo ý kiến bác sĩ để tránh nguy cơ động thai.
* Người bị rối loạn đông máu: Ngải cứu có thể ảnh hưởng đến quá trình đông máu, nên những người đang dùng thuốc chống đông máu hoặc có tiền sử rối loạn đông máu cần tránh.
* Người bị viêm loét dạ dày cấp tính: Tính ấm và vị đắng của ngải cứu có thể kích thích niêm mạc dạ dày đang bị viêm.
* Người có cơ địa nóng trong, dễ nổi mụn: Món ăn này có tính ấm, có thể làm tăng nhiệt trong cơ thể.
* Trẻ em dưới 6 tháng tuổi: Hệ tiêu hóa của trẻ còn non yếu, không nên dùng các món ăn có nhiều dược tính.
* Người đang bị sốt cao, viêm cấp tính: Cần thận trọng khi sử dụng các món ăn có tính bổ, ấm.
3. Liều Lượng và Tần Suất
- Không nên lạm dụng: Dù bổ dưỡng, không nên ăn quá thường xuyên. Khoảng 1-2 lần mỗi tuần là hợp lý cho mục đích bồi bổ.
- Liều lượng ngải cứu: Với người lớn, lượng ngải cứu trong mỗi lần ăn nên giới hạn khoảng 100-150g (lá tươi). Ăn quá nhiều ngải cứu có thể gây ngộ độc với các triệu chứng như co giật, run tay chân, ảo giác. Trẻ em và người có thể trạng yếu nên dùng lượng ít hơn.
4. Cách Bảo Quản và Hâm Nóng
- Bảo quản: Gà ác hầm ngải cứu có thể bảo quản trong tủ lạnh 2-3 ngày. Để nguội hoàn toàn trước khi cho vào hộp kín.
- Hâm nóng: Nên hâm nóng lại bằng nồi hoặc lò vi sóng cho đến khi sôi lăn tăn. Tránh hâm đi hâm lại nhiều lần sẽ làm mất đi hương vị và dưỡng chất.
5. Kết Hợp Với Chế Độ Ăn Uống Khác
Gà ác hầm ngải cứu là món ăn bổ sung dinh dưỡng, không thay thế hoàn toàn các bữa ăn chính hoặc phác đồ điều trị bệnh. Hãy kết hợp với chế độ ăn uống cân bằng, đầy đủ rau xanh, trái cây và các thực phẩm lành mạnh khác để có sức khỏe tốt nhất.
Việc nắm rõ những lưu ý này sẽ giúp bạn và gia đình tận hưởng trọn vẹn giá trị của món cách nấu gà ác hầm ngải cứu một cách an toàn và hiệu quả nhất. Luôn lắng nghe cơ thể và tham khảo ý kiến chuyên gia y tế nếu có bất kỳ lo ngại nào về sức khỏe.
VIII. Câu Hỏi Thường Gặp (FAQ) Về Món Gà Ác Hầm Ngải Cứu
Để giúp bạn hiểu rõ hơn và tự tin hơn khi chế biến món cách nấu gà ác hầm ngải cứu, dưới đây là tổng hợp một số câu hỏi thường gặp cùng với lời giải đáp chi tiết.
1. Gà ác hầm ngải cứu có vị đắng không? Có cách nào làm giảm độ đắng không?
Có, gà ác hầm ngải cứu thường có vị đắng nhẹ đặc trưng từ lá ngải cứu. Đây là vị đắng có lợi và được nhiều người yêu thích vì nó cân bằng với vị ngọt của gà.
Cách giảm độ đắng:
* Chọn ngải cứu non: Lá non ít đắng hơn lá già.
* Với cholaithieu.com, bạn có thể học hỏi cách chần sơ ngải cứu qua nước sôi có pha chút muối khoảng 1-2 phút, sau đó ngâm nước lạnh ngay. Phương pháp này giúp loại bỏ một phần chất đắng.
* Kết hợp thêm các nguyên liệu có vị ngọt tự nhiên như táo đỏ, kỷ tử hoặc một chút đường phèn vào món hầm.
2. Tôi có thể dùng gà thường thay cho gà ác được không?
Bạn hoàn toàn có thể dùng gà ta (gà vườn) thay thế. Tuy nhiên, gà ác được đánh giá cao hơn về giá trị dinh dưỡng và dược tính theo y học cổ truyền. Thịt gà ác chứa nhiều axit amin và khoáng chất hơn, đồng thời được cho là có công dụng bồi bổ khí huyết đặc biệt. Nếu dùng gà thường, món ăn vẫn ngon nhưng hiệu quả bồi bổ có thể không bằng.
3. Món này có dùng được cho bà bầu không?
Phụ nữ mang thai hoàn toàn có thể ăn gà ác hầm ngải cứu, đặc biệt là vào những tháng giữa và cuối thai kỳ để bồi bổ sức khỏe và tăng cường dưỡng chất. Tuy nhiên, phụ nữ mang thai 3 tháng đầu cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng. Ngải cứu có tính ấm, một số quan niệm cho rằng có thể ảnh hưởng đến thai nhi trong giai đoạn đầu hình thành. Nếu dùng, nên giảm lượng ngải cứu và chế biến loãng hơn.
4. Thời gian hầm bao lâu là đủ để gà mềm và ngải cứu ra hết chất?
- Nồi thường/Nồi đất: Hầm khoảng 1.5 – 2 tiếng với lửa nhỏ sau khi nước sôi.
- Nồi áp suất: Hầm khoảng 20-30 phút tính từ lúc van bắt đầu kêu, sau đó tắt bếp và chờ xả hết áp suất.
Thời gian hầm lý tưởng sẽ giúp thịt gà mềm mọng mà không bị nát, đồng thời ngải cứu và các nguyên liệu khác có đủ thời gian để tiết ra hết dưỡng chất và hương vị.
5. Làm sao để biết gà ác hầm ngải cứu đã đạt chuẩn?
Món ăn đạt chuẩn khi:
* Thịt gà: Mềm, dễ xé, không bị dai hay khô, giữ được độ ngọt tự nhiên.
* Nước hầm: Trong, đậm đà, có vị ngọt thanh từ gà và các loại thảo mộc, kèm theo chút đắng nhẹ đặc trưng của ngải cứu.
* Mùi vị: Thơm nồng mùi ngải cứu, gừng và các vị thuốc (nếu có), không còn mùi tanh của gà.
* Ngải cứu: Mềm nhưng không quá nát, vẫn giữ được màu xanh.
6. Tôi có thể thêm những nguyên liệu nào khác để món ăn bổ dưỡng hơn?
Để tăng cường giá trị dinh dưỡng và hương vị, bạn có thể thêm:
* Đậu đen: Bổ thận, giải độc.
* Táo đỏ, kỷ tử: Bổ máu, an thần, tăng vị ngọt.
* Hạt sen: An thần, dễ ngủ.
* Gói thuốc bắc: Tăng cường dược tính tổng thể.
* Nấm đông cô, nấm hương: Bổ sung vitamin, khoáng chất và tạo vị umami.
Những câu hỏi trên hy vọng đã giúp bạn có cái nhìn rõ ràng hơn về món cách nấu gà ác hầm ngải cứu và tự tin hơn trong việc chế biến món ăn bổ dưỡng này cho gia đình.
IX. Kết Luận
Món cách nấu gà ác hầm ngải cứu không chỉ là một trải nghiệm ẩm thực độc đáo mà còn là một liệu pháp dưỡng sinh tuyệt vời, mang lại vô vàn lợi ích cho sức khỏe. Từ việc lựa chọn nguyên liệu tỉ mỉ, trải qua từng bước sơ chế kỹ càng cho đến quá trình hầm chậm rãi, tất cả đều góp phần tạo nên một món ăn hoàn hảo, thơm ngon và giàu dưỡng chất. Hy vọng với những hướng dẫn chi tiết và bí quyết mà cholaithieu.com đã chia sẻ, bạn có thể tự tay chế biến thành công món gà ác hầm ngải cứu chuẩn vị, bổ dưỡng để bồi bổ cho gia đình và bản thân. Đừng ngần ngại thử nghiệm các biến tấu để khám phá thêm nhiều hương vị mới lạ, đồng thời tận hưởng trọn vẹn những giá trị mà món ăn truyền thống này mang lại.

