Món Ngon
Cách nấu bún cá ngừ um Quảng Ngãi chuẩn vị miền Trung
Bún cá ngừ um là một món ăn dân dã, mộc mạc nhưng lại mang đậm linh hồn ẩm thực của người dân xứ Quảng. Không cầu kỳ trong cách chế biến, cũng không đòi hỏi những nguyên liệu xa hoa, món ăn này chinh phục thực khách bằng chính hương vị đậm đà, tự nhiên của cá ngừ tươi hòa quyện cùng các loại gia vị đồng quê. Bài viết này sẽ chia sẻ chi tiết cách nấu bún cá ngừ um quảng ngãi chuẩn vị, giúp bạn tự tay thực hiện món đặc sản này ngay tại nhà để chiêu đãi gia đình.
Công thức nấu nhanh bún cá ngừ um Quảng Ngãi
Có thể bạn quan tâm: Cách Nấu Canh Atiso Với Xương Thanh Mát, Bổ Dưỡng
- Sơ chế nguyên liệu: Cá ngừ làm sạch, cắt khoanh dày khoảng 2-3cm. Cà chua, thơm, hành tây, ớt và các loại rau thơm rửa sạch, cắt miếng vừa ăn.
- Ướp cá: Ướp cá ngừ với hành tỏi băm, 1 muỗng cà phê muối, 1 muỗng cà phê hạt nêm, 1 muỗng cà phê đường, ½ muỗng cà phê tiêu và 2 muỗng canh nước mắm trong khoảng 20-30 phút.
- Xào thơm nguyên liệu: Phi thơm hành tỏi băm, cho cà chua và thơm vào xào mềm để tạo màu và vị chua ngọt tự nhiên cho nước dùng.
- Um cá ngừ: Cho cá ngừ đã ướp vào nồi, um sơ hai mặt cho thịt cá săn lại và thấm gia vị.
- Nấu nước dùng: Thêm nước lọc hoặc nước dừa tươi vào nồi, nêm nếm lại gia vị cho vừa ăn. Đun sôi rồi hạ nhỏ lửa, nấu liu riu cho cá chín mềm và nước dùng ngọt thanh.
- Hoàn thành: Cho bún vào tô, múc cá và chan nước dùng lên trên, thêm hành lá, rau thơm và thưởng thức nóng.
Bún cá ngừ um Quảng Ngãi – Tinh hoa ẩm thực xứ Quảng
Có thể bạn quan tâm: Cách Nấu Canh Củ Từ Với Tôm Ngọt Thanh Chuẩn Vị?
Quảng Ngãi, dải đất miền Trung đầy nắng và gió, không chỉ nổi tiếng với những danh lam thắng cảnh mà còn níu chân du khách bởi một nền ẩm thực phong phú và độc đáo. Trong đó, bún cá ngừ um là một trong những món ăn tiêu biểu, phản ánh rõ nét tính cách và cuộc sống của con người nơi đây: giản dị, chân chất nhưng sâu sắc và tình cảm. Món ăn này là sự kết hợp hoàn hảo giữa vị ngọt tự nhiên của thịt cá ngừ tươi, vị chua thanh của thơm (dứa), vị đậm đà của nước mắm và hương thơm nồng của các loại rau gia vị.
Điểm đặc biệt làm nên sự khác biệt của món ăn đặc sản Quảng Ngãi này chính là cách “um” cá. “Um” là một kỹ thuật nấu ăn đặc trưng của người miền Trung, tức là nấu nguyên liệu với lượng nước rất ít hoặc không có nước, chủ yếu để nguyên liệu tự tiết ra nước và chín mềm trong chính nước ngọt của nó cùng với gia vị. Kỹ thuật này giúp miếng cá ngừ thấm đẫm gia vị từ trong ra ngoài, thịt cá vừa săn chắc lại vừa mềm ngọt, không bị khô hay bở.
Nước dùng của bún cá ngừ um cũng rất đặc trưng. Nó không trong veo như phở Bắc, cũng không béo ngậy nước cốt dừa như bún cá miền Tây. Nước dùng của món ăn này có màu đỏ cam hấp dẫn từ cà chua và dầu điều, vị ngọt thanh tự nhiên từ xương cá và thơm, xen lẫn chút cay nồng của ớt. Tất cả hòa quyện tạo nên một tổng thể hài hòa, ăn một lần là nhớ mãi.
Chuẩn bị nguyên liệu nấu bún cá ngừ um cho 4 người ăn
Có thể bạn quan tâm: Cách Nấu Canh Rau Ngót Với Thịt Băm Ngọt Thanh, Không Nát
Để có một nồi bún cá ngừ um ngon đúng điệu, khâu chuẩn bị nguyên liệu là vô cùng quan trọng. Bạn nên chọn những nguyên liệu tươi ngon nhất có thể. Dưới đây là danh sách chi tiết các thành phần cần thiết cho khẩu phần 4 người.
Nguyên liệu chính
- Cá ngừ tươi: 500g (nên chọn phần thân hoặc đuôi, cá ngừ bò hoặc cá ngừ sọc dưa là ngon nhất)
- Bún tươi: 1kg
- Thơm (dứa): ½ quả
- Cà chua: 3 quả
- Nước dừa tươi: 500ml (tùy chọn, giúp nước dùng ngọt thanh hơn)
- Hành tây: 1 củ nhỏ
Gia vị nêm nếm
- Hành tím: 3 củ
- Tỏi: 1 củ lớn
- Ớt tươi: 2-3 quả (điều chỉnh theo khẩu vị)
- Nước mắm ngon: 4 muỗng canh
- Đường: 1 muỗng canh
- Muối: 1 muỗng cà phê
- Hạt nêm: 1 muỗng cà phê
- Tiêu xay: 1 muỗng cà phê
- Dầu ăn: 3 muỗng canh
- Dầu màu điều: 1 muỗng canh (để tạo màu đẹp)
Rau ăn kèm
- Hành lá, ngò rí (rau mùi)
- Rau sống các loại: xà lách, giá đỗ, bắp chuối bào, rau thơm (húng quế, diếp cá)…
Bí quyết chọn cá ngừ tươi ngon đúng chuẩn
Chất lượng của cá ngừ quyết định đến 90% sự thành công của món ăn. Một miếng cá tươi sẽ cho thịt ngọt, thơm và săn chắc. Ngược lại, cá ươn sẽ khiến món ăn có mùi tanh nồng và thịt cá bị bở. Dưới đây là một vài kinh nghiệm được chia sẻ từ những người dân miền biển giúp bạn chọn được cá ngừ ngon nhất.
Đầu tiên, hãy quan sát mắt cá. Mắt cá tươi sẽ trong, lồi nhẹ và nhìn rõ con ngươi. Nếu mắt cá bị lõm vào trong, có màu đục ngầu hoặc bị che bởi một lớp màng mờ thì đó là dấu hiệu cá đã để lâu.
Thứ hai, kiểm tra mang cá. Mang của cá tươi có màu đỏ tươi, dính chặt vào hoa khế và không có mùi hôi hay nhớt. Nếu mang cá chuyển sang màu thâm, xám hoặc có mùi khó chịu thì tuyệt đối không nên mua.
Thứ ba, dùng tay ấn nhẹ vào thân cá. Thịt cá tươi có độ đàn hồi rất tốt, khi bạn ấn vào và thả tay ra, vết lõm sẽ nhanh chóng trở lại hình dạng ban đầu. Nếu thịt cá mềm nhũn, vết lõm không đàn hồi thì cá đã không còn tươi. Cuối cùng, hãy chú ý đến phần bụng cá. Bụng cá tươi chắc, không bị phình to. Nếu bụng cá trương lên, có nghĩa là nội tạng đã bắt đầu phân hủy.
Hướng dẫn chi tiết cách nấu bún cá ngừ um Quảng Ngãi
Sau khi đã chuẩn bị đầy đủ nguyên liệu, chúng ta sẽ bắt đầu thực hiện công thức bún cá ngừ um theo từng bước chi tiết dưới đây. Quy trình này đã được tối ưu để đảm bảo bạn có thể dễ dàng thực hiện thành công ngay từ lần đầu tiên.
Bước 1: Sơ chế cá ngừ và các nguyên liệu khác
Cá ngừ mua về, bạn dùng muối hột chà xát nhẹ nhàng lên khắp mình cá để loại bỏ nhớt và khử mùi tanh. Sau đó, rửa lại thật sạch với nước lạnh và để ráo. Dùng dao sắc cắt cá thành từng khoanh dày khoảng 2-3 cm. Không nên cắt quá mỏng vì cá sẽ dễ bị nát trong quá trình nấu.
Thơm gọt vỏ, bỏ mắt, cắt bỏ phần cùi cứng ở giữa rồi thái thành từng lát mỏng vừa ăn. Cà chua rửa sạch, thái múi cau. Hành tây bóc vỏ, thái múi cau. Hành tím và tỏi bóc vỏ, băm nhuyễn. Ớt tươi rửa sạch, một phần băm nhỏ, một phần để nguyên quả. Hành lá, ngò rí nhặt bỏ rễ, rửa sạch và thái nhỏ. Các loại rau sống ăn kèm cũng được rửa sạch, ngâm với nước muối loãng khoảng 15 phút rồi vớt ra để ráo nước.
Bước 2: Ướp cá ngừ đậm đà hương vị
Đây là bước quan trọng giúp miếng cá thấm đều gia vị và trở nên đậm đà hơn. Cho các khoanh cá ngừ vào một tô lớn. Thêm vào đó 1/2 phần hành tỏi băm, 1 muỗng cà phê muối, 1 muỗng cà phê hạt nêm, 1 muỗng cà phê đường, ½ muỗng cà phê tiêu và 2 muỗng canh nước mắm ngon.
Dùng tay nhẹ nhàng xoa đều gia vị lên khắp bề mặt các khoanh cá. Bạn cần làm thật nhẹ nhàng để tránh làm nát cá. Ướp cá trong khoảng 20-30 phút để gia vị có đủ thời gian ngấm sâu vào từng thớ thịt. Việc ướp cá kỹ lưỡng sẽ giúp cách làm bún cá miền Trung này ngon hơn hẳn, thịt cá sẽ săn chắc và thơm lừng sau khi nấu.
Bước 3: Xào thơm cà chua và hành tỏi
Bắc một chiếc nồi vừa lên bếp, cho vào 3 muỗng canh dầu ăn. Khi dầu nóng, cho phần hành tỏi băm còn lại vào phi thơm. Khi hành tỏi dậy mùi thơm vàng, bạn cho thêm 1 muỗng canh dầu màu điều vào để tạo màu sắc hấp dẫn cho món ăn.
Tiếp theo, cho toàn bộ phần cà chua và thơm đã thái lát vào nồi. Xào trên lửa vừa cho đến khi cà chua và thơm mềm, tươm ra nước có màu đỏ cam đẹp mắt. Việc xào kỹ hai nguyên liệu này sẽ giúp tạo ra vị chua ngọt tự nhiên và màu sắc đặc trưng cho nước dùng.
Bước 4: Um cá ngừ cho thấm gia vị
Khi cà chua và thơm đã xào mềm, bạn nhẹ nhàng xếp từng khoanh cá ngừ đã ướp vào nồi. Trải đều cá thành một lớp trên bề mặt cà chua và thơm. Đậy nắp nồi lại và “um” cá trên lửa nhỏ trong khoảng 5-7 phút.
Trong quá trình um, bạn có thể lật nhẹ cá một lần để cả hai mặt đều được săn lại và thấm đều gia vị. Bước này giúp khóa vị ngọt bên trong thịt cá, đồng thời làm cho gia vị ngấm sâu hơn, tạo nên hương vị đặc trưng không thể nhầm lẫn của món ăn.
Bước 5: Nấu nước dùng và hoàn thành
Sau khi đã um cá, bạn cho 500ml nước dừa tươi (nếu có) và thêm khoảng 500-700ml nước lọc vào nồi, sao cho lượng nước xâm xấp mặt cá. Vặn lửa lớn để nồi nước dùng sôi bùng lên, sau đó hạ nhỏ lửa, đun liu riu. Việc đun trên lửa nhỏ sẽ giúp cá chín từ từ, không bị nát và nước dùng sẽ trong, ngọt thanh hơn.
Nêm nếm lại nước dùng với 2 muỗng canh nước mắm còn lại và một ít đường, hạt nêm cho vừa với khẩu vị của gia đình. Thêm hành tây thái múi cau và vài quả ớt nguyên vào nồi, đun thêm khoảng 5-10 phút nữa rồi tắt bếp. Cuối cùng, rắc hành lá và ngò rí thái nhỏ lên trên để món ăn thêm phần hấp dẫn.
Yêu cầu thành phẩm và cách trình bày
Một tô bún cá ngừ um Quảng Ngãi chuẩn vị phải đạt được sự hài hòa về cả hương, sắc và vị. Nước dùng có màu đỏ cam sóng sánh, trong và không bị váng mỡ, mang vị ngọt thanh của cá và nước dừa, quyện với vị chua nhẹ của thơm và cà chua, cuối cùng là chút cay nồng của ớt.
Khoanh cá ngừ phải còn nguyên vẹn, không bị vỡ nát. Thịt cá săn chắc bên ngoài nhưng mềm ngọt và mọng nước bên trong, thấm đẫm gia vị đậm đà. Khi ăn, vị ngọt của cá hòa quyện với vị mặn, ngọt, chua, cay của nước dùng tạo nên một trải nghiệm ẩm thực khó quên.
Để thưởng thức, bạn trụng sơ bún tươi qua nước sôi rồi cho vào tô. Múc một khoanh cá ngừ đặt lên trên, chan nước dùng nóng hổi ngập mặt bún. Rắc thêm một ít tiêu xay, hành lá, ngò rí. Món ăn này được dọn kèm với đĩa rau sống tươi ngon và một chén nước mắm ớt tỏi cay nồng để gia giảm theo sở thích.
Mẹo nhỏ giúp món bún cá ngừ um ngon hơn
Để nâng tầm món ăn, bạn có thể áp dụng một vài mẹo nhỏ sau. Thay vì dùng nước lọc hoàn toàn, hãy thử dùng nước dừa tươi để nấu nước dùng. Vị ngọt thanh tự nhiên của nước dừa sẽ làm cho nồi bún cá của bạn trở nên đặc biệt và ngon hơn rất nhiều.
Khi um cá, bạn có thể cho thêm một ít mỡ heo thái hạt lựu đã thắng vàng. Mỡ heo sẽ giúp món ăn béo ngậy và thơm hơn. Tuy nhiên, nếu bạn theo chế độ ăn uống lành mạnh, có thể bỏ qua bước này.
Để khử mùi tanh của cá hiệu quả hơn, sau khi rửa cá với muối, bạn có thể ngâm cá trong nước vo gạo khoảng 15 phút hoặc rửa sơ qua với một ít rượu trắng. Các phương pháp này sẽ giúp loại bỏ hoàn toàn mùi tanh, giữ lại trọn vẹn vị ngọt tự nhiên của cá. Mọi thông tin chi tiết và các công thức nấu ăn khác bạn có thể tham khảo thêm tại cholaithieu.com.
Giá trị dinh dưỡng có trong món bún cá ngừ um
Không chỉ là một món ăn ngon, bún cá ngừ um còn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Theo các chuyên gia dinh dưỡng, cá ngừ là một nguồn cung cấp protein chất lượng cao, axit béo omega-3, vitamin B12 và selen dồi dào. Omega-3 rất tốt cho sức khỏe tim mạch, giúp giảm viêm và hỗ trợ chức năng não bộ.
Bên cạnh đó, cà chua trong món ăn chứa nhiều lycopene, một chất chống oxy hóa mạnh mẽ giúp bảo vệ tế bào khỏi tổn thương. Thơm (dứa) cung cấp vitamin C và mangan, giúp tăng cường hệ miễn dịch. Sự kết hợp của các loại rau thơm không chỉ làm tăng hương vị mà còn bổ sung thêm nhiều vitamin và khoáng chất cần thiết cho cơ thể.
Câu hỏi thường gặp về cách nấu bún cá ngừ um Quảng Ngãi (FAQ)
Có thể dùng cá ngừ đông lạnh để nấu món này không?
Bạn hoàn toàn có thể dùng cá ngừ đông lạnh. Tuy nhiên, hãy chắc chắn rằng bạn rã đông cá đúng cách (tốt nhất là rã đông trong ngăn mát tủ lạnh qua đêm) để giữ được chất lượng thịt cá tốt nhất. Cá tươi vẫn luôn là lựa chọn ưu tiên để món ăn có vị ngọt tự nhiên.
Nếu không có thơm (dứa) thì có thể thay thế bằng gì?
Thơm là một nguyên liệu đặc trưng tạo nên vị chua thanh cho món ăn. Nếu không có thơm, bạn có thể tăng lượng cà chua hoặc dùng một ít me chua dầm lấy nước cốt để thay thế. Tuy nhiên, hương vị sẽ có chút khác biệt so với phiên bản gốc.
Làm thế nào để nước dùng trong và không bị tanh?
Để nước dùng trong, khi nấu bạn nên thường xuyên hớt bọt nổi lên trên bề mặt. Để nước dùng không bị tanh, khâu sơ chế và ướp cá là quan trọng nhất. Hãy đảm bảo cá được làm sạch kỹ và ướp đủ thời gian với các gia vị như hành, tỏi, tiêu.
Món bún cá ngừ um này có thể bảo quản được bao lâu?
Bạn nên dùng hết món ăn trong ngày để đảm bảo hương vị ngon nhất. Nếu còn dư, bạn có thể bảo quản trong hộp kín và để trong ngăn mát tủ lạnh trong khoảng 1-2 ngày. Khi ăn, hãy hâm nóng lại thật kỹ.
Hy vọng với những chia sẻ chi tiết trên, bạn đã nắm vững cách nấu bún cá ngừ um quảng ngãi để có thể tự tin vào bếp và thực hiện thành công món đặc sản hấp dẫn này. Chúc bạn và gia đình có một bữa ăn thật ấm cúng và ngon miệng bên tô bún cá ngừ nóng hổi, đậm đà hương vị miền Trung.
