Bún đậu chay là một món ăn thanh đạm nhưng vô cùng hấp dẫn, mang hương vị đặc trưng của ẩm thực Việt Nam, phù hợp với những ai yêu thích ẩm thực chay hoặc muốn thay đổi khẩu vị. Với sự kết hợp hài hòa giữa bún tươi, đậu hũ chiên vàng giòn, các loại rau sống thanh mát cùng nước chấm chay đậm đà, món cách nấu bún đậu chay này không chỉ bổ dưỡng mà còn mang đến trải nghiệm ẩm thực độc đáo. Bài viết này sẽ hướng dẫn bạn từng bước chi tiết để tự tay chế biến món bún đậu chay chuẩn vị ngay tại nhà, đảm bảo hương vị thơm ngon khó cưỡng và giá trị dinh dưỡng cao.
Giới thiệu về Bún Đậu Chay – Nét tinh túy trong ẩm thực Việt

Có thể bạn quan tâm: Cách Nấu Bún Ốc Hến: Công Thức Chuẩn Và Mẹo Hay
Bún đậu mắm tôm từ lâu đã trở thành một biểu tượng của ẩm thực đường phố Hà Nội, nổi tiếng với sự kết hợp độc đáo của các nguyên liệu đơn giản nhưng tạo nên hương vị khó quên. Tuy nhiên, để đáp ứng nhu cầu của cộng đồng ăn chay và những người muốn thưởng thức món ăn này mà không dùng đến mắm tôm truyền thống, phiên bản bún đậu chay đã ra đời. Món ăn này không chỉ giữ được “cái hồn” của bún đậu gốc qua cách trình bày và các thành phần chính như bún, đậu, rau sống, mà còn sáng tạo thêm các loại chả chay, nem chay, và đặc biệt là nước chấm chay riêng biệt.
Bún đậu chay không chỉ là một lựa chọn tuyệt vời cho các bữa ăn hàng ngày mà còn thể hiện sự sáng tạo và đa dạng trong văn hóa ẩm thực Việt. Nó không đơn thuần là món ăn mà còn là một trải nghiệm, nơi thực khách có thể cảm nhận sự tinh tế trong từng nguyên liệu và sự hòa quyện của các vị chua, cay, mặn, ngọt. Việc tự làm bún đậu chay tại nhà giúp bạn kiểm soát chất lượng nguyên liệu, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm và tùy chỉnh hương vị theo sở thích cá nhân, đồng thời mang lại niềm vui khi tự tay chế biến món ăn ngon cho gia đình và bạn bè.
Chuẩn bị nguyên liệu cho món Bún Đậu Chay hoàn hảo

Có thể bạn quan tâm: Cách Nấu Bột Báng Ngon: Hướng Dẫn Chi Tiết & Biến Tấu Đa Dạng
Để có một đĩa bún đậu chay thơm ngon đúng điệu, việc chuẩn bị đầy đủ và chất lượng các nguyên liệu là yếu tố then chốt. Dưới đây là danh sách chi tiết các nguyên liệu bạn cần có cho món ăn này.
Nguyên liệu chính yếu cho bún và đậu hũ
Bún lá hoặc bún con tươi, khoảng 500g, là thành phần cơ bản không thể thiếu. Bún cần được chọn loại tươi ngon, sợi dai và không có mùi chua. Đậu hũ non khoảng 200g và đậu hũ chiên sẵn một miếng lớn sẽ được dùng để làm riêu, trong khi khoảng 5-7 bìa đậu hũ trắng tươi sẽ dùng để chiên giòn ăn kèm. Việc chọn đậu hũ chất lượng tốt sẽ ảnh hưởng lớn đến độ ngon và mùi vị của món ăn.
Các loại rau sống và dưa chuột ăn kèm
Rau sống là một phần không thể thiếu để cân bằng hương vị và tạo độ thanh mát cho bún đậu. Bạn nên chuẩn bị một rổ rau sống đa dạng bao gồm xà lách tươi, rau kinh giới, tía tô, rau mùi, húng quế và dưa chuột. Mỗi loại rau mang một hương vị đặc trưng, khi kết hợp lại sẽ tạo nên sự phong phú cho món ăn. Dưa chuột cần được rửa sạch và thái lát mỏng hoặc thái dài vừa ăn.
Thành phần đặc biệt cho phần riêu và các món phụ khác
Để món bún đậu chay thêm phần hấp dẫn và đầy đặn, chúng ta sẽ chuẩn bị phần riêu chay và một số món phụ khác. Đối với riêu chay, bạn cần 100g nấm rơm tươi hoặc khô, 100g nấm bào ngư tươi, và khoảng 100g chả chay cắt miếng vừa ăn. Các loại nấm này không chỉ cung cấp độ ngọt tự nhiên mà còn tạo độ dai, giòn cho phần riêu. Để có hương vị phong phú hơn, bạn có thể thêm một ít khoai môn hoặc khoai tây thái hạt lựu để tăng độ bùi cho riêu.
Gia vị và nguyên liệu cho nước chấm chay
Nước chấm là linh hồn của món bún đậu, và với phiên bản chay, chúng ta sẽ chế biến một loại nước chấm đậm đà, thơm ngon mà không cần mắm tôm. Các nguyên liệu bao gồm ớt tươi, tỏi băm, đường, nước tương, nước lọc hoặc nước dừa tươi, giấm gạo và một ít dầu mè hoặc dầu màu điều để tạo màu sắc bắt mắt. Để có hương vị đặc trưng hơn, có thể sử dụng tương bần chay hoặc chao trắng làm nền cho nước chấm.
Các loại gia vị cần thiết khác
Ngoài các nguyên liệu chính, bạn cũng cần chuẩn bị các loại gia vị thông thường như hạt nêm chay, muối, đường, bột ngọt (tùy chọn), tiêu xay, dầu ăn. Đặc biệt, hành boa rô (tỏi tây) băm nhuyễn và cà chua là những nguyên liệu quan trọng để tạo màu và hương vị cho phần riêu chay. Dầu màu điều là một bí quyết giúp món ăn có màu sắc hấp dẫn hơn, thường được dùng để tạo màu đỏ tươi cho riêu hoặc nước chấm. Việc chuẩn bị đầy đủ các loại gia vị này sẽ giúp quá trình chế biến diễn ra suôn sẻ và đảm bảo món ăn đạt được hương vị mong muốn.
Hướng dẫn chi tiết cách nấu bún đậu chay tại nhà

Có thể bạn quan tâm: Hướng Dẫn Nấu Bắp Cải Xào Cà Chua Ngon Chuẩn Vị
Quá trình chế biến bún đậu chay bao gồm nhiều công đoạn, từ sơ chế nguyên liệu đến nấu các thành phần và pha nước chấm. Dưới đây là hướng dẫn từng bước cụ thể để bạn có thể thực hiện một cách dễ dàng và thành công.
Sơ chế và chuẩn bị các thành phần cơ bản
Bước đầu tiên và quan trọng nhất là sơ chế tất cả các nguyên liệu đã chuẩn bị. Bún tươi cần được trụng qua nước sôi khoảng 1-2 phút, sau đó vớt ra để ráo nước hoàn toàn. Điều này giúp sợi bún mềm hơn và loại bỏ mùi chua nếu có. Đậu hũ trắng tươi sẽ được cắt thành các miếng vuông vừa ăn, dày khoảng 1-1.5cm. Sau đó, bạn có thể ngâm đậu hũ trong nước muối loãng khoảng 15 phút rồi rửa sạch, để ráo để khi chiên đậu sẽ giòn và ít bị vỡ hơn.
Rau sống các loại như xà lách, kinh giới, tía tô, rau mùi, húng quế cần được nhặt bỏ lá úa, rửa sạch dưới vòi nước chảy nhiều lần, sau đó ngâm trong nước muối loãng khoảng 10-15 phút để loại bỏ vi khuẩn và thuốc trừ sâu. Vớt rau ra để ráo nước hoàn toàn trước khi bày ra đĩa. Dưa chuột rửa sạch, thái lát mỏng hoặc thái sợi dài tùy sở thích. Chả chay và nấm bào ngư, nấm rơm cũng cần được rửa sạch. Nấm rơm có thể cắt hạt lựu, nấm bào ngư xé nhỏ. Hành boa rô băm nhuyễn, cà chua rửa sạch và thái múi cau hoặc băm nhỏ.
Chế biến phần Riêu Chay – Điểm nhấn của món bún đậu
Phần riêu chay chính là điểm nhấn đặc biệt, mang lại hương vị đậm đà và sự hấp dẫn cho món bún đậu chay. Quy trình làm riêu đòi hỏi sự tỉ mỉ để đạt được độ dai, thơm và thấm vị.
Đầu tiên, chuẩn bị phần riêu hấp. Bạn lấy một miếng đậu hũ chiên sẵn cùng 100gr nấm rơm đã cắt hạt lựu và cho vào tô đậu hũ non đã nghiền nát hoặc dằm nhỏ. Tiếp theo, nêm gia vị cho tô hỗn hợp này. Thêm vào 1 muỗng canh hạt nêm chay, 1 muỗng cà phê đường, 1/2 muỗng cà phê muối, 1/2 muỗng cà phê tiêu xay cùng 1/2 muỗng canh dầu màu điều. Trộn đều tất cả các nguyên liệu để gia vị thấm vào đậu và nấm. Hỗn hợp này sẽ tạo nên nền tảng cho phần riêu chay.
Sau khi trộn đều, bạn cho tô hỗn hợp riêu vào xửng hấp. Hấp cách thủy ở lửa vừa khoảng 15 phút. Trong quá trình hấp, hãy chú ý quan sát để bề mặt riêu se lại. Khi thấy bề mặt đã se, bạn cho thêm 1/2 muỗng canh dầu màu điều lên trên mặt riêu để tạo màu sắc đẹp mắt và tăng hương vị. Tiếp tục hấp thêm khoảng 5 phút ở lửa lớn để riêu chín đều và dầu màu điều thấm vào. Sau đó, tắt bếp, lấy tô riêu ra và để nguội. Phần riêu hấp này sẽ có độ mềm dai, thơm mùi nấm và gia vị.
Tiếp theo, chúng ta sẽ chế biến phần xào để hoàn thiện riêu chay. Bắt một chảo sạch lên bếp, cho vào 1 muỗng canh dầu ăn và đun đến khi dầu nóng già. Cho hành boa rô đã băm nhuyễn vào phi đến khi thơm vàng. Mùi thơm của hành boa rô sẽ làm dậy mùi cho món ăn. Sau đó, cho cà chua đã thái vào đảo đều. Xào đến khi cà chua hơi mềm, nát ra thì thêm 2 muỗng canh dầu màu điều. Dầu màu điều không chỉ tạo màu đỏ tự nhiên đẹp mắt mà còn tăng thêm vị béo ngậy.
Bạn cho tiếp 100gr nấm rơm, 100gr nấm bào ngư đã sơ chế và 100gr chả chay cắt miếng vừa ăn vào chảo. Đảo đều tất cả các nguyên liệu trên lửa vừa để chúng chín tới và thấm gia vị. Nêm thêm vào chảo 1 muỗng canh hạt nêm chay, 1 muỗng cà phê đường, 1 muỗng cà phê muối, 1 muỗng cà phê bột ngọt (tùy chọn) và 1 muỗng cà phê tiêu xay. Nếm nếm lại cho vừa ăn theo khẩu vị cá nhân. Xào thêm khoảng 5 phút, đảm bảo tất cả nguyên liệu đã thấm đều gia vị và chín tới. Sau đó tắt bếp và cho ra đĩa. Phần riêu xào này sẽ có vị đậm đà, thơm mùi nấm và các loại gia vị, kết hợp hoàn hảo với phần riêu hấp.
Chiên đậu hũ vàng giòn
Đậu hũ chiên là một thành phần không thể thiếu của bún đậu. Sau khi đã cắt và sơ chế đậu hũ, bạn đun nóng dầu ăn trong một chảo sâu lòng hoặc nồi. Đảm bảo lượng dầu đủ để ngập đậu hũ khi chiên. Khi dầu nóng già (có thể thử bằng cách nhúng đầu đũa vào thấy sủi tăm), từ từ cho từng miếng đậu hũ vào chiên. Chiên ở lửa vừa để đậu chín đều và vàng giòn từ ngoài vào trong mà không bị cháy.
Trong quá trình chiên, nên lật đậu đều các mặt để đậu vàng đều. Khi đậu đã chuyển màu vàng óng, có lớp vỏ ngoài giòn rụm, vớt đậu ra đĩa có lót giấy thấm dầu để loại bỏ dầu thừa. Đậu hũ chiên nóng hổi, vỏ ngoài giòn tan, bên trong mềm mịn sẽ là sự kết hợp tuyệt vời với bún và rau sống.
Làm nước chấm Bún Đậu Chay đặc biệt
Nước chấm là yếu tố quyết định sự thành công của món bún đậu chay. Có nhiều cách pha nước chấm chay, nhưng phổ biến nhất là nước tương tỏi ớt hoặc tương bần/chao chay.
Cách 1: Nước tương tỏi ớt chay
* Cho 2 muỗng canh nước tương loại ngon vào chén.
* Thêm 1 muỗng canh đường, 1 muỗng canh nước cốt chanh hoặc giấm gạo.
* Khoảng 2 muỗng canh nước lọc hoặc nước dừa tươi.
* Tỏi băm nhuyễn và ớt tươi thái lát (tùy theo khẩu vị cay).
* Khuấy đều cho đường tan hoàn toàn. Nếm lại và điều chỉnh vị chua, cay, mặn, ngọt cho vừa ý. Bạn có thể thêm một chút dầu mè để tăng hương thơm. Một số người thích thêm chút hành phi thơm để nước chấm thêm phần hấp dẫn.
Cách 2: Nước chấm tương bần hoặc chao chay
* Với tương bần: Lấy khoảng 2-3 muỗng canh tương bần (loại tương có nguồn gốc từ đậu nành, lên men tự nhiên, có vị ngọt mặn đặc trưng) ra chén. Thêm chút đường, ớt tươi băm, tỏi băm (nếu ăn được tỏi) và một chút nước cốt chanh hoặc tắc để cân bằng vị. Khuấy đều.
* Với chao chay: Lấy khoảng 2 viên chao trắng ra chén, dằm nát. Thêm 1 muỗng canh đường, ớt tươi băm, chút nước cốt chanh và một ít nước lọc để điều chỉnh độ sệt. Đánh đều cho chao tan và các gia vị hòa quyện. Loại nước chấm này có vị béo đặc trưng của chao.
Bạn có thể tùy chọn một trong hai hoặc kết hợp để tạo ra hương vị nước chấm riêng biệt. Quan trọng nhất là nước chấm phải có độ đậm đà, chua cay mặn ngọt hài hòa, giúp tăng thêm hương vị cho đậu hũ và bún.
Hoàn thành các món ăn kèm khác (nếu có)
Ngoài riêu chay và đậu chiên, bạn có thể chuẩn bị thêm một số món ăn kèm khác để đĩa bún đậu thêm phong phú, ví dụ như nem chay hoặc chả giò chay. Các món này thường được mua sẵn hoặc tự làm tại nhà theo công thức riêng. Nem chay có thể chiên vàng giòn và cắt miếng vừa ăn. Điều này giúp tăng thêm sự đa dạng về hương vị và kết cấu cho món bún đậu chay, làm hài lòng cả những thực khách khó tính nhất. Khi mọi thứ đã sẵn sàng, chúng ta chuyển sang bước cuối cùng là trình bày món ăn.
Cách trình bày và thưởng thức Bún Đậu Chay đẹp mắt và đúng điệu
Sau khi tất cả các thành phần đã được chuẩn bị xong, bước cuối cùng là trình bày món ăn sao cho đẹp mắt và hấp dẫn. Một đĩa bún đậu chay đẹp không chỉ kích thích vị giác mà còn cả thị giác, tạo nên một bữa ăn ngon miệng và trọn vẹn.
Bạn lấy một chiếc mẹt tre truyền thống hoặc một đĩa lớn, lót một lớp lá chuối tươi hoặc giấy nến sạch sẽ. Điều này không chỉ tăng tính thẩm mỹ mà còn giúp món ăn giữ được độ tươi mát. Bún tươi đã trụng và để ráo sẽ được cắt thành các miếng vuông nhỏ hoặc xếp gọn gàng thành từng khối. Đặt bún ở một góc của mẹt.
Đậu hũ chiên vàng giòn sẽ được cắt thành các miếng nhỏ vừa ăn hoặc để nguyên tùy thích, sau đó xếp gọn gàng cạnh bún. Phần riêu chay đặc biệt, bao gồm cả riêu hấp và riêu xào, sẽ được bày biện xen kẽ hoặc riêng một góc. Các loại chả chay, nem chay chiên giòn (nếu có) cũng được cắt miếng và xếp chung.
Rau sống tươi xanh mơn mởn, bao gồm xà lách, kinh giới, tía tô, rau mùi, húng quế và dưa chuột thái lát, sẽ được xếp đầy đặn ở các khoảng trống còn lại. Màu xanh của rau củ sẽ làm cho tổng thể đĩa bún đậu thêm sinh động và hấp dẫn.
Nước chấm chay đậm đà được đặt trong một chén nhỏ riêng biệt. Nếu bạn có thêm quất tươi, có thể cắt đôi để trang trí và tạo thêm vị chua tự nhiên khi vắt vào nước chấm. Hành phi và ớt tươi thái lát cũng có thể được rắc thêm lên nước chấm để tăng hương vị và màu sắc.
Khi thưởng thức, mỗi người sẽ tự gắp bún, đậu, riêu, rau sống và các món ăn kèm khác chấm vào chén nước chấm đã pha. Sự kết hợp giữa vị béo của đậu, vị thanh mát của bún và rau, cùng hương vị đậm đà của riêu chay và nước chấm sẽ tạo nên một bản giao hưởng vị giác khó quên. Đây không chỉ là một bữa ăn mà còn là một trải nghiệm văn hóa ẩm thực đặc trưng.
Mẹo nhỏ để món Bún Đậu Chay thêm hoàn hảo và độc đáo
Để món bún đậu chay của bạn không chỉ ngon mà còn thật sự nổi bật, hãy lưu ý một vài mẹo nhỏ dưới đây. Những bí quyết này sẽ giúp nâng tầm hương vị và trải nghiệm ẩm thực của món ăn chay dân dã này.
Chọn nguyên liệu tươi ngon và chất lượng
Chất lượng nguyên liệu là yếu tố hàng đầu quyết định hương vị của món ăn. Đối với bún, hãy chọn loại bún lá hoặc bún con tươi, có độ dai vừa phải và không có mùi chua. Đậu hũ nên chọn loại tươi mới, còn mùi thơm của đậu nành, không bị nát hay có mùi lạ. Các loại rau sống phải xanh tươi, không bị héo úa hay sâu bệnh. Nấm rơm và nấm bào ngư cũng cần được chọn loại tươi, không dập nát. Việc đầu tư vào nguyên liệu chất lượng sẽ đảm bảo món ăn cuối cùng đạt được hương vị tốt nhất.
Bí quyết chiên đậu hũ vàng giòn rụm
Để đậu hũ chiên được vàng giòn và ngon, có một vài bí quyết. Trước khi chiên, bạn có thể ngâm đậu hũ đã cắt miếng vào nước muối loãng khoảng 15-20 phút rồi vớt ra để thật ráo nước. Điều này giúp đậu chắc hơn và khi chiên sẽ ít bị bắn dầu, đậu cũng giòn lâu hơn. Khi chiên, hãy đảm bảo dầu đủ nóng và chiên ngập dầu. Không nên cho quá nhiều đậu vào chảo cùng lúc vì sẽ làm giảm nhiệt độ dầu, khiến đậu dễ bị mềm và ngấm dầu. Chiên ở lửa vừa, kiên nhẫn lật đều các mặt cho đến khi đậu vàng óng và vỏ ngoài cứng giòn. Sau khi vớt ra, hãy để đậu trên giấy thấm dầu để loại bỏ dầu thừa, giúp đậu ráo và không bị ngấy.
Tùy biến và sáng tạo với các món ăn kèm
Đừng ngại sáng tạo để đĩa bún đậu chay của bạn thêm phần phong phú. Ngoài chả chay, nem chay, bạn có thể thêm các loại đồ chay khác như phồng tôm chay chiên giòn, dồi chay, hoặc thậm chí là các loại rau củ luộc như bắp cải, đậu que để tăng thêm sự đa dạng về màu sắc và kết cấu. Một số người còn thích thêm các loại củ quả muối chua như củ kiệu, su hào muối để tạo vị chua giòn kích thích vị giác. Việc tùy biến này không chỉ giúp món ăn không bị nhàm chán mà còn thể hiện dấu ấn cá nhân của người đầu bếp.
Pha nước chấm đậm đà, hợp khẩu vị
Nước chấm là “linh hồn” của món bún đậu. Hãy dành thời gian để pha chế nước chấm sao cho thật chuẩn vị và hợp khẩu vị cá nhân. Nếu bạn thích vị cay nồng, hãy tăng lượng ớt. Nếu thích chua dịu, thêm chút nước cốt chanh hoặc tắc. Đối với những ai yêu thích vị béo, một chút nước cốt dừa trong nước chấm chay cũng là một ý tưởng hay. Đừng quên nếm thử và điều chỉnh gia vị cho đến khi đạt được sự cân bằng hoàn hảo giữa chua, cay, mặn, ngọt. Một chén nước chấm hoàn hảo sẽ nâng tầm cả đĩa bún đậu.
Thưởng thức nóng hổi và sum vầy
Bún đậu chay ngon nhất khi được thưởng thức nóng hổi, đặc biệt là đậu hũ chiên và riêu chay vừa mới chế biến xong. Hãy chuẩn bị mọi thứ sẵn sàng và bày ra mẹt ngay trước khi ăn để các thành phần giữ được độ tươi ngon và nhiệt độ lý tưởng. Thưởng thức bún đậu chay cùng gia đình và bạn bè không chỉ là một bữa ăn mà còn là khoảnh khắc sum vầy, chia sẻ niềm vui ẩm thực. Những mẹo nhỏ này sẽ giúp bạn tạo ra một món bún đậu chay không chỉ ngon miệng mà còn mang đậm dấu ấn cá nhân, chắc chắn sẽ làm hài lòng mọi thực khách.
Bằng cách áp dụng những kinh nghiệm này, bạn hoàn toàn có thể tự tin chế biến món bún đậu chay thơm ngon, chuẩn vị, mang lại trải nghiệm ẩm thực đáng nhớ cho bản thân và những người thân yêu. Đặc biệt, ghé thăm cholaithieu.com để khám phá thêm nhiều công thức nấu ăn chay hấp dẫn khác và tìm kiếm các nguyên liệu chất lượng cho món ăn của bạn.
Việc chuẩn bị một món ăn chay đầy đủ dưỡng chất và hấp dẫn như bún đậu chay tại nhà không chỉ giúp bạn kiểm soát nguyên liệu mà còn là cơ hội để thể hiện sự sáng tạo trong ẩm thực.
Món cách nấu bún đậu chay này không chỉ là một bữa ăn đơn thuần mà còn là biểu tượng của sự tinh tế, thanh đạm trong ẩm thực Việt, đồng thời là minh chứng cho việc món chay vẫn có thể vô cùng phong phú và hấp dẫn. Hy vọng với hướng dẫn chi tiết trên, bạn sẽ tự tin vào bếp và tạo ra những đĩa bún đậu chay thơm ngon, đầy dinh dưỡng, mang lại niềm vui và sự hài lòng cho bản thân và những người thân yêu. Chúc bạn thành công với công thức này và tận hưởng trọn vẹn hương vị của món bún đậu chay chuẩn vị!
