Canh cá diếc rau ngải cứu không chỉ là một món ăn dân dã, quen thuộc trong bữa cơm của nhiều gia đình Việt mà còn được xem như một bài thuốc quý giá. Sự kết hợp giữa vị ngọt thanh của thịt cá diếc và hương thơm nồng đặc trưng, hơi nhân nhẩn đắng của rau ngải cứu tạo nên một hương vị độc đáo, có tác dụng bồi bổ sức khỏe, an thần và giải cảm hiệu quả. Bài viết này sẽ hướng dẫn bạn chi tiết cách nấu canh cá diếc rau ngải cứu ngon chuẩn vị, đảm bảo cá không tanh, nước dùng trong và giữ trọn vẹn giá trị dinh dưỡng.
Công thức nấu nhanh canh cá diếc ngải cứu

Có thể bạn quan tâm: Cách Nấu Chè Đỗ Đen Hạt Sen Bột Sắn Sánh Mịn, Không Sượng
- Sơ chế cá diếc: Làm sạch vảy, bỏ ruột và mang cá. Dùng muối hạt, chanh hoặc giấm chà xát khắp mình cá để loại bỏ nhớt và mùi tanh. Rửa sạch lại với nước và để ráo.
- Rán sơ cá: Đun nóng dầu ăn, cho cá vào rán sơ hai mặt cho đến khi vàng nhẹ. Việc này giúp thịt cá săn chắc, thơm hơn và không bị nát khi nấu canh.
- Sơ chế rau và gia vị: Rau ngải cứu nhặt lấy phần non, rửa sạch và để ráo. Gừng và hành khô cạo vỏ, đập dập.
- Nấu canh: Phi thơm hành, gừng rồi cho một lượng nước vừa đủ vào đun sôi. Nhẹ nhàng cho cá đã rán vào nồi, nêm gia vị cơ bản. Hạ nhỏ lửa, đun liu riu khoảng 15-20 phút cho cá chín và tiết ra vị ngọt.
- Hoàn thành: Khi cá đã chín mềm, cho rau ngải cứu vào, đun sôi trở lại khoảng 1-2 phút cho rau vừa chín tới là tắt bếp. Múc canh ra bát và thưởng thức nóng.
Canh cá diếc rau ngải cứu – Món ăn bài thuốc từ dân gian

Có thể bạn quan tâm: Cách Nấu Trà Sữa Thạch Tại Nhà Ngon Chuẩn Vị Ngoài Hàng
Trong kho tàng ẩm thực Việt Nam, có những món ăn vượt qua giá trị của một bữa ăn thông thường để trở thành một phương thuốc chữa bệnh, một liệu pháp bồi bổ cơ thể. Canh cá diếc nấu ngải cứu chính là một ví dụ tiêu biểu như vậy. Món ăn này là sự hòa quyện tinh túy giữa nguyên liệu đồng quê và cây thuốc vườn nhà, mang lại nhiều lợi ích sức khỏe đã được kiểm chứng qua nhiều thế hệ.
Theo Đông y, cá diếc có vị ngọt, tính bình, có tác dụng kiện tỳ, bổ huyết, lợi tiểu, tiêu thũng. Thịt cá diếc được xem là lành tính, dễ tiêu hóa, rất tốt cho người suy nhược cơ thể, phụ nữ sau sinh hoặc người mới ốm dậy. Trong khi đó, rau ngải cứu lại có vị đắng, mùi thơm nồng, tính ấm, nổi tiếng với công dụng điều hòa khí huyết, an thai, giảm đau, trừ hàn thấp và ôn kinh.
Sự kết hợp của hai nguyên liệu này tạo ra một món canh không chỉ ngon miệng mà còn có tác dụng cộng hưởng. Vị ngọt của cá giúp trung hòa vị đắng của ngải cứu, trong khi tính ấm của ngải cứu lại cân bằng tính bình của cá. Món canh này đặc biệt hữu hiệu trong việc chữa các chứng đau đầu do thời tiết, cảm cúm, suy nhược thần kinh, giúp an thần và ngủ ngon hơn. Đây thực sự là món quà sức khỏe mà thiên nhiên ban tặng, được lưu truyền trong văn hóa ẩm thực của người Việt.
Bí quyết chọn nguyên liệu tươi ngon chuẩn vị

Có thể bạn quan tâm: Cách Nấu Gà Nấu Chao Ngon Mềm Đậm Vị Tại Nhà?
Để có một nồi canh chất lượng, khâu lựa chọn nguyên liệu đóng vai trò vô cùng quan trọng. Một con cá tươi và một mớ rau non sẽ quyết định đến 90% hương vị của món ăn.
Cách chọn cá diếc tươi ngon, chắc thịt
Cá diếc ngon nhất là loại cá sống tự nhiên ở ao hồ, đồng ruộng. Bạn nên chọn những con cá diếc còn sống, bơi khỏe, có kích thước vừa phải, to bằng khoảng 3 ngón tay người lớn chụm lại.
Hãy quan sát kỹ các đặc điểm bên ngoài của cá. Một con cá tươi sẽ có mang màu đỏ tươi, không có mùi hôi hay nhớt. Mắt cá trong và lồi nhẹ, không bị đục hay lõm vào trong. Vảy cá sáng bóng, bám chặt vào thân, không có hiện tượng bong tróc. Khi dùng tay ấn nhẹ vào thân cá, bạn sẽ cảm nhận được độ đàn hồi tốt, thịt cá săn chắc chứ không bị mềm nhũn. Tránh mua những con cá đã chết, trương phình, có màu sắc nhợt nhạt vì thịt sẽ bở và có mùi tanh nồng rất khó xử lý.
Cách chọn rau ngải cứu non, không bị đắng gắt
Hương vị của rau ngải cứu là linh hồn của món canh, vì vậy việc lựa chọn rau cũng cần sự tỉ mỉ. Bạn nên chọn những mớ rau có lá non ở ngọn, màu xanh nhạt ở mặt trên và xanh thẫm pha chút bạc ở mặt dưới. Những lá non này sẽ ít đắng hơn và có mùi thơm dịu nhẹ.
Tránh chọn những cây ngải cứu đã già, thân cứng, lá to và có màu xanh đậm. Loại rau này thường có vị đắng rất gắt, khi nấu sẽ lấn át vị ngọt của cá và làm món canh khó ăn. Khi mua, bạn có thể vò nhẹ một chiếc lá để ngửi thử, nếu có mùi thơm đặc trưng là rau ngon.
Các gia vị không thể thiếu
Bên cạnh hai nguyên liệu chính, các loại gia vị đi kèm cũng góp phần tạo nên hương vị hoàn hảo cho món canh. Gừng tươi và hành khô là hai thứ không thể thiếu để khử mùi tanh của cá và làm dậy mùi thơm cho nước dùng. Ngoài ra, bạn cần chuẩn bị các gia vị cơ bản như muối, hạt nêm, nước mắm ngon và một chút tiêu xay để rắc lên khi ăn.
Hướng dẫn chi tiết cách nấu canh cá diếc rau ngải cứu
Sau khi đã chuẩn bị đầy đủ nguyên liệu tươi ngon, chúng ta sẽ bắt tay vào thực hiện món canh bổ dưỡng này. Quy trình nấu không quá phức tạp nhưng đòi hỏi sự cẩn thận trong từng bước để đảm bảo thành phẩm cuối cùng thơm ngon và không tanh.
Bước 1: Sơ chế nguyên liệu – Khâu khử tanh quyết định
Đây là bước quan trọng nhất quyết định món canh của bạn có thành công hay không. Mùi tanh của cá diếc nếu không được xử lý triệt để sẽ phá hỏng toàn bộ hương vị.
Đầu tiên, bạn đánh sạch vảy cá, dùng kéo cắt bỏ vây, đuôi và mổ bụng để loại bỏ phần ruột bên trong. Đặc biệt, bạn phải cạo sạch lớp màng đen trong bụng cá vì đây là một trong những nguồn gây tanh chính. Dùng dao khía vài đường chéo trên thân cá để cá dễ ngấm gia vị hơn khi nấu.
Tiếp theo, bạn tiến hành khử tanh. Có nhiều cách hiệu quả, bạn có thể chọn một trong các phương pháp sau. Dùng muối hạt chà xát kỹ cả bên trong và bên ngoài con cá, sau đó rửa lại thật sạch dưới vòi nước chảy. Hoặc bạn có thể ngâm cá trong nước vo gạo khoảng 15 phút. Một cách khác là dùng nước cốt chanh hoặc giấm pha loãng để rửa cá, axit sẽ giúp trung hòa mùi tanh hiệu quả. Cuối cùng, rửa cá lại một lần nữa và để thật ráo nước.
Đối với rau ngải cứu, bạn nhặt lấy những lá và ngọn non, bỏ đi phần thân già và cứng. Rửa rau qua nhiều lần nước cho thật sạch đất cát rồi vớt ra rổ để ráo. Hành khô và gừng cạo vỏ, rửa sạch rồi đập dập, băm nhỏ.
Bước 2: Rán sơ cá để thịt săn chắc và thơm hơn
Nhiều người thường bỏ qua bước này và cho cá trực tiếp vào nấu, dẫn đến việc thịt cá dễ bị nát và nước dùng không được thơm. Việc rán sơ cá trước khi nấu là một bí quyết nhỏ nhưng mang lại hiệu quả lớn.
Bạn bắc chảo lên bếp, cho một ít dầu ăn vào đun nóng già. Khi dầu nóng, nhẹ nhàng cho cá diếc đã để ráo nước vào rán. Lưu ý lau thật khô cá trước khi cho vào chảo để tránh bị bắn dầu. Rán cá ở lửa vừa cho đến khi hai mặt vàng đều và tỏa mùi thơm. Bước này không chỉ giúp thịt cá săn lại, không bị vỡ khi hầm lâu mà còn tạo ra một lớp vỏ vàng óng đẹp mắt, đồng thời khử thêm một phần mùi tanh còn sót lại.
Bước 3: Nấu canh và nêm nếm gia vị
Sau khi rán cá xong, bạn gắp cá ra đĩa. Dùng chính chiếc chảo vừa rán cá, chắt bớt dầu ăn ra, chỉ để lại một lượng nhỏ. Cho hành khô và gừng đã đập dập vào phi thơm.
Khi hành gừng đã dậy mùi, bạn cho khoảng 1-1.2 lít nước lọc (tùy vào khẩu phần ăn của gia đình) vào chảo và đun sôi. Khi nước sôi bùng, bạn nhẹ nhàng cho cá đã rán vào. Nêm vào nồi một thìa cà phê muối, một thìa cà phê hạt nêm và một thìa canh nước mắm ngon.
Hạ nhỏ lửa, đậy vung và đun liu riu trong khoảng 15-20 phút. Việc đun ở lửa nhỏ sẽ giúp cá chín từ từ, tiết ra hết chất ngọt vào nước dùng mà không làm thịt cá bị khô. Trong quá trình nấu, nếu thấy có bọt nổi lên, bạn hãy dùng muỗng hớt sạch để nước canh được trong hơn.
Bước 4: Hoàn thành và trình bày
Sau khoảng 20 phút, khi cá đã chín mềm và nước dùng có vị ngọt thanh, bạn nêm nếm lại gia vị một lần nữa cho vừa miệng. Lúc này, bạn tăng lửa lớn trở lại cho nước sôi bùng rồi cho toàn bộ phần rau ngải cứu đã chuẩn bị vào nồi.
Dùng đũa nhấn nhẹ cho rau ngập trong nước. Vì rau ngải cứu rất nhanh chín, bạn chỉ cần đun thêm khoảng 1-2 phút, đến khi rau chuyển màu xanh đậm và mềm là được. Tránh đun rau quá lâu sẽ khiến rau bị nhũn, mất đi độ giòn ngon và tiết ra nhiều vị đắng.
Tắt bếp và múc canh ra một chiếc tô lớn. Bạn nên múc cá ra trước một cách nhẹ nhàng để tránh làm vỡ cá, sau đó mới múc rau và chan nước dùng lên trên. Rắc thêm một chút tiêu xay để món canh thêm phần thơm nồng. Món canh này ngon nhất khi thưởng thức ngay lúc còn nóng cùng với cơm trắng.
Phân tích giá trị dinh dưỡng và công dụng tuyệt vời
Không chỉ là một món ăn ngon, cách nấu canh cá diếc rau ngải cứu còn mang lại một bữa ăn giàu giá trị dinh dưỡng và có nhiều công dụng cho sức khỏe, được cả y học cổ truyền và hiện đại công nhận.
Lợi ích từ cá diếc
Cá diếc là một nguồn cung cấp protein chất lượng cao, dễ hấp thu, ít chất béo và cholesterol. Theo các nghiên cứu dinh dưỡng, trong 100g thịt cá diếc có chứa khoảng 17.7g protein, 1.8g lipid cùng nhiều vitamin và khoáng chất thiết yếu như vitamin A, vitamin nhóm B, sắt, canxi và phốt pho.
Hàm lượng axit béo omega-3 trong cá diếc, mặc dù không cao bằng các loại cá biển, nhưng vẫn góp phần hỗ trợ sức khỏe tim mạch, cải thiện chức năng não bộ và giảm viêm. Protein trong cá giúp xây dựng và sửa chữa các mô trong cơ thể, rất cần thiết cho sự phát triển của trẻ em và quá trình phục hồi của người bệnh.
Công dụng của rau ngải cứu trong y học
Rau ngải cứu từ lâu đã được xem là một vị thuốc quý trong y học dân gian. Theo Viện Y Dược Học Dân Tộc TP.HCM, ngải cứu chứa các hợp chất như cineol, thuyon, dehydro matricaria este có tác dụng kháng khuẩn, giảm đau và chống viêm.
Loại rau này thường được dùng để điều trị các chứng rối loạn kinh nguyệt, đau bụng kinh, an thai. Ngoài ra, ngải cứu còn có tác dụng kích thích tuần hoàn máu, giúp giảm đau đầu, đau mỏi xương khớp. Hương thơm đặc trưng của ngải cứu có từ tinh dầu cũng giúp thư giãn thần kinh, mang lại giấc ngủ sâu và ngon hơn. Khi kết hợp với cá diếc, những công dụng này càng được phát huy một cách hiệu quả. Bạn có thể tìm hiểu thêm các công thức nấu ăn bổ dưỡng khác tại cholaithieu.com.
Mẹo nhỏ để món canh thêm phần hấp dẫn
Để nâng tầm món canh cá diếc ngải cứu, bạn có thể áp dụng thêm một vài mẹo nhỏ dưới đây để hương vị trở nên hoàn hảo hơn.
Cách giảm vị đắng của ngải cứu
Mặc dù vị đắng nhẹ là đặc trưng của món canh, nhưng nếu bạn không quen ăn đắng, có một cách đơn giản để giảm bớt. Trước khi cho rau vào nấu, bạn có thể vò nhẹ lá ngải cứu với một chút muối hạt, sau đó rửa sạch lại với nước. Thao tác này sẽ giúp loại bỏ bớt nhựa và làm giảm đáng kể vị đắng mà không làm mất đi hương thơm của rau.
Biến tấu món canh với các nguyên liệu khác
Để món canh thêm phong phú, bạn có thể thêm vào một vài lát nghệ tươi đập dập khi phi thơm hành gừng. Nghệ không chỉ tạo màu vàng đẹp mắt cho nước dùng mà còn tăng thêm công dụng kháng viêm, tốt cho hệ tiêu hóa. Một số nơi còn cho thêm vài quả trứng gà non hoặc trứng vịt lộn vào nấu cùng, tạo nên một món ăn cực kỳ bổ dưỡng, đặc biệt tốt cho phụ nữ sau sinh.
Cách bảo quản canh nếu không dùng hết
Canh cá diếc ngải cứu ngon nhất khi ăn nóng. Tuy nhiên, nếu dùng không hết, bạn nên vớt riêng phần cá và rau ra, chỉ bảo quản phần nước dùng trong tủ lạnh. Khi ăn, bạn đun sôi lại nước dùng rồi mới cho cá và rau vào làm nóng. Cách này giúp cá không bị nát và rau không bị nhũn đắng do hâm đi hâm lại nhiều lần.
Những câu hỏi thường gặp (FAQ)
Xoay quanh món ăn bổ dưỡng này, có một số thắc mắc thường gặp mà nhiều người quan tâm.
Bà bầu ăn canh cá diếc ngải cứu được không?
Đây là một câu hỏi rất phổ biến. Theo y học cổ truyền, ngải cứu có tác dụng an thai. Vì vậy, canh cá diếc ngải cứu được xem là món ăn tốt cho bà bầu, đặc biệt là trong 3 tháng đầu của thai kỳ để phòng ngừa động thai. Tuy nhiên, các chuyên gia khuyến cáo chỉ nên ăn với liều lượng vừa phải, khoảng 1-2 lần/tuần. Việc lạm dụng ăn quá nhiều ngải cứu có thể gây ra tác dụng ngược. Tốt nhất, bà bầu nên tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng.
Ăn canh cá diếc ngải cứu có bị nóng không?
Rau ngải cứu có tính ấm. Do đó, nếu ăn quá nhiều hoặc ăn liên tục trong thời gian dài có thể gây ra tình trạng nóng trong, phát ban hoặc mẩn ngứa ở những người có cơ địa nhiệt. Bạn chỉ nên ăn món canh này như một món ăn bồi bổ sức khỏe định kỳ, không nên ăn hàng ngày.
Tại sao canh của tôi bị đắng và tanh?
Nếu canh bị đắng gắt, nguyên nhân chính là do bạn chọn phải rau ngải cứu quá già hoặc đun rau quá lâu. Hãy nhớ chỉ chọn phần ngọn non và cho rau vào sau cùng, đun sôi lại trong thời gian ngắn. Nếu canh bị tanh, chắc chắn là do khâu sơ chế và khử mùi tanh của cá chưa kỹ. Hãy đảm bảo bạn đã làm sạch nhớt, màng đen trong bụng cá và áp dụng các biện pháp khử tanh như dùng muối, chanh trước khi nấu.
Với những chia sẻ chi tiết trên, hy vọng bạn đã nắm vững bí quyết và các bước thực hiện để tự tin vào bếp. Việc thực hiện đúng cách nấu canh cá diếc rau ngải cứu sẽ giúp bạn và gia đình có một món ăn vừa ngon miệng, vừa là bài thuốc quý để tăng cường sức khỏe. Chúc bạn thành công và có một bữa ăn ấm cúng bên những người thân yêu
