Món riêu cua với mẻ là một nét chấm phá đặc sắc trong văn hóa ẩm thực Việt, mang đến hương vị chua thanh, ngọt dịu và thơm lừng khó cưỡng. Để biết cách nấu riêu cua với mẻ chuẩn vị như đầu bếp, không chỉ cần nguyên liệu tươi ngon mà còn đòi hỏi sự khéo léo trong từng công đoạn chế biến. Bài viết này sẽ hướng dẫn chi tiết từ A đến Z, giúp bạn tự tay chuẩn bị một nồi riêu cua mẻ nóng hổi, đậm đà, chinh phục mọi thành viên trong gia đình.
Giới thiệu về món riêu cua với mẻ

Có thể bạn quan tâm: Cách Nấu Riêu Cá Trắm Chuẩn Vị Miền Bắc Tại Nhà
Riêu cua là một món ăn quen thuộc, đặc biệt được yêu thích ở các tỉnh phía Bắc Việt Nam. Với hương vị đậm đà của cua đồng, vị chua dịu nhẹ của cà chua và đặc biệt là sự thanh thoát mà mẻ mang lại, món ăn này đã trở thành lựa chọn hàng đầu cho những bữa ăn ấm cúng hoặc những buổi tụ họp gia đình. Món riêu cua không chỉ là một món canh thông thường mà còn là thành phần chính của món bún riêu cua trứ danh.
Cua đồng, nguyên liệu chính, không chỉ ngon mà còn chứa nhiều canxi, protein và các khoáng chất cần thiết cho cơ thể. Theo các chuyên gia dinh dưỡng, thịt cua đồng giúp bổ sung năng lượng, hỗ trợ xương khớp và tăng cường sức đề kháng. Trong khi đó, mẻ, một loại gia vị truyền thống được lên men từ cơm nguội, đóng vai trò quan trọng trong việc tạo nên hương vị chua thanh đặc trưng và giúp át đi mùi tanh của cua, làm món ăn trở nên hấp dẫn hơn. Sự kết hợp giữa cua và mẻ không chỉ là nghệ thuật ẩm thực mà còn là sự hòa quyện của các yếu tố tự nhiên, tạo nên một hương vị khó quên.
Chuẩn bị nguyên liệu nấu riêu cua với mẻ

Có thể bạn quan tâm: Cách Nấu Riêu Cá Hải Phòng Chuẩn Vị Gia Truyền
Để có một nồi riêu cua mẻ thơm ngon đúng điệu, việc chọn lựa và chuẩn bị nguyên liệu đóng vai trò then chốt. Dưới đây là danh sách chi tiết các nguyên liệu bạn cần có, đủ cho một nồi riêu cua khoảng 4-6 người ăn.
Nguyên liệu chính
- Cua đồng tươi: 1 kg. Nên chọn cua còn sống, khỏe mạnh, yếm to (cua cái) sẽ nhiều gạch và thịt hơn. Cua đồng là linh hồn của món ăn, quyết định độ ngọt và béo của nước dùng.
- Mẻ (cơm mẻ): 100 – 150 gram. Mẻ phải trắng, thơm mùi chua dịu, không có mùi lạ. Đây là thành phần không thể thiếu để tạo vị chua thanh tự nhiên cho món riêu.
- Thịt ba chỉ: 200 gram (tùy chọn, có thể thay bằng sườn non). Thịt ba chỉ giúp tăng độ béo và hương vị cho nước dùng.
- Đậu phụ chiên: 4-5 bìa. Đậu phụ cắt miếng vuông vừa ăn, có thể tự chiên hoặc mua loại đã chiên sẵn.
- Cà chua: 3-4 quả. Chọn cà chua chín đỏ, mọng nước để tạo màu sắc đẹp và vị chua tự nhiên.
- Hành tím: 2-3 củ.
- Tỏi: 2-3 tép.
- Gia vị cơ bản: Nước mắm ngon, hạt nêm, đường, muối, dầu ăn, bột ngọt (tùy chọn).
Nguyên liệu ăn kèm và bổ sung
- Bún tươi: 1 kg. Bún sợi to hoặc nhỏ tùy sở thích.
- Rau sống: Xà lách, kinh giới, tía tô, giá đỗ, hoa chuối bào sợi. Đây là những loại rau không thể thiếu để món bún riêu thêm phần hấp dẫn và cân bằng vị.
- Chả giò (chả lụa): 200 gram (tùy chọn). Cắt miếng vừa ăn.
- Huyết heo (tiết lợn): 200 gram (tùy chọn). Cắt miếng vuông nhỏ, luộc chín.
- Giò sống: 100 gram (tùy chọn). Dùng để làm mọc hoặc tăng thêm độ béo cho riêu.
- Hành phi, ớt tươi, chanh, sa tế: Để tăng thêm hương vị và độ cay nồng cho món ăn.
- Hành lá, rau mùi tàu: Để trang trí và tăng thêm mùi thơm.
Sơ chế nguyên liệu chi tiết

Có thể bạn quan tâm: Cách Nấu Rong Biển Không Bị Tanh: Mẹo Và Công Thức Thơm Ngon
Quá trình sơ chế kỹ lưỡng sẽ đảm bảo món riêu cua của bạn không chỉ ngon mà còn sạch sẽ, an toàn. Đây là bước đòi hỏi sự tỉ mỉ và cẩn thận.
Sơ chế cua đồng
Để sơ chế cua đồng một cách chuẩn mực cho món riêu, bạn cần thực hiện các bước sau một cách cẩn thận. Đầu tiên, hãy rửa cua thật sạch dưới vòi nước chảy nhiều lần để loại bỏ bùn đất bám bên ngoài. Khi cua đã sạch, bạn tiến hành tách mai và yếm cua. Dùng que nhỏ hoặc thìa cạo sạch phần gạch cua ở mai, để riêng ra bát. Phần thân cua, bạn dùng chày giã nát hoặc cho vào máy xay sinh tố cùng một chút muối và nước lọc để xay nhuyễn. Lượng nước phù hợp là khoảng 1 lít nước cho mỗi kg cua, chia thành 2-3 lần xay để đảm bảo cua được xay mịn và không bị bắn.
Sau khi xay nhuyễn, bạn lọc hỗn hợp cua qua rây lọc hoặc túi lọc vải để lấy nước cốt. Hãy dùng tay bóp nhẹ để vắt kiệt phần thịt cua, bỏ bã. Lặp lại quá trình lọc 2-3 lần để đảm bảo nước cua trong, không còn cặn bẩn và loại bỏ hết phần vỏ cua cứng có thể gây khó chịu khi ăn. Nước cốt cua sau khi lọc sẽ được dùng để nấu riêu.
Sơ chế mẻ
Mẻ là yếu tố tạo nên vị chua thanh đặc trưng của món riêu cua. Để sơ chế mẻ, bạn cho phần cơm mẻ đã chuẩn bị vào một cái rây lọc, bên dưới đặt một cái bát. Thêm khoảng 100-150ml nước ấm vào mẻ, dùng thìa dằm nát và lọc kỹ để lấy phần nước cốt chua. Vứt bỏ phần bã mẻ. Nước mẻ cốt này sẽ được dùng để nêm vào nồi riêu, mang lại hương vị chua tự nhiên và thơm ngon.
Sơ chế các nguyên liệu khác
- Thịt ba chỉ: Rửa sạch, thái miếng vừa ăn hoặc thái hạt lựu. Nếu dùng sườn non, bạn chặt miếng vừa, chần qua nước sôi để loại bỏ tạp chất, sau đó rửa sạch.
- Đậu phụ: Cắt miếng vuông nhỏ, chiên vàng đều các mặt nếu chưa chiên sẵn.
- Cà chua: Rửa sạch, thái múi cau hoặc thái hạt lựu.
- Hành tím, tỏi: Bóc vỏ, băm nhỏ.
- Rau sống: Nhặt bỏ lá úa, rửa sạch nhiều lần với nước muối loãng, để ráo.
- Huyết heo: Cắt miếng vuông vừa ăn, luộc sơ qua nước sôi có chút muối để huyết săn lại và sạch hơn.
Các bước nấu riêu cua với mẻ chuẩn vị
Khi đã hoàn tất công đoạn chuẩn bị và sơ chế nguyên liệu, chúng ta sẽ bắt đầu vào phần quan trọng nhất: chế biến món riêu cua với mẻ. Quy trình này đòi hỏi sự kiên nhẫn và tuân thủ từng bước để đảm bảo món ăn đạt hương vị hoàn hảo.
Bước 1: Phi thơm hành tỏi và xào gạch cua
Đầu tiên, bắc nồi lên bếp, cho một chút dầu ăn vào. Khi dầu nóng, cho hành tím và tỏi băm vào phi thơm cho đến khi dậy mùi và có màu vàng nhạt. Tiếp theo, cho phần gạch cua đã gỡ ở mai cua vào xào nhanh tay. Gạch cua sẽ tiết ra màu vàng cam đẹp mắt và có mùi thơm đặc trưng. Bạn có thể nêm một chút nước mắm vào gạch cua để tăng hương vị. Sau khi gạch cua đã xào sơ, tắt bếp và múc gạch cua ra chén riêng, để lại một ít dầu trong nồi. Phần gạch cua này sẽ được dùng để tạo màu và tăng độ béo cho nồi riêu sau cùng.
Bước 2: Chưng cà chua tạo màu
Sử dụng chính nồi vừa xào gạch cua, thêm một chút dầu ăn nếu cần. Cho cà chua đã thái múi cau hoặc hạt lựu vào xào. Đảo đều tay cho đến khi cà chua mềm nhừ và ra màu đỏ tươi. Quá trình này không chỉ giúp cà chua tiết ra vị chua ngọt tự nhiên mà còn tạo màu sắc hấp dẫn cho nước riêu. Một mẹo nhỏ là bạn có thể thêm một chút xíu đường trong lúc xào cà chua để màu cà chua được đẹp hơn và vị chua dịu hơn.
Bước 3: Nấu nước riêu cua
Khi cà chua đã mềm, từ từ đổ phần nước cốt cua đã lọc vào nồi. Bật lửa vừa và đun sôi. Lưu ý, khi nước cua bắt đầu sôi lăn tăn, phần riêu cua sẽ dần nổi lên trên bề mặt. Bạn không nên khuấy mạnh tay trong giai đoạn này để tránh làm nát riêu. Cứ để riêu cua tự đóng bánh và nổi lên. Khi riêu cua đã nổi và kết thành từng mảng, dùng muôi hớt nhẹ nhàng phần riêu cua ra một cái bát riêng.
Tiếp theo, hạ nhỏ lửa, cho từ từ nước cốt mẻ đã lọc vào nồi. Lượng mẻ có thể điều chỉnh tùy theo khẩu vị chua mong muốn của gia đình bạn. Sau khi cho mẻ, nêm nếm gia vị với nước mắm, hạt nêm, đường, muối cho vừa ăn. Hãy nêm từ từ và thử lại nhiều lần để có được hương vị ưng ý nhất. Mẻ thường có độ chua khá mạnh, nên hãy cẩn thận khi thêm vào. Đừng quên một chút bột ngọt nếu bạn muốn món ăn thêm đậm đà hơn.
Bước 4: Hoàn thành nồi riêu và chuẩn bị đồ ăn kèm
Khi nước dùng đã được nêm nếm hoàn chỉnh, bạn cho đậu phụ đã chiên vàng, huyết heo đã luộc (nếu dùng) và thịt ba chỉ (hoặc sườn) vào nồi. Để lửa nhỏ cho các nguyên liệu này ngấm đều gia vị và mềm. Nếu bạn dùng giò sống để làm mọc, có thể dùng thìa múc từng viên nhỏ thả vào nồi, nấu cho đến khi mọc chín và nổi lên. Sau cùng, cho phần gạch cua đã xào ở Bước 1 vào nồi, khuấy nhẹ để gạch cua hòa quyện và tạo màu cam hấp dẫn.
Trong lúc nồi riêu đang sôi nhẹ, bạn hãy chuẩn bị bún tươi bằng cách trụng qua nước sôi rồi vớt ra để ráo. Xếp bún vào tô, kèm theo các loại rau sống đã rửa sạch. Khi ăn, múc riêu cua, đậu phụ, huyết, thịt ba chỉ và nước dùng nóng hổi vào tô bún. Rắc thêm hành lá, rau mùi tàu cắt nhỏ, một chút hành phi giòn rụm và vài lát ớt tươi để tăng thêm hương vị. Một chút chanh và sa tế cũng sẽ làm món ăn thêm phần phong phú. Việc thưởng thức một tô bún riêu cua mẻ nóng hổi tại nhà không chỉ là trải nghiệm ẩm thực mà còn là cách bạn thể hiện tình yêu thương với gia đình. Để tìm hiểu thêm về các món ăn truyền thống khác, bạn có thể truy cập cholaithieu.com.
Bí quyết để có nồi riêu cua với mẻ thơm ngon đậm đà
Để món riêu cua với mẻ của bạn không chỉ đạt chuẩn mà còn gây ấn tượng mạnh với thực khách, có một vài bí quyết nhỏ nhưng lại tạo nên sự khác biệt lớn. Áp dụng những mẹo này sẽ giúp nâng tầm món ăn của bạn.
Một trong những yếu tố cốt lõi là việc chọn cua tươi ngon. Cua đồng là nguyên liệu chính, vì vậy, hãy ưu tiên chọn những con cua còn sống, khỏe mạnh, linh hoạt và có yếm cứng chắc. Cua cái thường có nhiều gạch hơn, mang lại độ béo ngậy cho nước dùng. Nếu cua không tươi, món ăn sẽ mất đi hương vị đặc trưng và dễ bị tanh.
Tiếp theo, tỷ lệ mẻ hợp lý là chìa khóa để tạo nên vị chua thanh mà không bị gắt. Mẻ cần được lọc kỹ để loại bỏ cặn bã, chỉ lấy phần nước cốt. Khi cho mẻ vào nồi, hãy thêm từ từ và nêm nếm liên tục. Mỗi loại mẻ có độ chua khác nhau, nên việc điều chỉnh là cần thiết. Vị chua của mẻ nên hòa quyện với vị ngọt của cua, tạo thành một tổng thể hài hòa.
Để riêu cua nổi đều và không bị nát, bạn cần chú ý khi đun nước cua. Không nên khuấy mạnh tay khi nước cua bắt đầu sôi và riêu cua đang kết tủa. Cứ để riêu cua tự nổi lên, sau đó mới nhẹ nhàng hớt ra bát riêng. Khi cho riêu vào nồi lại sau cùng, cũng cần nhẹ nhàng để giữ nguyên hình dạng của từng mảng riêu. Một mẹo khác là bạn có thể trộn một chút trứng gà hoặc giò sống vào phần gạch cua đã lọc để tăng độ kết dính cho riêu, giúp riêu dai và ngon hơn.
Cuối cùng, nêm nếm vừa ăn là bước quan trọng nhất. Hãy tin tưởng vào vị giác của mình. Nước mắm, hạt nêm, đường, muối cần được cân bằng để tạo nên vị đậm đà, ngọt dịu và chua thanh. Đừng quên nêm lại một lần nữa trước khi tắt bếp để đảm bảo hương vị hoàn hảo. Một nồi riêu cua ngon là nồi riêu có đủ vị chua, mặn, ngọt hài hòa, thơm lừng mùi cua đồng và mẻ.
Mẹo nhỏ và lưu ý khi nấu riêu cua mẻ
Nắm vững những mẹo nhỏ và lưu ý dưới đây sẽ giúp quá trình nấu riêu cua với mẻ của bạn trở nên dễ dàng hơn và thành phẩm đạt chất lượng cao nhất. Những thông tin này không chỉ giúp bạn tránh những lỗi phổ biến mà còn mở ra những khả năng sáng tạo mới trong căn bếp của mình.
Về cách bảo quản mẻ, nếu bạn không sử dụng hết, hãy giữ mẻ trong hũ thủy tinh sạch, đậy kín và bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh. Mẻ có thể dùng được trong vài tuần hoặc thậm chí vài tháng nếu được bảo quản đúng cách. Khi mẻ bắt đầu có màu sẫm hoặc mùi lạ, đó là dấu hiệu mẻ đã hỏng và không nên sử dụng.
Trong trường hợp cua bị tanh, có một vài cách xử lý hiệu quả. Sau khi sơ chế cua, bạn có thể ngâm cua đã giã/xay trong một chút nước muối loãng hoặc nước gừng đập dập khoảng 10-15 phút trước khi lọc. Gừng và muối sẽ giúp khử mùi tanh hiệu quả. Khi nấu, việc phi thơm hành tỏi và xào gạch cua kỹ lưỡng cũng giúp át đi mùi tanh còn sót lại.
Bạn hoàn toàn có thể kết hợp thêm các nguyên liệu khác để tăng thêm sự phong phú cho món riêu cua. Ngoài đậu phụ, huyết, giò sống, bạn có thể thêm nấm rơm, sườn sụn, chả cá hoặc trứng vịt lộn. Những nguyên liệu này không chỉ làm món ăn thêm hấp dẫn mà còn cung cấp thêm dinh dưỡng. Tuy nhiên, hãy đảm bảo rằng các nguyên liệu bổ sung này không làm lấn át đi hương vị đặc trưng của cua và mẻ.
Lợi ích của mẻ trong ẩm thực không chỉ dừng lại ở việc tạo vị chua. Mẻ còn giúp làm mềm thịt, khử mùi tanh của các loại hải sản và kích thích tiêu hóa. Theo nghiên cứu từ Viện Dinh dưỡng Quốc gia, mẻ là một nguồn men vi sinh tự nhiên, có lợi cho đường ruột và hệ miễn dịch. Do đó, việc sử dụng mẻ không chỉ làm tăng hương vị mà còn nâng cao giá trị dinh dưỡng của món ăn.
Qua bài viết này, hy vọng bạn đã nắm rõ cách nấu riêu cua với mẻ một cách chuẩn xác nhất. Từ khâu chọn nguyên liệu đến từng bước chế biến, mỗi chi tiết đều góp phần tạo nên một nồi riêu cua thơm lừng, chua thanh hấp dẫn. Chúc bạn thành công và có những bữa ăn ngon miệng cùng gia đình!
