Bún phở, hay rộng hơn là các món nước sợi, luôn là một phần không thể thiếu trong văn hóa ẩm thực Việt Nam, là món ăn quen thuộc từ bữa sáng vội vã đến bữa tối ấm cúng bên gia đình. Để tạo nên một tô bún phở ngon trọn vẹn, điều cốt lõi và quan trọng nhất nằm ở nồi nước dùng (nước lèo) – “linh hồn” của món ăn. Bài viết này sẽ đi sâu vào các bí quyết, kỹ thuật và công thức chi tiết để bạn có thể tự tay chuẩn bị những nồi nước dùng bún phở đạt chuẩn, thơm ngon và đậm đà hương vị truyền thống ngay tại chính ngôi nhà của mình. Chúng ta sẽ cùng nhau khám phá hành trình biến những nguyên liệu đơn giản thành một bản giao hưởng vị giác khó quên, mang đến trải nghiệm ẩm thực đích thực cho bạn và những người thân yêu.
Nền tảng của một nồi nước dùng tuyệt hảo: Bí quyết chung

Có thể bạn quan tâm: Cách Nấu Bún Nấm Chay Thanh Đạm, Chuẩn Vị Tại Nhà
Trước khi đi sâu vào từng công thức cụ thể, việc nắm vững những nguyên tắc cơ bản trong việc chế biến nước dùng là vô cùng quan trọng. Một nồi nước dùng trong vắt, ngọt thanh và dậy mùi thơm tự nhiên không chỉ đòi hỏi sự kiên nhẫn mà còn cần đến những kỹ thuật tinh tế.
Lựa chọn nguyên liệu xương và thịt
Chất lượng của nước dùng phụ thuộc phần lớn vào nguyên liệu xương và thịt được sử dụng. Đối với các món bò, hãy chọn xương ống bò, xương sườn bò hoặc xương đuôi bò vì chúng chứa nhiều tủy và sụn, tạo độ ngọt tự nhiên và collagen giúp nước dùng có độ sánh nhẹ. Đối với gà, xương gà hoặc gà nguyên con sẽ mang lại hương vị đặc trưng. Khi chọn xương heo, hãy ưu tiên xương ống, xương cục hoặc xương sườn có ít thịt để tránh nước dùng bị đục và quá béo.
- Xương tươi, sạch: Luôn chọn xương có màu sắc tươi hồng, không có mùi lạ hay dấu hiệu ôi thiu.
- Sơ chế kỹ lưỡng: Đây là bước cực kỳ quan trọng để loại bỏ tạp chất, mùi hôi và giúp nước dùng trong. Xương cần được ngâm nước muối loãng, rửa sạch, sau đó chần qua nước sôi với một ít gừng và hành tím đập dập. Quá trình chần giúp loại bỏ các cặn bẩn và máu đông còn sót lại, làm nước dùng không bị đục. Sau khi chần, rửa xương lại dưới vòi nước lạnh cho thật sạch trước khi đưa vào nồi hầm chính.
Hương vị và sự trong trẻo của nước dùng
Để nước dùng có hương vị thơm ngon và màu sắc hấp dẫn, việc sử dụng các loại rau củ và gia vị tạo mùi thơm là không thể thiếu.
- Hành tây, gừng, hành tím: Các loại củ này thường được nướng hoặc rang sơ trước khi cho vào nồi nước dùng. Quá trình nướng/rang giúp phát huy tối đa mùi thơm đặc trưng, tạo vị ngọt nhẹ và làm nước dùng có màu sắc đẹp hơn.
- Các loại gia vị khô: Quế, hồi, thảo quả, đinh hương là những “át chủ bài” trong các món phở. Chúng cần được rang thơm nhẹ trên chảo khô để đánh thức hương vị, sau đó cho vào túi vải lọc hoặc trực tiếp vào nồi. Lưu ý không cho quá nhiều gia vị này vì có thể làm nước dùng bị nồng, lấn át vị ngọt tự nhiên của xương.
- Ninh xương đúng cách: Hầm xương trên lửa nhỏ liu riu trong thời gian dài (thường từ 2-4 tiếng hoặc lâu hơn) là chìa khóa để chiết xuất tối đa chất ngọt từ xương mà không làm nước dùng bị đục. Trong quá trình hầm, hãy thường xuyên vớt bọt để giữ nước dùng trong và sạch.
- Độ trong: Để nước dùng trong hơn, bạn có thể cho thêm một ít lòng trắng trứng vào khi nước đang sôi nhẹ, khuấy đều rồi vớt bỏ phần lòng trắng đã kết tủa kéo theo bọt và cặn.
Điều chỉnh hương vị và bảo quản
Nêm nếm nước dùng là một nghệ thuật. Hạt nêm, muối, đường phèn, nước mắm là những gia vị cơ bản. Hãy nêm từ từ, thử lại nhiều lần để đạt được vị vừa miệng, cân bằng giữa ngọt, mặn, và thơm. Đường phèn thường được ưu tiên hơn đường cát vì nó tạo vị ngọt dịu và thanh hơn.
Nước dùng có thể được chuẩn bị trước và bảo quản trong tủ lạnh. Khi đã nguội hoàn toàn, hãy chia thành các phần nhỏ và đông lạnh. Điều này giúp tiết kiệm thời gian và đảm bảo bạn luôn có sẵn nước dùng chất lượng cho những lần chế biến sau.
Khám phá 8 cách nấu nước dùng bún phở ngon chuẩn vị

Có thể bạn quan tâm: Cách Nấu Bún Riêu Bạch Tuộc Chuẩn Vị, Thơm Ngon Hấp Dẫn Tại Nhà
Với nền tảng vững chắc về cách chế biến nước dùng, giờ đây chúng ta sẽ đi sâu vào từng công thức cụ thể cho các món bún phở và món nước đặc trưng khác. Mỗi công thức sẽ được trình bày chi tiết, giúp bạn dễ dàng thực hiện và đạt được hương vị hoàn hảo.
1. Cách nấu nước dùng phở bò, bún bò truyền thống
Phở bò là món ăn biểu tượng của ẩm thực Việt Nam, nổi tiếng với nước dùng trong, ngọt sâu và dậy mùi thơm của các loại gia vị đặc trưng. Để có một nồi nước dùng phở bò ngon đúng điệu, sự tỉ mỉ trong từng bước là không thể thiếu.
Nguyên liệu cần chuẩn bị
Để chuẩn bị món phở bò ngon tại nhà, bạn sẽ cần:
- Xương bò và thịt bò: 1kg xương ống bò hoặc xương sườn bò, 500gr thịt bò nạm, gầu hoặc bắp (tùy sở thích). Chọn xương tươi, không mùi lạ, thịt có màu đỏ tươi.
- Rau củ tạo mùi: 1 củ hành tây lớn, 5-7 củ hành tím, 1 củ gừng tươi.
- Gia vị khô đặc trưng: 1 gói gia vị nấu phở bò (thường gồm hoa hồi, quế, thảo quả, đinh hương, hạt mùi). Bạn có thể mua loại làm sẵn hoặc tự chuẩn bị các loại gia vị khô riêng lẻ.
- Gia vị nêm: Đường phèn, muối, hạt nêm (tùy chọn), bột ngọt (tùy chọn), nước mắm ngon.
- Nước: Khoảng 3-4 lít nước lọc hoặc nước suối để có nước dùng trong và ngọt.
Quy trình chế biến nước dùng phở bò
a. Sơ chế xương và thịt bò:
* Rửa sạch: Xương bò rửa kỹ dưới vòi nước lạnh. Thịt bò cũng rửa sạch.
* Chần sơ xương và thịt: Cho xương và thịt bò vào nồi nước sôi cùng một ít muối và gừng đập dập. Chần khoảng 5-7 phút để loại bỏ tạp chất và mùi hôi. Vớt xương và thịt ra, rửa sạch lại từng miếng dưới vòi nước lạnh, cạo sạch phần bẩn bám trên xương. Bước này cực kỳ quan trọng để nước dùng trong và không bị hôi.
b. Sơ chế rau củ và gia vị thơm:
* Nướng thơm: Hành tây, hành tím (để nguyên vỏ hoặc bóc vỏ tùy thích) và gừng (cạo vỏ) nướng trên lửa than hồng hoặc bếp ga cho đến khi vỏ cháy xém, dậy mùi thơm. Việc nướng giúp hành và gừng có mùi thơm đặc trưng, ngọt hơn và không làm nước dùng bị hăng. Sau khi nướng, cạo sạch phần cháy đen.
* Rang gia vị: Cho các loại gia vị khô (hoa hồi, quế, thảo quả, đinh hương…) vào chảo rang nhẹ trên lửa nhỏ khoảng 2-3 phút cho dậy mùi thơm. Không rang quá lâu sẽ làm gia vị bị đắng. Sau đó, cho tất cả vào túi vải lọc hoặc buộc chặt trong một miếng vải sạch. Thảo quả có thể đập dập nhẹ trước khi rang để mùi thơm dễ thoát ra hơn.
c. Hầm nước dùng:
* Bắt đầu hầm: Cho xương bò đã sơ chế sạch vào nồi lớn. Đổ khoảng 3-4 lít nước lọc vào, đun sôi. Khi nước sôi, vặn nhỏ lửa, hớt bọt thường xuyên để nước dùng được trong.
* Thêm rau củ và gia vị: Sau khi hầm xương khoảng 30 phút và hớt sạch bọt, cho hành tây, hành tím, gừng đã nướng và túi gia vị khô vào nồi.
* Ninh xương: Tiếp tục hầm xương trên lửa nhỏ liu riu ít nhất 3-4 tiếng. Thời gian hầm càng lâu (trong giới hạn hợp lý) thì nước dùng càng ngọt và đậm đà.
* Thêm thịt bò (nếu dùng loại cần hầm mềm): Nếu sử dụng thịt nạm, gầu cần hầm mềm, bạn có thể cho vào nồi hầm cùng xương khoảng 1-2 tiếng cuối để thịt chín mềm vừa đủ, không bị nát. Sau khi thịt chín, vớt ra ngâm vào tô nước lạnh để thịt giữ độ giòn và màu sắc đẹp, sau đó thái lát mỏng.
* Nêm nếm gia vị: Khi nước dùng đã đạt độ ngọt mong muốn, vớt bỏ xương, rau củ và túi gia vị. Nêm nếm với đường phèn, muối, một chút nước mắm. Điều chỉnh lượng gia vị cho vừa ăn. Nước dùng phở bò chuẩn vị sẽ có vị ngọt thanh, đậm đà, thoang thoảng mùi thơm đặc trưng của hồi, quế.
Thưởng thức phở bò đúng chuẩn
Khi nước dùng đã hoàn tất, bạn chỉ cần chần bánh phở tươi qua nước sôi, cho vào bát. Xếp thịt bò đã thái lát (có thể là thịt tái, chín, nạm, gầu tùy thích), thêm hành lá, ngò gai thái nhỏ. Chan nước dùng nóng hổi lên trên. Thêm tương ớt, tương đen, lát ớt tươi, chanh hoặc giấm tùy khẩu vị. Một tô phở bò ngon là sự kết hợp hài hòa giữa vị ngọt của nước dùng, mềm dai của bánh phở, đậm đà của thịt bò và hương thơm của rau thơm. Để có cái nhìn sâu hơn về các nguyên liệu truyền thống, bạn có thể tham khảo thêm tại cholaithieu.com.
2. Cách nấu nước dùng phở gà thanh ngọt
Phở gà mang một hương vị nhẹ nhàng, thanh thoát hơn phở bò nhưng không kém phần hấp dẫn. Nước dùng phở gà cần có độ trong vắt, ngọt tự nhiên từ xương gà và rau củ.
Nguyên liệu cần chuẩn bị
- Gà ta và xương heo (tùy chọn): 1 con gà ta khoảng 1.5-1.8kg (hoặc phần xương gà), 500gr xương heo để tăng độ ngọt. Chọn gà tươi, thịt chắc, xương heo sạch.
- Rau củ: 1 củ cải trắng, 1 củ hành tây, 3-4 củ hành tím, 1 củ gừng.
- Gia vị khô: 1 gói gia vị phở gà (thường gồm hoa hồi, quế, thảo quả, hạt mùi, gừng khô).
- Gia vị nêm: Muối, đường phèn, hạt nêm gà (tùy chọn), nước mắm ngon.
- Rau thơm: Ngò rí, hành lá.
- Trứng non (tùy chọn): 100gr trứng non luộc ăn kèm.
Quy trình chế biến nước dùng phở gà
a. Sơ chế xương và gà:
* Rửa sạch: Gà ta rửa sạch, dùng muối và gừng chà xát bên ngoài và bên trong để khử mùi hôi, rửa lại thật sạch. Nếu dùng xương heo, sơ chế tương tự xương bò (chần, rửa sạch).
* Chần sơ: Cho gà (hoặc xương gà/heo) vào nồi nước sôi có chút muối, chần khoảng 5-7 phút. Vớt ra, rửa sạch lại dưới vòi nước lạnh.
* Thái gà: Sau khi chần, có thể để nguyên con hoặc chặt gà thành miếng lớn (đùi, cánh, ức) để luộc dễ hơn.
b. Sơ chế rau củ và gia vị thơm:
* Nướng thơm: Hành tây, hành tím, gừng nướng tương tự như phở bò cho dậy mùi thơm. Củ cải trắng gọt vỏ, cắt khoanh.
* Rang gia vị: Các loại gia vị khô (hồi, quế, thảo quả…) rang thơm nhẹ, cho vào túi vải lọc.
c. Luộc gà và hầm nước dùng:
* Luộc gà: Cho gà đã sơ chế vào nồi, đổ nước xâm xấp. Thêm một ít muối, đường phèn, hành tây, gừng đã nướng. Đun sôi rồi hạ nhỏ lửa, luộc gà khoảng 20-30 phút tùy kích thước gà (hoặc cho đến khi gà vừa chín tới). Gà luộc quá lâu sẽ bị bở và mất ngọt.
* Xử lý gà sau luộc: Vớt gà ra ngay lập tức, ngâm vào thau nước đá lạnh khoảng 5-10 phút để thịt gà săn chắc, da giòn và không bị thâm. Sau đó, vớt ra để ráo, xé phay hoặc chặt miếng vừa ăn.
* Hầm nước dùng: Sử dụng chính nước luộc gà làm nước dùng. Vớt bỏ các nguyên liệu đã luộc gà ra (trừ hành tây, gừng đã nướng). Thêm xương heo (nếu có), củ cải trắng và túi gia vị đã rang vào nồi. Tiếp tục hầm trên lửa nhỏ khoảng 1-2 tiếng. Hớt bọt thường xuyên để nước dùng trong.
* Nêm nếm: Sau khi nước dùng đạt độ ngọt, vớt bỏ túi gia vị và củ cải trắng. Nêm nếm với muối, đường phèn, nước mắm. Nước dùng phở gà cần có vị ngọt thanh, nhẹ nhàng, không quá đậm đà như phở bò.
Thưởng thức phở gà đúng vị
Chần bánh phở vào bát, xếp thịt gà xé, trứng non (nếu có), hành lá, ngò rí thái nhỏ. Chan nước dùng phở gà nóng hổi. Dùng kèm với chanh, ớt tươi, rau sống (như xà lách, rau mùi). Vị ngọt thanh của nước dùng, thịt gà săn chắc, cùng hương thơm của rau sẽ tạo nên một tô phở gà ngon miệng, ấm lòng.
3. Cách nấu nước dùng bún riêu cua đậm đà
Bún riêu cua là món ăn dân dã nhưng lại chứa đựng tinh túy của ẩm thực đồng quê Việt Nam. Điểm nhấn của món này chính là gạch cua vàng óng, riêu cua béo ngậy và nước dùng chua thanh, đậm đà vị cua đồng.
Nguyên liệu cần chuẩn bị
- Cua đồng: 1kg cua đồng xay sẵn hoặc cua sống về tự xay.
- Bún tươi: 500gr bún tươi.
- Thịt và giò: 100gr giò sống, 200gr huyết heo luộc, 100gr mỡ heo (làm tóp mỡ và nước mỡ).
- Đậu hũ: 150gr đậu hũ chiên vàng.
- Rau củ: 500gr cà chua, 100gr hành tím, 20gr hành lá, rau ăn kèm (xà lách, kinh giới, tía tô, hoa chuối…).
- Gia vị: Dầu ăn, dầu điều (tạo màu), mắm tôm, nước mắm, đường, muối, hạt nêm, bột ngọt, tiêu xay.
- Trứng gà: 2 lòng đỏ trứng gà (để làm riêu cua).
- Tôm khô, mực khô (tùy chọn): Một ít để tăng độ ngọt cho nước dùng.
Quy trình chế biến nước dùng bún riêu cua
a. Sơ chế cua đồng và làm riêu cua:
* Sơ chế cua: Cua đồng làm sạch, tách mai, gạch cua để riêng. Yếm cua bỏ. Phần thân cua giã hoặc xay nhuyễn, hòa với khoảng 3-3.5 lít nước, bóp kỹ rồi lọc qua rây lấy nước cốt. Lặp lại 2-3 lần để lấy hết thịt cua.
* Làm riêu cua: Đặt nồi nước cua đã lọc lên bếp, đun lửa vừa. Trong khi đun, khuấy nhẹ đều tay để riêu cua không bị cháy dưới đáy nồi. Khi riêu cua bắt đầu nổi lên thành từng mảng, ngừng khuấy và để lửa nhỏ cho riêu đóng bánh lại. Dùng vá hớt nhẹ nhàng phần riêu cua nổi lên mặt, cho ra bát.
* Xào gạch cua: Phần gạch cua đã tách từ mai, phi thơm hành tím với một ít dầu ăn (hoặc nước mỡ heo), cho gạch cua vào xào nhanh, nêm chút tiêu, hạt nêm cho thơm và có màu vàng đẹp. Dùng gạch cua này phết lên riêu cua hoặc cho trực tiếp vào nồi nước dùng.
* Làm chả cua (giò sống): Trộn giò sống với 2 lòng đỏ trứng gà, ít hành lá băm, tiêu, hạt nêm. Trộn đều rồi hấp hoặc chiên sơ để làm chả cua ăn kèm. Sau đó, có thể phết gạch cua xào lên trên.
b. Chuẩn bị các nguyên liệu khác:
* Tóp mỡ và nước mỡ: Mỡ heo rửa sạch, cắt hạt lựu, chiên vàng giòn thành tóp mỡ. Giữ lại nước mỡ để phi hành và xào cà chua.
* Đậu hũ: Cắt miếng vuông nhỏ, chiên vàng đều các mặt.
* Cà chua: Rửa sạch, cắt múi cau. Phi thơm hành tím với nước mỡ heo, cho cà chua vào xào mềm, thêm chút dầu điều để tạo màu đỏ đẹp cho nước dùng.
* Huyết heo: Luộc sơ lại, cắt miếng vừa ăn.
* Tôm khô, mực khô (nếu dùng): Ngâm mềm, cắt nhỏ, phi thơm với dầu ăn.
c. Nấu nước dùng bún riêu:
* Kết hợp: Cho phần nước cốt cua đã hớt riêu trở lại nồi. Cho cà chua đã xào, đậu hũ chiên, huyết heo vào. Nếu có tôm khô, mực khô đã phi thơm, cho vào nồi để tăng độ ngọt.
* Nêm nếm: Nêm nếm nước dùng với nước mắm, đường, muối, hạt nêm, bột ngọt và đặc biệt là mắm tôm (tùy khẩu vị, mắm tôm là yếu tố tạo nên hương vị đặc trưng của bún riêu). Khuấy đều và đun sôi nhẹ.
* Cho riêu cua: Khi nước dùng sôi nhẹ, nhẹ nhàng cho phần riêu cua đã hớt vào nồi. Tránh khuấy mạnh để riêu không bị nát.
* Đun nhỏ lửa: Đun nước dùng trên lửa nhỏ khoảng 15-20 phút cho các nguyên liệu thấm vị.
Thưởng thức bún riêu cua
Chần bún tươi vào bát, xếp chả cua, riêu cua, đậu hũ, huyết, tóp mỡ, hành lá thái nhỏ. Chan nước dùng bún riêu nóng hổi lên trên. Bún riêu cua thường được ăn kèm với các loại rau sống như xà lách, kinh giới, tía tô, hoa chuối bào, giá đỗ. Thêm một chút ớt chưng, giấm tỏi để tăng thêm hương vị cay nồng, chua nhẹ. Một tô bún riêu cua ngon là sự hòa quyện của vị chua thanh, ngọt đậm, béo ngậy và hương thơm đặc trưng của mắm tôm.
4. Cách nấu nước dùng bún bò Huế chuẩn vị
Bún bò Huế nổi tiếng với hương vị đậm đà, cay nồng và phức hợp từ xương bò, giò heo, sả, mắm ruốc và ớt sa tế. Để có một nồi nước dùng bún bò Huế ngon đúng điệu, bạn cần chuẩn bị kỹ lưỡng các nguyên liệu và tuân thủ quy trình chế biến.
Nguyên liệu cần chuẩn bị
- Xương và thịt: 1kg xương ống bò, 1kg chân giò heo, 500gr nạm bò hoặc bắp bò. Chọn xương và thịt tươi ngon.
- Tiết và chả: 1 tô tiết bò/heo luộc, 200gr chả cua hoặc chả bò Huế.
- Rau củ và gia vị thơm: 7-8 cây sả, 2 củ hành tây, 1 củ gừng, 1 củ tỏi, 2-3 quả ớt tươi.
- Gia vị đặc trưng: 3 muỗng canh dầu điều, mắm ruốc Huế (khoảng 2-3 muỗng canh).
- Gia vị nêm: Đường, muối, hạt nêm, bột ngọt.
- Rau ăn kèm: Giá đỗ, rau húng quế, hành lá, mùi tàu, bắp cải thái sợi (hoặc hoa chuối bào), chanh, ớt.
Quy trình chế biến nước dùng bún bò Huế
a. Sơ chế xương, thịt và tiết:
* Sơ chế xương và chân giò: Xương ống bò và chân giò heo rửa sạch, chà xát với muối hạt và gừng để khử mùi hôi. Chần qua nước sôi 5-7 phút, rửa sạch lại dưới vòi nước lạnh, cạo sạch bẩn bám trên xương.
* Sơ chế nạm bò: Rửa sạch nạm bò.
* Sơ chế tiết: Nếu mua tiết sống, luộc chín, cắt miếng vừa ăn. Nếu mua tiết đã luộc sẵn, rửa sạch và cắt miếng.
b. Sơ chế rau củ và gia vị đặc trưng:
* Sả: 4-5 cây sả băm nhuyễn, số còn lại cắt khúc, đập dập.
* Hành tây: 1 củ cắt đôi, 1 củ thái mỏng để ăn kèm.
* Tỏi, gừng, ớt: Tỏi, gừng bóc vỏ, băm nhuyễn. Ớt băm nhỏ.
* Mắm ruốc: Hòa tan mắm ruốc với một ít nước lạnh, để lắng, gạn lấy phần nước trong, bỏ cặn.
c. Hầm nước dùng:
* Bắt đầu hầm: Cho xương ống bò, chân giò heo, nạm bò, sả đập dập, hành tây cắt đôi, gừng vào nồi lớn. Đổ khoảng 4-5 lít nước lọc. Đun sôi, hớt bọt liên tục để nước dùng trong.
* Ninh xương và thịt: Hạ nhỏ lửa, hầm xương và chân giò khoảng 2-3 tiếng cho mềm. Nạm bò cho vào hầm khoảng 1-1.5 tiếng cuối (hoặc luộc riêng) cho vừa chín mềm, vớt ra ngâm nước lạnh rồi thái lát mỏng.
d. Chế biến sa tế và nêm nếm:
* Làm sa tế bún bò: Phi thơm sả băm, tỏi băm, ớt băm với dầu ăn và dầu điều (để tạo màu đỏ đẹp) cho đến khi vàng thơm. Đây là phần ớt sa tế đặc trưng của bún bò Huế.
* Nêm nếm nước dùng: Khi xương và thịt đã mềm, vớt sả, hành tây ra. Cho nước mắm ruốc đã gạn vào nồi. Nêm nếm với đường, muối, hạt nêm cho vừa ăn. Cuối cùng, cho phần sa tế bún bò đã làm vào nồi, khuấy đều. Nước dùng bún bò Huế cần có vị cay nồng, đậm đà, mặn mà và dậy mùi sả, mắm ruốc đặc trưng.
Thưởng thức bún bò Huế
Chần bún sợi to qua nước sôi, cho vào tô. Xếp thịt nạm thái mỏng, chân giò (đã lọc xương và thái), chả cua/chả bò, tiết luộc. Rắc hành lá, mùi tàu thái nhỏ, hành tây thái mỏng. Chan nước dùng bún bò Huế nóng hổi, cay nồng lên trên. Dùng kèm với giá đỗ, bắp cải thái sợi hoặc hoa chuối bào, rau húng quế, chanh và ớt chưng. Một tô bún bò Huế ngon sẽ làm bạn nhớ mãi hương vị đậm đà, khó quên của miền Trung.
5. Cách nấu nước dùng bún hải sản tươi ngon
Bún hải sản là món ăn thanh mát, thơm ngon và giàu dinh dưỡng, phù hợp để đổi vị cho bữa ăn gia đình. Nước dùng bún hải sản cần có vị ngọt tự nhiên từ biển, chua cay nhẹ nhàng.
Nguyên liệu cần chuẩn bị
- Hải sản: 1 con cá diêu hồng (hoặc cá basa, cá lóc), 500gr mực tươi, 500gr tôm tươi. Chọn hải sản tươi sống để đảm bảo hương vị.
- Rau củ: 3 quả cà chua, 300gr nấm đùi gà, 2 củ hành tím, 4 cây sả, 5 quả ớt tươi.
- Rau ăn kèm: Cải thìa, hành lá, ngò rí, giá đỗ.
- Gia vị chua: 5 muỗng canh nước cốt me hoặc 1 quả chanh.
- Gia vị nêm: Nước mắm, đường, muối, bột ngọt, tương ớt.
- Dầu ăn, giấm.
Quy trình chế biến nước dùng bún hải sản
a. Sơ chế hải sản:
* Mực: Làm sạch, bỏ ruột, mắt, túi mực. Ngâm với nước giấm pha loãng khoảng 5 phút để khử mùi tanh, rửa sạch lại, cắt khoanh hoặc miếng vừa ăn.
* Tôm: Cắt bỏ râu, rửa sạch.
* Cá: Làm sạch vảy, bỏ ruột, mang. Dùng muối và chanh chà xát thân cá để khử mùi tanh, rửa sạch lại. Có thể cắt khúc vừa ăn.
b. Sơ chế rau củ:
* Cà chua: Rửa sạch, cắt múi cau.
* Hành tím: Bóc vỏ, băm nhỏ.
* Sả: Đập dập, cắt khúc.
* Ớt: Cắt lát hoặc băm nhỏ.
* Nấm đùi gà: Rửa sạch, cắt lát hoặc chẻ đôi.
* Cải thìa: Tách lá, rửa sạch. Chần sơ qua nước sôi 1 phút rồi vớt ra.
c. Nấu nước dùng hải sản:
* Xào thơm: Bắc chảo lên bếp, đun nóng dầu ăn. Cho hành tím băm vào phi vàng thơm, tiếp theo cho sả đập dập, ớt băm và cà chua vào xào cho cà chua mềm và ra màu.
* Nấu nước dùng: Cho hỗn hợp cà chua đã xào vào nồi, đổ khoảng 2.5-3 lít nước lọc. Đun sôi.
* Cho cá: Khi nước sôi, cho cá vào nồi, đun khoảng 5 phút cho cá chín tới.
* Nêm nếm gia vị: Thêm nước cốt me (hoặc vắt chanh), nước mắm, đường, muối, bột ngọt, tương ớt. Nêm nếm lại cho vừa khẩu vị, đảm bảo có vị chua, cay, mặn, ngọt hài hòa.
* Thêm hải sản và nấm: Khi nước dùng đã vừa vị, cho mực, tôm và nấm đùi gà vào nồi. Nấu thêm khoảng 3-5 phút cho hải sản vừa chín tới (không nấu quá lâu sẽ làm hải sản bị dai).
* Hoàn thành: Tắt bếp, thêm hành lá, ngò rí thái nhỏ.
Thưởng thức bún hải sản
Chần bún tươi vào tô, xếp cải thìa đã chần, hải sản (cá, mực, tôm) và nấm đùi gà. Chan nước dùng hải sản nóng hổi lên trên. Dùng kèm với giá đỗ, chanh, ớt tươi và nước mắm ớt. Một tô bún hải sản ngon sẽ có màu đỏ cam đẹp mắt, hương thơm hấp dẫn, vị chua cay mặn ngọt đậm đà từ hải sản tươi ngon.
6. Cách nấu nước dùng hủ tiếu miền Nam đặc trưng
Hủ tiếu là món ăn quen thuộc ở miền Nam với nhiều biến tấu khác nhau. Nước dùng hủ tiếu cần trong vắt, ngọt thanh từ xương, và có hương vị đặc trưng của tỏi phi, hành phi.
Nguyên liệu cần chuẩn bị
- Xương và thịt: 200gr xương ống heo, 500gr nạc lưng heo, 1 quả tim heo, 400gr gan heo.
- Hải sản khô: 100gr mực khô, 50gr tôm khô.
- Trứng cút: 20 quả trứng cút luộc chín, bóc vỏ.
- Rau củ: 1 củ cải xá bấu lớn (củ cải muối mặn), 2 củ hành tây, 2 củ gừng, 2 cây tỏi tây (poaro), rau cần.
- Gia vị: Tỏi phi, thịt băm xào, nước mắm, đường, muối, bột ngọt, hạt nêm, tiêu.
- Rau ăn kèm: Giá đỗ, hẹ, tần ô, hành lá, chanh, ớt.
Quy trình chế biến nước dùng hủ tiếu
a. Sơ chế xương, thịt và nội tạng:
* Xương, thịt, tim, gan: Rửa sạch, dùng muối hạt và gừng chà xát kỹ để khử mùi hôi.
* Chần sơ: Chần qua nước sôi với 1/2 củ hành tây, vài tép hành lá, gừng đập dập khoảng 5-7 phút. Vớt ra, rửa sạch lại dưới vòi nước lạnh. Ngâm vào nước đá lạnh sau khi chần để thịt và nội tạng săn chắc, giữ màu đẹp.
* Mực và tôm khô: Rửa sạch, nướng sơ trên bếp hoặc chảo cho dậy mùi thơm.
b. Sơ chế rau củ:
* Hành tây: 1 củ chẻ đôi.
* Gừng: Cạo vỏ, đập dập.
* Tỏi tây, rau cần: Rửa sạch.
* Củ cải xá bấu: Rửa sạch muối, cắt lát mỏng.
c. Hầm nước dùng:
* Bắt đầu hầm: Cho xương ống, thịt nạc lưng, tim, gan heo đã sơ chế vào nồi lớn. Thêm hành tây chẻ đôi, gừng đập dập, tỏi tây, rau cần, mực và tôm khô, củ cải xá bấu. Đổ khoảng 3-4 lít nước lọc. Đun sôi, hớt bọt kỹ để nước dùng trong vắt.
* Hầm và vớt nguyên liệu: Khi nước sôi, hạ nhỏ lửa. Hầm khoảng 30 phút, khi thịt nạc lưng, tim và gan vừa chín tới, vớt ra ngay, ngâm vào nước đá lạnh rồi thái lát mỏng. Tiếp tục hầm xương ống, củ cải xá bấu và các nguyên liệu còn lại trên lửa nhỏ thêm 1-1.5 tiếng nữa để chiết xuất hết chất ngọt.
* Lọc nước dùng (tùy chọn): Để nước dùng trong hơn nữa, bạn có thể lọc thô qua rây để loại bỏ cặn xương và rau củ, sau đó đun nóng lại.
* Nêm nếm: Nêm nếm nước dùng với muối, đường, hạt nêm, nước mắm cho vừa ăn. Nước dùng hủ tiếu cần có vị ngọt thanh tự nhiên, không quá đậm.
Thưởng thức hủ tiếu
Chần sợi hủ tiếu dai vào bát, trộn với một ít tỏi phi thơm. Xếp thịt nạc lưng, tim, gan heo thái lát, trứng cút, tôm, mực (nếu có), thịt băm xào. Chan nước dùng hủ tiếu nóng hổi, trong vắt lên trên. Rắc thêm hẹ, hành lá thái nhỏ. Dùng kèm với giá đỗ trụng, rau tần ô, chanh, ớt tươi để tăng thêm hương vị. Một tô hủ tiếu ngon là sự kết hợp của sợi hủ tiếu mềm dai, nước dùng ngọt thanh, và các loại topping phong phú.
7. Cách nấu nước dùng mì Quảng đậm đà hương vị miền Trung
Mì Quảng là đặc sản của miền Trung Việt Nam, nổi bật với sợi mì dày, nước nhưn (nước lèo) đậm đà, ít nước và phong phú topping. Hương vị đặc trưng của mì Quảng đến từ sự kết hợp của tôm, thịt ba chỉ, xương heo và củ nén.
Nguyên liệu cần chuẩn bị
- Mì Quảng: 400gr mì Quảng tươi.
- Xương và thịt: 500gr xương đuôi heo, 500gr tôm tươi, 500gr thịt ba chỉ.
- Trứng cút: 20 quả trứng cút luộc sẵn, bóc vỏ.
- Rau củ và gia vị thơm: 1 củ hành tây, 1/2 củ cải trắng, 15 củ nén (hành tăm), 5 củ hành tím, 3 nhánh hành lá, 1 nhánh nghệ tươi.
- Gia vị đặc trưng: 200ml dầu lạc (dầu đậu phộng), 100gr lạc rang, 2 muỗng canh dầu điều.
- Gia vị nêm: Nước mắm, muối, đường, mì chính (bột ngọt), tiêu xay.
- Ăn kèm: Bánh đa (bánh tráng nướng), rau sống (xà lách, rau thơm, bắp chuối bào, giá đỗ).
Quy trình chế biến nước dùng mì Quảng (nước nhưn)
a. Sơ chế xương và thịt:
* Xương heo: Chần sơ xương đuôi heo 5 phút, rửa sạch. Cho vào nồi, đổ khoảng 3 lít nước, hầm với lửa vừa khoảng 40 phút. Sau đó thêm hành tây, củ cải trắng vào hầm thêm 50 phút nữa để nước dùng ngọt thanh. Vớt xương, rau củ ra.
* Thịt ba chỉ: Chần sơ thịt ba chỉ 2 phút, rửa sạch, thái lát mỏng. Ướp thịt với 1 muỗng canh nước mắm, 1 thìa cà phê muối, 1 thìa cà phê mì chính, 1 thìa cà phê tiêu, 2 thìa hành tím băm, 1 thìa cà phê đường, 1 thìa củ nén băm nhuyễn. Ướp khoảng 30 phút.
* Tôm: Bóc vỏ, bỏ đầu, rút chỉ đen trên lưng. Ướp tôm với 1 thìa cà phê muối, 1 thìa mì chính, 1 thìa hành tím băm, 1 thìa củ nén băm. Ướp khoảng 30 phút.
b. Chuẩn bị các nguyên liệu thơm:
* Lạc: 20gr lạc giã nhuyễn, số còn lại rang vàng, xát vỏ.
* Nghệ: Giã nhuyễn.
* Củ nén, hành tím: Giã nhuyễn hoặc băm nhuyễn.
* Dầu lạc phi nén: Cho 200ml dầu lạc vào chảo đun sôi, tắt bếp để nguội. Đây là dầu lạc đã khử. Sau đó, dùng 100ml dầu lạc đã khử này phi thơm một nửa lượng củ nén đã giã. Vớt củ nén phi ra.
c. Nấu nước nhưn mì Quảng:
* Xào tôm và thịt: Đun nóng 1 muỗng canh dầu lạc, cho tôm vào xào nhanh khoảng 5 phút rồi vớt ra. Tiếp theo, đun nóng 3 muỗng canh dầu lạc, cho phần củ nén còn lại, lạc giã nhuyễn và nghệ giã vào phi thơm. Cho thịt ba chỉ đã ướp vào xào với lửa lớn khoảng 4 phút cho thịt săn lại.
* Hầm nước nhưn: Đổ 1.5 lít nước dùng xương heo đã hầm vào chảo thịt. Thêm trứng cút, tôm đã xào. Nêm nếm với 1 muỗng canh đường, 1 muỗng canh muối, 1 muỗng canh mì chính, 4 muỗng canh nước mắm, 2 muỗng canh dầu điều.
* Tạo độ sệt (tùy chọn): Để nước nhưn có độ sệt đặc trưng, bạn có thể đánh tan 1 quả trứng gà rồi từ từ đổ vào nồi khi nước đang sôi nhẹ, khuấy đều. Đun sôi lại là hoàn thành.
Thưởng thức mì Quảng
Cho mì Quảng vào tô, xếp tôm, thịt ba chỉ, trứng cút lên trên. Chan nước nhưn mì Quảng nóng hổi, đậm đà, ít nước. Rắc thêm hành lá, mùi tàu thái nhỏ, lạc rang giã dập và củ nén phi thơm. Dùng kèm với bánh đa nướng giòn và các loại rau sống đặc trưng như xà lách, rau thơm, bắp chuối bào, giá đỗ, ớt xanh. Một tô mì Quảng ngon là sự hòa quyện của vị ngọt đậm đà, béo ngậy, cay nồng và hương thơm đặc trưng của củ nén.
8. Cách nấu nước dùng bánh canh cua đồng
Bánh canh cua đồng mang hương vị đồng quê mộc mạc nhưng đầy quyến rũ. Nước dùng ngọt thanh từ cua đồng, chua nhẹ từ dứa và cà chua, kết hợp với sợi bánh canh dai dai tạo nên một món ăn hấp dẫn.
Nguyên liệu cần chuẩn bị
- Bánh canh: 300gr bánh canh (sợi bánh canh bột lọc hoặc bột gạo).
- Cua đồng: 200gr cua đồng xay.
- Thịt: 200gr sườn non heo.
- Tôm: 3 con tôm tươi.
- Trứng: 1 quả trứng gà (để làm riêu cua).
- Rau củ: 1/4 quả dứa (thơm), 2 quả cà chua, 4 tép tỏi, 5gr hành lá, 5gr rau thơm.
- Gia vị nêm: Đường, muối, hạt nêm, tiêu, bột ngọt.
Quy trình chế biến nước dùng bánh canh cua đồng
a. Sơ chế nguyên liệu:
* Sườn non: Rửa sạch với nước muối loãng để khử mùi tanh, rửa lại với nước sạch, chặt khúc vừa ăn.
* Tôm: Lột vỏ, loại bỏ chỉ đen ở lưng, rửa sạch.
* Cua đồng: Phần thịt cua xay hòa với một ít muối và khoảng 1-1.5 lít nước, bóp kỹ rồi lọc qua rây lấy nước cốt. Lặp lại 2-3 lần.
* Cà chua: Rửa sạch, cắt múi cau.
* Dứa: Gọt vỏ, bỏ mắt, cắt lát mỏng vừa ăn.
* Tỏi: Bóc vỏ, băm nhuyễn.
b. Làm riêu cua và nước dùng cua:
* Làm riêu cua: Đặt nồi nước cốt cua đã lọc lên bếp, đun lửa vừa. Khi riêu cua nổi lên thành từng mảng, nhẹ nhàng hớt ra tô để riêng. Phần nước còn lại dùng để nấu nước dùng. Để riêu cua được kết dính hơn, bạn có thể đánh tan 1 quả trứng gà, trộn nhẹ vào phần riêu cua đã hớt trước khi cho vào nồi nước dùng cuối cùng.
c. Xào sườn và cà chua:
* Xào sườn: Bắc chảo lên bếp, phi thơm tỏi băm, cho sườn non vào xào đến khi thịt săn lại, nêm chút hạt nêm, tiêu. Vớt sườn ra.
* Xào cà chua: Tiếp tục phi thơm tỏi, cho cà chua cắt múi cau vào xào đến khi chín nhừ và ra màu đẹp.
d. Nấu nước dùng bánh canh:
* Hầm nước dùng: Đổ nước cốt thịt cua đã hớt riêu vào nồi. Cho sườn non đã xào và cà chua đã xào vào. Đun với lửa lớn.
* Thêm dứa: Khi nước sôi, cho dứa vào nồi để tạo vị chua thanh và ngọt tự nhiên.
* Nêm nếm: Nêm nếm với hạt nêm, đường, muối, bột ngọt. Điều chỉnh gia vị cho vừa ăn, có vị chua nhẹ, ngọt đậm.
* Hầm sườn: Hạ nhỏ lửa, tiếp tục đun cho đến khi sườn non mềm (khoảng 30-45 phút).
* Thêm tôm và riêu cua: Khi sườn đã mềm, cho tôm tươi vào nồi, nấu khoảng 2-3 phút cho tôm chín. Cuối cùng, nhẹ nhàng cho phần riêu cua đã hớt và trứng gà (nếu dùng) vào nồi, không khuấy mạnh. Đun sôi lại rồi tắt bếp.
Thưởng thức bánh canh cua đồng
Chần bánh canh vào tô. Xếp sườn non, tôm, riêu cua lên trên. Chan nước dùng bánh canh cua đồng nóng hổi, thơm lừng. Rắc thêm hành lá băm, rau thơm thái nhỏ, một ít tiêu xay. Một tô bánh canh cua đồng ngon sẽ có sợi bánh canh dai dai, nước dùng ngọt đậm vị cua, chua thanh từ dứa và cà chua, hòa quyện với thịt sườn mềm và tôm ngọt.
Các yếu tố then chốt tạo nên tô bún phở “ngon” khó cưỡng

Có thể bạn quan tâm: Hướng Dẫn Chi Tiết Cách Nấu Bún Riêu Chay Xuân Hồng Tại Nhà
Ngoài công thức chi tiết cho từng loại nước dùng, có một số yếu tố tổng quát khác góp phần làm nên sự hoàn hảo cho một tô bún phở ngon thực sự. Sự kết hợp hài hòa của các yếu tố này sẽ nâng tầm trải nghiệm ẩm thực của bạn.
1. Chất lượng nguyên liệu tươi sống
Đây là yếu tố tiên quyết. Xương, thịt, hải sản phải tươi mới, không có mùi lạ. Rau củ quả cũng cần được chọn lựa kỹ càng để đảm bảo hương vị tự nhiên và dinh dưỡng. Một nguyên liệu tươi ngon sẽ giúp nước dùng có vị ngọt thanh tự nhiên mà không cần phải dùng quá nhiều gia vị phụ trợ.
2. Sự cân bằng trong hương vị nước dùng
Nước dùng là linh hồn của món ăn, và nó cần phải có sự cân bằng hoàn hảo giữa vị ngọt, mặn, chua (nếu có), cay (nếu có) và hương thơm. Không nên để một vị nào đó quá nổi bật, lấn át các vị khác. Ví dụ, nước dùng phở bò cần đậm đà nhưng không quá mặn, nước dùng phở gà cần thanh nhẹ nhưng vẫn đủ vị ngọt. Việc nêm nếm từ từ và thử lại nhiều lần là cách tốt nhất để đạt được sự cân bằng này.
3. Kỹ thuật sơ chế và hầm xương đúng cách
Như đã đề cập ở trên, quá trình sơ chế xương (chần, rửa sạch) và hầm xương trên lửa nhỏ liu riu, hớt bọt thường xuyên là cực kỳ quan trọng để đảm bảo nước dùng trong, không hôi và ngọt sâu. Đây là bước mà nhiều người thường bỏ qua hoặc làm qua loa, dẫn đến chất lượng nước dùng không được như ý.
4. Rau thơm và gia vị ăn kèm
Rau thơm tươi (hành lá, ngò rí, húng quế, mùi tàu, giá đỗ, bắp chuối…) và các loại gia vị ăn kèm (chanh, ớt tươi, tương ớt, tương đen, mắm tôm) không chỉ làm tăng thêm hương vị mà còn là phần không thể thiếu để tạo nên tính đặc trưng cho mỗi món bún phở. Chúng giúp người ăn có thể điều chỉnh hương vị theo khẩu vị cá nhân, biến mỗi tô bún phở thành một trải nghiệm độc đáo.
5. Cách trình bày hấp dẫn
Một tô bún phở ngon không chỉ cần vị giác mà còn cần thị giác. Cách xếp thịt, rau, chan nước dùng sao cho đẹp mắt, nóng hổi cũng góp phần làm tăng sự thèm ăn và trải nghiệm tổng thể. Màu sắc tươi tắn của rau, màu vàng óng của gạch cua hay màu đỏ của ớt sa tế đều làm món ăn trở nên hấp dẫn hơn rất nhiều.
Bí quyết giữ trọn hương vị nước dùng và những lỗi thường gặp
Để đảm bảo mỗi lần nấu đều đạt được kết quả như mong muốn, việc nắm vững các mẹo nhỏ và tránh những sai lầm phổ biến là điều cần thiết.
Mẹo bảo quản nước dùng hiệu quả
- Làm nguội hoàn toàn: Sau khi nấu xong, hãy để nước dùng nguội hoàn toàn trước khi cho vào tủ lạnh hoặc tủ đông. Việc cho nước dùng nóng vào tủ lạnh có thể làm hỏng tủ và ảnh hưởng đến các thực phẩm khác.
- Chia nhỏ: Chia nước dùng thành các phần vừa đủ cho mỗi lần sử dụng vào các hộp hoặc túi đựng thực phẩm chuyên dụng. Điều này giúp bạn dễ dàng rã đông và sử dụng mà không cần rã đông cả khối lớn.
- Bảo quản lạnh/đông: Nước dùng có thể bảo quản trong tủ lạnh 3-5 ngày và trong tủ đông đến 3 tháng. Khi cần dùng, chỉ việc rã đông và đun nóng lại.
Những lỗi thường gặp khi nấu nước dùng và cách khắc phục
- Nước dùng bị đục:
- Nguyên nhân: Sơ chế xương chưa kỹ (chưa chần, rửa không sạch), hầm lửa quá lớn, không hớt bọt thường xuyên, cho quá nhiều thịt nạc vào hầm cùng xương.
- Khắc phục: Luôn chần xương kỹ, hầm lửa nhỏ liu riu, hớt bọt liên tục. Nếu lỡ bị đục, có thể dùng lòng trắng trứng hoặc khăn sạch lọc lại nước dùng.
- Nước dùng bị hôi:
- Nguyên nhân: Xương, thịt không tươi, sơ chế khử mùi hôi chưa kỹ (chưa chà muối, gừng, chưa chần).
- Khắc phục: Đảm bảo nguyên liệu tươi. Nếu đã lỡ, có thể thêm gừng nướng, hành nướng, hoặc một ít rượu trắng vào khi đun sôi để giảm mùi hôi.
- Nước dùng quá mặn/nhạt:
- Nguyên nhân: Nêm nếm vội vàng, không thử lại.
- Khắc phục: Nếu quá mặn, có thể thêm nước lọc hoặc cho thêm khoai tây, cà rốt thái lát vào đun một lúc để chúng hút bớt muối. Nếu nhạt, từ từ thêm gia vị và thử lại.
- Nước dùng không dậy mùi thơm:
- Nguyên nhân: Không nướng/rang thơm rau củ, gia vị khô, hoặc dùng quá ít.
- Khắc phục: Luôn nướng/rang thơm các loại củ và gia vị khô trước khi cho vào nồi. Đảm bảo lượng gia vị đủ để tạo hương thơm đặc trưng nhưng không quá nồng.
Với những kiến thức và công thức chi tiết trên, hy vọng bạn đã tự tin hơn trong việc chế biến những tô bún phở ngon và chuẩn vị tại nhà. Từ phở bò đậm đà, phở gà thanh thoát, bún riêu cua dân dã đến mì Quảng đậm chất miền Trung, mỗi món ăn đều mang một câu chuyện và hương vị riêng biệt. Chúc bạn thành công và có những bữa ăn thật ngon miệng cùng gia đình và bạn bè. Khám phá thêm nhiều công thức nấu ăn đặc sắc và mẹo vặt nhà bếp tại cholaithieu.com để làm phong phú thêm cẩm nang ẩm thực của bạn!
